Tolerantie en theocratie

door ir. H. Kievit lid van de redactie van Zicht

Is men in onze huidige samenleving nog tolerant voor de theocraat? En: is die theocraat wei tolerant voor de andersdenl< enden? Twee l< anten van dezelfde munt. We leven in een veelkleurige maatschappij waar veel waarde wordt gehecht aan tolerantie. Maar geldt dat iedereen?

Tolerantie betekent iets verdragen dat men niet vanuit zijn innerlijk accepteert. Men verdraagt iets, dat men niet accepteert, zonder daar een sterke fysieke of verbale reactie op te geven. De mensheid bestaat uit individuen, die persoonlijk gedachten vormen en gevoelens hebben en waarvan de zienswijze op de wereld verschilt. Met andere woorden, de menselijke samenleving is gelukkig niet van een zelfde uniforme categorie. Naast zoveel onvermijdelijke verschillen tussen personen, is er ook een sterke drang tot het leven in een gemeenschap.

Tolerantie kan echter verworden tot een ideologie van vrijheid, waarbij niemand een ander iets oplegt. Die ideologie wordt "gedragen", door een democratische meerderheid. Mensen, die niet tot die meerderheid behoren, zijn verdacht. Zij hebben een afwijkende mening.

Dit leidt tot een paradox, daar men voor hen niet tolerant is! De SGP tolereert binnen het democratisch bestel wel alle zaken! Ook al verschilt zij vanuit het theocratisch gedachtegoed hartgrondig met veel zaken.

Tegenovergesteld kan worden geconstateerd uit de recente schermutselingen dat diverse an­ dersdenkenden in die democratie minder tolerant ten opzichte van de SGP staan en acteren.

Andere visie

De theocraat heeft in deze huidige samenleving duidelijk een andere maatschappijvisie. Hij weet zijn bestaan en handelen bestuurt door een hogere Macht en Wijsheid. Indien hij zich daarin doorwrocht en geworteld weet, komt dit ook tot uiting in zijn handelen in die maatschappij. Zijn mening wordt naar voren gebracht en hij respecteert, liever gezegd tolereert, het niet dat men die mening weg respecteert en tot het privé-domein terugverwijst. Hoe vaak durft men niet duidelijk voor zijn mening uit te komeni Dientengevolge ontvangt men geen respect van de andere kant en ervaart dat als onverdraagzaamheid. "Men heeft geen begrip voor onze standpunten", heet het dan en komt tot de slotsom, dat het beter toeven is in de eigen gemeenschap. Dit is echter niet de uiüeg die Groen van Prinsterer gaf aan de leus: "In het isolement ligt onze kracht". In de godsdienst en de politiek kan het beste worden aangetoond dat de tolerantie in haar essentie aan het bestaan van fundamentele rechten en de vrijheid van het individu is gekoppeld. Echter mensenrechten en vrijhe­ den zijn niet ongelimiteerd en onvoorwaardelijk. Zij zijn volgens de theocraat onderworpen aan de normen en waarden, die God via Zijn Woord openbaart.

Vreemdelingschap

Een theocraat weet af van de antithese en het vreemdeiingschap, en is daarom lankmoedig ten opzichte van de medeburger. Hem past bescheidenheid.

De SGP moet het niet tolereren dat haar licht onder de korenmaat wordt gezet, maar het fier laten stralen van een kandelaar. Het kaarslicht schijnt lieflijk en doet haar werk in de duisternis. Dit politieke licht, gefundeerd vanuit de bijbel, werpt haar schaduwen vooruit ook over diegenen, die zich niet hierdoor laten inspireren, en vroeg of laat vastlopen op de tegenstellingen van

'Tolerantie kan verworden tot een ideologie van vrijheid, waarbij niemand een ander iets oplegt. Die ideologie wordt "gedragen", door een democratische meerderheid. Mensen, die niet tot die meerderheid behoren, zijn verdacht.'

vrijheid en gelijkheid van de liberale revolutietheologie.

Laat de SGP ook haar kaarspit regelmatig snuiten, dus regelmatig nauwkeurig intern kijken naar haar gedachtegoed en functioneren. En niet door allerlei interne tegenstellingen, een walmende pit te zijn voor de buitenwacht in plaats van een helder kaarslicht. Betekent dit toch meer een getuigenispartij zijn, dan een daadwerkelijk praktisch meedenken aan het debat in praktische democratische politiek^ Een kaars heeft ook de eigenschap dat zij een krachtige bron van energie is om allerlei zaken aan te steken en dus op gang te brengen!

Juist initiatieven op het gebied van normen en waarden, die men inderdaad niet in een kofferbak van een Bentley vindt! In samenwerking met instituties uit die maatschappelijke samenleving. Om daarvandaan een calvinistische politiek te bedrijven, die zich geïnspireerd weet door Gods Woord en zich laat leiden onder Gods almachtig bestuur. Dr. A. Kuyper verwoordde dit helder in zijn derde Stonelezing over 'Het Calvinisme en de staatkunde': 'Het grondbeginsel van het calvinisme is de volstrekte souvereiniteit van de drieënige God over alle geschapen leven, hetzij zichtbaar of onzichtbaar'.

Zout

Naast de kaars gaat hier ook de vergelijking met het zout op. Zout is klein, veelal onzichtbaar, maar wel krachtig werkend. Enkele korrels zijn genoeg om smaak te geven aan de maaltijd. Zout heeft tevens een reinigende werking. Het is nietig en heeft geen sturende invloed qua machtsverhoudingen.

Echter, het is wel dé smaakmaker van de maaltijd. In het diepe besef van dit grondbeginsel moet een calvinist denken aan de woorden van Jezus in Markus 9 vers 49 en 50: 'Want een ieder zal met vuur gezouten worden, en iedere offerande zal met zout gezouten worden. Het zout is goed; maar indien het zout onzout wordt, waarmede zult gij dat smakelijk makeni Hebt zout in uzelven, en houdt vrede onder elkander'. Dat zout slaat hierop heiligheid in hart en leven, besef van de genade en het Woord van Christus ten opzichte van diegenen, die dat niet hebben. Zout heeft een conserverende eigenschap tegen bederf. Zout werd vroeger ook door de overwinnaar op de akkers gestrooid, waardoor die onvruchtbaar werden.

Laat de SGP zo zout mogen strooien op de akkers van de revolutie, waar vrijheid, gelijkheid en broederschap wordt gepredikt, of het libertijnse gedachtegoed ni Dieu, ni Maitre (geen God, geen Meester).

Betrokkenheid

De theocraat gelooft niet alleen dat het leven door God geleidt en bestuurd wordt, hij weet zich in die wereld ook een pelgrim op doorreis. Hij heeft een plicht, niet alleen tolerant te zijn ten opzichte van zijn naaste, maar vooral zijn werk als zoutend zout te kennen. Deze voorbeeldfunctie mag door de kerken en haar leden uitgedragen worden in de maatschappij. De overheid mag zich hier een stimulerende taak toemeten. Met aanknopingspunten ook naar diegenen, die niet op het theocratisch calvinistisch fundament staan. De universele verl< laring van de rechten van de mens (voorgekomen uit de liberale Franse revolutie) biedt hier bijvoorbeeld aanknopingspunten. Zij verwoordt dat alle mensen gelijk zijn in waardigheid en rechten. Zij zijn begiftigd met verstand en geweten en moeten acteren tot elkaar in een geest van broederschap. Hier komt weliswaar die aandacht voor de naaste naar voren. Echter de theocraat mag vanuit een hoger perspectief hierop wijzen dat de bijbel dit veel explicieter uitwerkt in 1 Joh. 4:8: Die niet liefheeft, die heeft God niet gekend; want God is liefde'. En deze visie mag de theocraat persoonlijk overdragen aan zijn (politieke) naaste, niet in onverschilligheid, maar in betrokkenheid, daarmee respect afdwingend en gepaste tolerantie van diezelfde andersdenkende naaste.

'Zout heeft een conserverende eigenschap tegen bederf. Zout werd vroeger ook door de overvcinnaar op> de akkers gestrooid, waardoor die onvruchtbaar werden.'

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen