Geweld in het Oude-Testament

Ik kreeg deze vraag van een jong gemeentelid. Hij had nog een lijstje met zulke vragen over verscheidene moeilijke passages in de Bijbel. Sommige van die gedeelten brengen ons ook echt in verlegenheid, want de oudtestamentische ethiek trekt heel andere lijnen dan het Nieuwe Testament. We moeten die vragen niet omzeilen. Er is veel wijsheid nodig om een antwoord te geven op zulke passages waarbij we niet alleen onze wenkbrauwen fronsen, maar die soms ook gevoelens van verbijstering, verwarring en zelfs boosheid opwekken. We vinden het moeilijk om de afslachting van heel Jericho te verklaren. Dat noemen we vandaag een grootschalige moord van jong en oud. Of de koop en verkoop van mensen als slaven.

De vraag die over Lot gesteld wordt, is een minder moeilijke vraag. Natuurlijk is wat Lot hier deed totaal onaanvaardbaar. Het is onverklaarbaar dat deze vader zo zijn dochters wilde opgeven om zijn gasten te bewaren voor geweld. In de Bijbelse cultuur was gastvrijheid erg belangrijk, maar dat rechtvaardigt nooit wat Lot hier voorstelde. Calvijn schrijft (in mijn eigen vertaling vanuit het Engels): „Ik kan best iemand voor zijn fouten excuseren. Maar Lot is niet vrij van schuld, omdat hij kwaad met kwaad wilde vergelden. Wij zijn door dit voorbeeld gewaarschuwd. Wanneer de Heere ons een geest van onoverwinnelijke standvastigheid geeft, moeten we bidden dat Hij ons regeren wil door de geest van voorzichtigheid. We moeten bidden dat Hij ons nooit een gezond oordeel en reden onthoudt.” Tussen de lijnen door lees ik dat Calvijn ook Lots gedrag als onaanvaardbaar verklaart. Het mag dan door grote vrees voor de oneer van zijn geachte gasten gezegd zijn, het is en blijft zonde.

Als we het Oude Testament lezen, merken we dat er veel dingen beschreven staan die afschuwelijk zijn. De oorlogen, het geweld en de onrechtvaardige daden zijn als een dikke zwarte draad die door elk oudtestamentisch Bijbelboek heen loopt. Waarom is dit alles zo beschreven?

Ten eerste, het is de realiteit van onze gebroken en gewelddadige wereld. Er is niets nieuws onder de zon. Het Oude Testament is een ontdekkend en overtuigende betoog dat we onze hulp niet en nooit in de mens moeten zoeken. Alles roept om de Zaligmaker en Zijn verlossend werk, dat de wees en de verdrukte recht gedaan zal worden. Het roept op tot het gebed: „Sta op, HEERE God! Hef Uw hand op, vergeet de ellendige niet. Breek de arm van de goddelozen en bozen; zoek zijn goddeloosheid totdat Gij haar niet vindt.” (Ps. 10:12, 18)

Ten tweede, het is de beschrijving van de diepte van onze gevallen staat. Het is moeilijk om dit te slikken, maar jij en ik zijn in staat om al die verschrikkelijke dingen ook te doen. God beware ons voor wat anderen deden en helaas nog steeds doen. Overal om ons heen immers huilen en schreeuwen kinderen en ouderen onder allerlei vormen van geweld.

Tot slot. Het Oude Testament beschrijft het geweld nooit op een ontspannende, opwindende of amuserende manier. Dat staat haaks op de vele vormen van geweld die we tegenkomen in onze lees-, kijk- en spelcultuur. Zien we dat nog zo? Of zijn we zo verhard dat we genieten van zulke verhalen?

ds. A.T. Vergunst, Carterton, Nieuw-Zeeland

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen