Boekbespreking

”Zielroerende bedenkingen”, Ds. Joh. Visscherus, 240 blz.; prijs ƒ 9, 50. "Sions Troostfontein", Ds. Dionysius Spranckhuysen, 189 blz.; prijs ƒ 9, 50. Beide boeken zijn uitgegeven door de Stichting ”Uit Bethlehems Bornput” Rijssen.

Bovengenoemde stichting heeft als voornaamste doelstelling geschriften te hertalen van schrijvers uit de tijd van de Reformatie en Nadere Reformatie. De eerste uitgave "De Zuchtende Bruid" van Ds. Jacobus Borstius is alreeds gerecenseerd in ons blad.

Thans zijn bovengenoemde boekwerken uitgegeven. Het eerste boek "Zielroerende be (of over)denkingen" is geschreven door de begenadigde en zeergeleerde Ds. Joh. Visscherus (1617-1994) en uitgegeven in 1667.

De Chr. Encyclopedie kent deze oudvader niet, en we denken de meeste van onze lezers ook niet. We zijn dan ook zeer verblijd, dat genoemde stichting in de persoon van dhr. H. Veenema een van zijn leerzame geschriften heeft hertaald op een verantwoorde wijze, en uitgegeven om hem onder ons bekendheid te geven. Opmerkelijk is het wel met deze uitgave, dat hiermee de woorden van Ds. A. van Wessel bevestigd zijn geworden. Tijdens de rouwpredikatie na het verlijden van Ds. Joh. Visscherus sprak hij de volgende laatste woorden: "Hij predikt nog in het midden van u in zijn geleerde, doorwrochte en tot godzaligheid aandringende geschriften, die de eeuwen verduren zullen" (240). U mag van ons weten, dat we ons opnieuw verwonderd hebben over de lichten die de Heere gegeven heeft aan Neerlands kerkhemel in vroegere tijden.

Hij zelf heeft gezegd tijdens de gelegenheidspreek, waarin hij herdacht vijftig jaar geleden tot dienaar des Woords bevestigd te zijn geworden, dat hij de gemeente van Zutphen diende met drie waarde medebroeders, godvruchtige en ijverige arbeiders in de dienst des Heeren! (225). Hoe in en indroevig is het nu in de kerk des Heeren gesteld. Indien u meer wilt weten over de schrijver, dan kunt u het ook in dit boek lezen.

In het voorbericht van de 'hertaler' wordt verwezen naar bladzijde 203 t/m 223, doch dit behoort 220 t/m 240 te zijn. Tevens is het voorzien met een voorwoord van de hand van Ds. D. Monster te Barneveld, die de jeugd opwekt om de geschriften van onze vaderen te onderzoeken.

In de inhoudsopgave worden de "zielroerende bedenkingen" onderverdeeld in vijfendertig hoofdstukken die allen waard zijn om gelezen te worden. We hebben de neiging om het een en ander te citeren, doch we willen besluiten met hetgeen waarmee Ds. Joh. Visscherus zijn voorwoord beëindigde: "Mijn hoogste wens is dat de Heere, de God van onze vaderen, Abraham, Izaak en Israël, deze goede christelijke gedachten van de harten Zijns volks in eeuwigheid bewaren wil", 1 Kon. 29 : 18 (11).

Het andere werkje "Sions Troostfontein" is geschreven door Ds. Dionysius Spranckhuysen (15877-1650), en voorzien met een voorwoord van Ds. Tj. de Jong te Staphorst.

Onder bovengenoemde titel krijgt u vier godsdienstige werkjes samengebundeld in handen, die hij geschreven heeft. Op 22jarige leeftijd werd hij predikant, en heeft in de wijngaard des Heeren mogen werken totdat de Heere hem op 63-jarige leeftijd opnam in Zijn heerlijkheid. Uit zijn geschriften laat hij zich kennen als een eenvoudig, schriftuurlijk-bevindelijk prediker, die in het kerkelijk leven ook veel heeft mee moeten maken.

Het eerste werkje "Lof en plicht van het huwelijk" (10-30) is "een christelijke onderwijzing voor alle pasgetrouwde personen." Dit actuele onderwerp heeft ons in het bijzonder aangesproken, daar er tegenwoordig heel wat 'ontspoorde' huwelijken zijn, ook onder ons! Op een heldere en eenvoudige wijze heeft hij gewezen hoe de getrouwden met elkaar om behoren te gaan. De uitdrukking "Eerst is het oei!, daarna foei!" (15) heeft heden ten dage helaas aan waarde niet ingeboet. We zouden zeker onze jonge mensen aanraden dit werkje aan te schaffen, want er is niet zoveel degelijke lectuur en gereformeerde voorlichting voor dit terrein te koop. Tevens willen we een verzoek richten aan de kerkeraden om de pasgetrouwde jonge mensen dit boekwerkje te geven. Om de prijs behoeft u het niet te laten, en het is tevens voor u een voorbeeld om onze jonge mensen te wijzen wat nodig is voor een goed huwelijk.

Ook hierin zien we de roeping van ambtsdragers bevestigd om onze jonge mensen te wijzen wat de basis is van een goed huwelijk. De schrijver merkt op: "Wanneer een huwelijk niet slaagt, omdat de man of vrouw of beide in gebreke blijven, dat het dan een hel op aarde is" (11). We denken dat dit duidelijke taal is om de noodzaak van pastorale begeleiding in te zien!

Het tweede traktaat is een "Troostelijke samenspraak tussen de HEERE en een treurende ziel" (31-52). Hieruit blijkt welke aanvechtingen de schrijver zelf gehad heeft, alsook hoe de Heere Zelf hem vertroost heeft. Daarom kon hij ook deze samenspraak op een zielsbevindelijke wijze schrijven.

Het derde werkje "Heilzame onderrichting om zalig te sterven" (49-157) verdeeld in negen hoofdstukken wordt afgesloten met vijf gebeden. Dit geschrift is zeker niet alleen bedoeld voor zieke, zwakke en oude mensen, maar geldt voor ons allen wie we ook zijn.

Uit zijn geschriften merken we wel, hoe vurig hij van karakter geweest is, en daarom ook onomwonden voor de waarheid uitkwam, en de mensen niet naar de bloemhoven heeft gejaagd. Hoe duidelijk wijst de schrijver op de kortstondigheid van het leven, de oorzaak van de dood, de noodzaak van bekering, de vreselijke en onbeschrijfelijke toestand van onbekeerd te sterven, en het gelukkig en zalig afsterven van Gods volk. Tevens wijst hij op het noodzakelijke van het bijtijds opmaken van een testament, alsook om dit duidelijk en met nauwkeurigheid te doen ten goede voor de nabestaanden, (92, 93). Maar te meer om voor- en toebereid te zijn als het sterven wordt.

Tevens bespreekt hij ook 'het leven met de dood te verwisselen als het de mens goeddunkt', ofwel 'zelfmoord'. Hij zegt ervan: "Want het verdriet dat men zodoende ontloopt, is tijdelijk en gering, maar het verdriet waarin men daardoor terecht komt, is eeuwig en ondraaglijk" (75, 76). We weten, dat er onder de zeer hooggeachte oudvaders zijn, die een andere mening er op na hielden uit voorzichtigheid, doch we staan toch op het standpunt van bovengenoemde schrijver.

Het laatste werkje "Ziele-balsem" (158- 189) is geschreven voor Gods volk die de strijd des gemoeds eigen is. Dit is een zeer leerzaam hoofdstuk hetwelk tot nut kan zijn voor Gods bestreden volk.

De twee boeken zijn gezien het lettertype en korte zinsbouw zeer geschikt om te lezen. Van harte aanbevolen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen