Waar openbaart zich de Gereformeerde Kerk in Nederland (19)

Vroomhart: Broeder, moet ik al weer zeggen, dat wij niet u, maar dat gij ons verlaten hebt, door af te wijken van de grondslag onzer afscheiding, en u te laten misleiden van een volk onder u, dat ik geen andere naam kan geven dan een nieuwe sekte. Gaarne willen wij ons met u en alle ware Gereformeerden verenigen, maar dan moet het ook in al uw daden blijken dat gij met ons verenigd zijt; dan moet gij de omverwerpers van de leer, tucht en dienst der Dordtse vaderen laten varen en de scheidbrief geven. Want wat ons aangaat, wij begeren met niemand enige uitwendige kerkelijke ver eniging, die niet hartgrondig met ons verenigd is.

Berghuis: Broeder! indien de oprechten onder ons eensgezind waren tot een vereniging, hoe zou men zulk een zaak uitvoeren?

Vroomhart: Indien ulieder hart recht voor God mocht staan, dan kon dit gemakkelijk; dan moest er een algemene oproeping plaats hebben van alle ware Gereformeerden in Nederland, met het voor stel om zich geheel en in alles te verenigen tot de grondslag onzer afscheiding, namelijk: de leer, tucht en dienst der Gereformeerde Kerk, zoals die is vastgesteld in de Nationale Synode te Dordrecht in de jaren 1618 en 1619, met verwerping van alles wat er sedert de uitleiding uit het Hervormde Genootschap door de Afgescheidenen gemaakt of verbroken is. Zo velen er dan van ulieden zijn mochten, welke de Heere verloochend hebben (bij het aanvragen om vrijheid van godsdienst, in het ontkennen voor de aardse koning dat Koning Jezus hen tot gemeenten gemaakt had), dezen moesten dat herroepen en daarvan openlijk belijdenis doen voor de Heere en de wereldlijke overheden. O, mijn broeder, het volk van God dat nu niet mede juichen kan, maar met tranen dikwijls hun ziel uitstort voor de Heere over de treurige toestand van Sion en de afwijkingen hunner ge liefde broeders en zusters in de Heere, zouden zich dan verheugen en verblijden.

Gave de Heere ons hierin het rechte gezicht en de genade om als oprechten te handelen. Gewisselijk, wij zouden onder vinden dat de Heere met ons zou optrekken. Al de ellenden die er zijn, zijn gevolgen van de openbare afwijkingen en algemene zonden. Letterlijk behoort hier te worden toegepast, Jer. 2:13: Want Mijn volk heeft twee boosheden gedaan: ij, den Springader des levenden waters, hebben zij verlaten om zichzelf bakken uit te houwen, ge broken bakken, die geen water houden”; en vers 17: Doet gij u dit niet zelven, doordien gij den HEERE uw God verlaat, ten tijde als Hij u op den weg leidt? ”

Ten Dal: Als de zaak van de ware Gereformeerden eens die wen ding mocht krijgen (zoals broeder Vroomhart zo-even voorstelde), dan was het voor ons, die nu nog bij de Hervormde Kerk zijn, zulk een twijfelachtige zaak niet meer. Doch zoals het nu is, onder de Chris telijk Afgescheidenen, daar kan geen een Gereformeerde (die on partijdig en oprecht is), zich mede verenigen. Alles wordt onder hen maar geduld. Is er ook niet een partij onder hen, die tegen de kinderdoop is?

Vroomhart: Nee, broeder, die behoren tot de Christelijk Afgeschei denen niet; dit is een nieuwe en geheel op zichzelf staande sekte, waarvan men een gemeente vindt te Zutphen en één te Gasselter nijveen.

Ten Dal: Wij hebben nu al van verschillende partijen van de Af gescheidenen gesproken, maar ik heb nog geen enkel woord gehoord van de Afgescheidene Gereformeerde Gemeenten, waar Ds. Ledeboer onder werkzaam is; of die nog al wat sterk zijn?

Vroomhart: Broeder, het is mij volstrekt onbekend of het getal dier gemeenten veel of weinig is; maar dat vertrouw ik van Ds. Ledeboer en van de ware kinderen Gods die tot zijn eerwaardes gemeente be horen, dat zij hun sterkte niet in de meerderheid, maar in hun Ver bondsgod en Koning Jezus zoeken.

Ten Dal: Nu ja, broeder, hun daden geven daarvan (door Gods genade) tot hiertoe getuigenis, doch hoe komt het dat gijlieden u niet met elkander verenigt? Of zijn er wezenlijke verschillen, welke zulk een vereniging niet wel mogelijk maken?

Vroomhart: Wij hebben nog nimmer beproefd om met die ge meenten tot een vereniging te geraken. Zover mij echter bekend is, zijn er hoegenaamd geen verschillen, noch in de leer, noch in ons kerkelijk standpunt tussen beide; alleen is er dit onderscheid, dat men in die gemeenten voor het kerkelijk gezang gebruikt de psalmen van Petrus Datheen, en wij zingen de nieuwe berijming, welke door de Gereformeerde Kerk in Nederland in het jaar 1773 is aangenomen; doch dit is onzes inziens geen wezenlijk verschil, een vereniging zou daarom zeer wel tot stand kunnen komen, want ik houd dit stuk voor een middelmatige zaak, welke men in de vrijheid der gemeenten kan laten.

Ten Dal: Waarom zingt gijlieden de oude psalmen niet?

Vroomhart:1. Omdat de nieuwe psalmen zowel Gereformeerd zijn als de oude berijming; 2. omdat de nieuwe berijming ons (over het algemeen) de tekst wel zo nauwkeurig in de dichtmaat teruggeeft; 3. omdat wij aan dezelve gewoon zijn; 4. omdat de dichtmaat vloeiender is; 5 omdat de Heere Zijn kinderen zowel zegent en vertroost onder het gebruik van de nieuwe als de oude berijming.

Berghuis: Maar welke redenen geven die broeders dan op voor het gebruik der oude, boven de nieuwe berijming?

Vroomhart: Zij zeggen ten 1e dat zij Gereformeerder zijn, en ten 2e dat de innerlijke zielsgestalten en bevindingen daarin klaarder en krachtiger naar het leven en het gemoedsbestaan van Gods volk uit gedrukt zijn.

Ten Dal: Vindt gij dat ook zo, Vroomhart? Vroomhart: Nee, broeder, over het algemeen kan ik dat niet vinden.

Berghuis: Ik bemerk uit uw redenen, broeder Vroomhart, dar gij lieden ook, wat het kerkelijk standpunt aangaat, vrijwel verenigd zijt met ds. Ledeboer en zijn gemeenten; doch waarom hebt gijlieden dan uw eerste leraars niet laten ordenen en inzegenen van ds. Ledeboer?

(wordt vervolgd)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen