Een elk jaar weerkerende les

Ruim een halve eeuw geleden ­om precies te zijn 57 Jaar terug ­ werd de geschiedenis der mensheid op 9 augustus blijvend veranderd.

Europa verkende voorzichtig de wonden die geslagen waren na zoveel jaar Nazl­drelging, of ­bewind. Er werd orde op zaken gesteld, het herstel werd aarzelend Ingezet Tegelijkertijd bleek al dat de bondgenoot In het Oosten, de Sovjetrepubliek geen gemakkelijke 'vriend' zou zijn. Stalin had zijn eigen programma.

In het Verre Oosten waren de Amerikanen gereed voo de definitieve afrekening met Japan. De militaire vooruitzichten waren somber Japan zou zich, zo was de verwachting van velen, tot het uiterste verdedigen. En dat zou weer aan duizenden Amerikanen het leven kosten. Het eilandenrijk met de goddelijke keizer bleek een moeilijke tegenstander.

Japan wist waar het aan toe was. Een week eerder hadden in Potsdam de drie grote mogendheden, de Verenigde Staten, Engeland en de Sovjet­Unie de eisen op tafel gelegd: ontruiming van alle bezette gebieden; ontwapening van de strijdkrachten; vernietiging van de Japanse oorlogsindustrie; inkrimping van het Japanse grondgebied tot de vier hoofdeilanden; bezetting door de geallieerden van belangrijke Japanse strategische punten, een bezetting die zou duren tot er vrije verkiezingen zouden komen en Japan een democratische regering zou hebben.

Dat was nogal wat De eisen waren te begrijpen. Het waren ­vooral de laatste­ wel typisch Westerse eisen. Verandering van het staatkundig bestel houdt Immers verandering van de cultuur van de overwonnene in, In dit geval een bestuurscultuur waarin de keizer onschendbaar is.

Wat de wereld niet wist, was dat de Amerikaanse president Truman een nieuw wapen in de strijd kon gooien om de eisen kracht bij te zetten. Waarschijnlijk heeft hij op 24 juli al besloten de atoombom te gebruiken. Daarmee zou ongetwijfeld een eind aan de oorlog gemaakt kunnen worden en zouden de levens van velen gered worden. Ongetwijfeld was bekend dat het in Japan ook veel levens zou kosten. Hoeveel? Het bleef een vraag.

Jarenlang koortsachtig onderzoek zou nu In de praktijk worden afgerond. Niemand wist watzo'n bom in de praktijk zou uitrichten. Zoals zo dikwijls hebben de beleidsmakers een beslissing moeten nemen op grond van berekeningen. Doden op papier zijn niet meer dan getallen. Toch moet het ook dan nog een moeilijke beslissing geweest zijn, een beslissing die veel betrokkenen later achtervolgd heeft. Het ethische probleem dat met de bom geschapen werd, ging het menselijke bevattingsvermogen te boven.

We weten het: op respectievelijk 5 en 9 augustus 1945 werd het aanschijn van Japan geschonden en dat van de wereld drastisch veranderd. Nog steeds staat het verstand stil als we foto's van de venvoeste steden Hlrosjlma en Nagasaki zien.

Op 10 augustus vertdaarde de Japanse regering zich bereid te onderhandelen. Er was slechts één voorwaarde: er mochten geen eisen gesteld worden ten nadele van de keizer Op 15 augustus maakte de keizerzelfde onvoorwaardelijke capitulatie bekend van het Japanse Rijk In zijn rede staat een opmerkelijke passage: Teneinde verder bloedvergieten en misschien wel de volledige vernietiging van de menselijke beschaving te voorkomen zullen wij...

Langzaam was doorgedrongen welke krachten de Amerikanen met hun bommen beheersten. De vernietiging van de mensheid was binnen bereik. De duivelse verleiding... en gij zult als God zijn, wasbijnawerkelijkheid.

We weten inmiddels dat de beide bommen meer hebben betekend dan een afrekening. Zij waren een uitdaging voor derden. Er is een nieuw tijdperk mee ingeluid. Wat wij de Koude Oorlog zijn gaan noemen draaide voor een groot deel om het bezit van en het tegen elkaar opbieden over atoom wapens. Wapen die niet alleen een enorme vernietigingspotentie hebben, maar ook door de vrijkomende straling nakomende generaties hebben beïnvloed, of bij gebruik zouden beïnvloeden.

Wapens die momenteel voor sommige volken meer een last dan een "lust" zijn, omdat er geen geld is om ze in conditie te houden. Wapens die in handen zijn van regimes die als bandletenstaten worden gekenschetst.

Dat er aandacht geschonken wordt aan de 'bommen' van 57 geleden Is terecht l\/lenselijkerwljs gesproken hebben de weeën en naweeën van Hlrosjlma de wereld tijdens de wapenwedloop behoed voor nog erger Daarnaast is 'de bom' een voorbeeld gebleven van hoe de mens omgaat met datgene wat God In de Schepping aan mogelijkheden heeft gelegd. Elke vinding heeft twee mogelijke toepassingen, positief en negatief; in het voordeel der mensheid en in het nadeel. Dat geldt in helgroot en in het klein, zolang de wereld zal bestaan. Dat is de les voor wie Hirosjima herdenkt.

Dat is de les voor wie Hirosjima herdenkt.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen