Waarom planeten?

Het was maar een korte vraag die Gerrit stelde: ”Waarom heeft God de planeten geschapen?” We gaan proberen het antwoord in de Bijbel op te zoeken.
Daar wordt slechts één keer het woord ’planeten’ (2 Kon. 23:5) gebruikt. Maar we moeten altijd beseffen dat in Gods Woord de dingen van de natuur worden beschreven, zoals wij mensen die zien. Aan de heldere, nachtelijke hemel staan ontelbare sterren. Dat enkele van die sterren ook wel planeten worden genoemd, is niet belangrijk. Wij noemen planeten ook nú nog wel: dwaalstérren.

Dwaalsterren

De apostel Judas spreekt in het dertiende vers van zijn zendbrief ook over dwalende sterren. Daarmee bedoelt hij voorgangers in de gemeenten die dwalen, afwijken van de goede leer en een verkeerde leer brengen.
De kanttekenaar geeft een opvallende uitleg van die ’dwalende sterren’! Ik schrijf het even voor jou over. ”Dat is: planeten; hoewel hun loop zeker is, zo schijnen zij (voor) ons nochtans te dwalen, omdat hun loop niet eenparig is met de andere sterren.”
Wat betekent dit?
Planeten en sterren lijken wel stil te staan. Maar dat is niet zo. Zij bewegen heel langzaam langs de hemel. En daarbij leggen de planeten een andere baan af dan de sterren.
Onze acht planeten draaien om de zon. De sterren doen dat niét. Over veel jaren gezien, doorkruisen de planeten verschillende sterrenbeelden. Daardoor lijken het dwalende sterren, zoals de kanttekenaar van de Statenvertaling al schreef.

Licht

Er is nóg een groot verschil tussen planeten en sterren. Sterren geven zélf licht. Planeten niet. Zij ontvangen het licht van een ster of van de zon. De aarde is dus ook een planeet. Maar met zijn vraag bedoelde Gerrit niet de aarde, maar wel de andere planeten die om de zon draaien. Waarom zijn zij geschapen?
Op de vierde scheppingsdag schiep God zon, maan en sterren (dus ook de planeten). Met welk doel? Tot twee keer toe staat het er: Om licht te geven op de aarde (Gen. 1:15 en 17). Dat is belangrijk! Ook sterren en planeten zijn dus geschapen ten behoeve van… de méns!
Maar geven die hemellichamen zoveel licht op aarde?
Ga maar eens op een heldere winteravond naar een plek waar helemaal geen kunstlicht is. Je komt onder de indruk van de grote hoeveelheid sterren die samen de nacht verlichten.
Er is groot verschil tussen de ene en de andere ster. Paulus heeft dat al gezien: De ene ster verschilt in heerlijkheid van de andere ster (1 Kor. 15:41). En het zijn juist enkele planeten die het helderst zijn!

Gods eer

Als je op zo’n goede plek omhoog kijkt, kom je onder de indruk van de ontzaglijk grote ruimte van het heelal, met daarin die miljoenen lichtpunten. Je begrijpt dan iéts van het eerste doel waarmee de Heere dit alles geschapen heeft: Zijn Eigen eer.
Reken maar dat David tijdens zijn omzwervingen ook vaak omhoog keek in de nacht. Maar hij bleef niet bij wat hij zag. Hij mocht in Psalm 19 nóg hoger zien: De hemelen vertellen Gods eer en het uitspansel verkondigt Zijner handen werk.
Sterren en planeten, verkondigers van Gods werk en eer in het rijk der natuur…

Klein en nietig

In Psalm 8 vertelt David welke indruk de sterrenhemel op hemzélf maakte, toen Gods Geest erin meekwam. Als ik Uw hemel aanzie, het werk Uwer vingeren, de maan en de sterren, die Gij bereid hebt: Wat is de mens dat Gij zijner gedenkt, en de zoon des mensen dat Gij hem bezoekt.
Bij het zien van Gods macht en majesteit in het onmetelijk grote heelal, besefte David zijn eigen kleinheid en zondigheid. Dat nu zo’n grote en almachtige God naar hém, de grootste der zondaren, in genade wil omzien? Nee, dat kon hij écht niet begrijpen.
Wat mocht David doen?
Zich verootmoedigen, zich vernederen voor de Heere. Ook een doel waartoe het schone in de natuur geschapen is. De planeten dus ook. Hebben we dan genoeg aan de natuur? Nee, daarvoor moeten we zijn in de Schriftuur, in de Bijbel. Die verspreidt een volmaakter glans. Omdat de Heere het Woord door Zijn Geest gebruikt tot bekering van zondaren (Psalm 19:4 berijmd).

Morgenster

Diezelfde Bijbel leert ons dat één planeet ook geschapen is met een wel heel bijzonder doel. Dat is de planeet Venus. Die is een gedeelte van het jaar ’s morgens vroeg te zien als een uiterst heldere ster. Daarom heet deze planeet ook wel de morgenster. Als alle andere sterren verdwenen zijn, is Venus nog te zien!
En wat zegt de Heere Jezus in Openbaring 22 vers 16? Ik ben (…) de blinkende Morgenster. Wat betekent dat? De kanttekening geeft antwoord: ”Namelijk die alle andere sterren in licht te boven gaat. Christus wordt alhier zo genoemd, omdat Hij het Licht is der wereld, en door Zijn kennis alles ter zaligheid verlicht.”

Trouw

God laat de hemellichamen door het heelal bewegen langs vaste, eeuwenlang dezelfde banen. In Psalm 89 vers 3, 37 en 38 worden die vaste banen ook genoemd. Waarom? ”God wil dat wij van die onveranderlijke geregeldheid der hemelse lichamen, de vastigheden van Zijn beloften en de onveranderlijkheid van Zijn trouw zullen afleiden en zonder twijfel geloven” (zie kanttek. 6).
Gods trouw. Hij laat niet varen wat Zijn hand begon.
Dat hebben de wijzen uit het oosten ook ervaren. Zij hadden Christus’ ster gezien. Zij waren op weg gegaan. Dagen lang. De ster zagen zij niet meer. En in Jeruzalem wist niemand van een geboren Koning. Moedbenemend.
Maar wat gebeurde er buiten Jeruzalem? Daar zagen ze de ster weer! De ster als teken van Gods trouw. En zij verheugden zich met zeer grote blijdschap (Matth. 2:10).
Dominee H.F. Kohlbrugge zegt in zijn Schriftverklaringen dat Gods volk daar ook iets van leert. We nemen er enkele gedeelten uit over:
Hoe treurig, o hoe treurig is het toch in het hart gesteld als men bij het gevoel van schuld, zonde en ellende, iets gezien heeft van de heerlijkheid van Christus, die als een liefelijke ster voor het zielsoog blonk. Dat alles dan weer verdwijnt achter dikke wolken, zodat men niets meer kan terugvinden van de verloren schat. Waar, waar is de ster die ons in het verre oosten verschenen is? Was het alles maar een droom en is het mogelijk dat een mens zich zo bedriegt?

Als echter uw licht uitgebrand is, dan is het juist de tijd dat de Heere plotseling en onverwacht de Ster weer doet zien. Dan is hun nood voor het ogenblik voorbij. ”O vreugde, o zaligheid, het is toch waar! God zij geloofd en geprezen na zo menige nacht van duisternis. Wij hebben ons toch niet bedrogen!
En wat doet nu de Heere? Hij laat die ster niet hoog aan de hemel prijken, maar doet haar boven het huis, waarin het Kindeke was, stilstaan. Daar was het, waar zij moesten aankloppen, daar deed Jozef open – en het Kindeke lag voor hun ogen. Tot zover ds. Kohlbrugge.

Was het zó voor jou (en mij) Kerstfeest, Gerrit?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen