Opvoeden betekent begrenzen met liefde én richting
Zes overwegingen voor ouders bij het stellen van grenzen
‘Mijn zoon, geef mij je hart.’ Deze oproep uit Spreuken 23:26 raakt de kern van opvoeding. Het hart van het kind is het doel. Terecht worden deze woorden vaak toegepast op de relatie tussen God en mens, waarbij de oproep klinkt: ‘Geef Mij je hart.’ Tegelijkertijd klinkt het bij de Spreukendichter in het kader van de opvoeding. Vanuit verbinding op hart-niveau vormen we onze kinderen.
1. Liefde als basis: heb je kind onvoorwaardelijk lief
Grenzen stellen werkt alleen als het kind zich gekend en geliefd weet. Onvoorwaardelijke liefde is daarom het fundament. Liefde die niet afhankelijk is van prestaties of gehoorzaamheid. Het kind weet: ‘Mijn ouders zien mij, ook als ik faal, maar rekenen mij er niet op af.’ Onvoorwaardelijke liefde van ouders is voor kinderen van levenslange waarde.
2. Kompas of radar? Richting bepalen in een drukke wereld
Kinderen groeien op in een cultuur waarin alles relatief is. Waar regels onderhandelbaar lijken en gezag regelmatig ter discussie staat. Juist daarom is het belangrijk om te beseffen: een kind heeft richting nodig. We dienen niet te varen op een radar waarbij je steeds iets bijstuurt op basis van hoe anderen bewegen op de levenszee, maar met een kompas dat wijst in Gods richting. Een kompas blijft gericht op een vast punt. In de opvoeding betekent dit: koers bepalen met Gods Woord als maatstaf, en niet met de grillige meningen van de omgeving. Je kind leert zo eigenstandig keuzes maken – niet omdat anderen het zeggen, maar omdat het leeft voor Gods aangezicht. En dat hoef je als ouders niet alleen te doen. ‘It takes a village to raise a child.’ (Er is een heel dorp nodig om een kind op te voeden.) Zoek verbinding met andere opvoeders. Maak samen keuzes, wees eerlijk over wat moeilijk is, bid voor elkaars kinderen.
3. Leren door vallen en opstaan
Grenzen worden pas betekenisvol als een kind ervaart wat er gebeurt als ze overschreden worden. Denk aan een voetbalveld langs de rand van een ravijn: zonder hek durven kinderen daar amper te spelen. Plaats je er een hek, dan ontstaat er ruimte. Grenzen geven veiligheid. Kinderen leren door ervaring. Dat je valt als je de stoep als een schans gebruikt tijdens het fietsen, vormt een leermoment. De ruit die eruit vliegt als gevolg van een balspel, biedt een les. Probeer die lessen erin te zien, als een kans voor het leven. Het puberbrein is volop in ontwikkeling. Veel jongeren doen eerst, en denken dan pas. Impulsen hebben de overhand, inschattingen zijn lastig. Juist in deze fase zijn duidelijke kaders onmisbaar. Niet om te controleren, maar om te beschermen.
4. Rustig reageren – en observeren
Opvoeden betekent meer luisteren en kijken, dan praten. Neem de tijd om te observeren: waar komt bepaald gedrag vandaan? Gaat jouw reactie over jouw eigen angst, of is er echt iets aan de hand? Bij ongewenst gedrag is een rustige, duidelijke reactie het krachtigst. Kinderen gebruiken speelruimte tot het uiterste, dat is normaal. Juist daarom is het belangrijk dat jij als ouder het kader bepaalt. Wees niet bang om soms even niks te doen. Tijd nemen om te reageren voorkomt escalatie. Ga niet mee in de escalatieladder van de emoties van je kind, dan wordt het alleen maar erger. Je wordt dan samen al bozer. Handel vanuit rust, als dat enigszins lukt.
5. Boosheid: een signaal, geen wapen
Boos worden is menselijk. Maar boosheid kun je ook gereguleerd inzetten. Word boos vóórdat je uitbarst – dat wil zeggen: herken het moment waarop je geraakt wordt, en kies bewust hoe je reageert voordat dit gebeurt. Zodat je gecontroleerd boos kunt reageren, zonder jezelf erin te verliezen. En als je toch emotioneel uit je slof schiet? Wees niet bang om dat naderhand toe te geven. Kinderen leren van jouw eerlijkheid. Handel niet als een slachtoffer van je opvliegende karakter; geef leiding aan jezelf als opvoeder. Wie zichzelf leidt, kan zijn kind leiden. Wees daarbij consequent.
6. Spiegel van god
Jij bent het kader – niet de mening van de buren, niet de druk van school, niet de stem van sociale media. Jouw leven, jouw woorden, jouw daden geven richting. Waarom? Omdat jij de opvoeder van je kinderen bent, voor het aangezicht van God. Ongewild nemen de kinderen jou tot norm. Je bent voor hen als het ware een spiegel van God. Niet omdat je perfect bent, maar omdat jij degene bent die het dichtst bij je kind staat. Hoe jij spreekt, handelt en liefhebt, vormt mede het beeld van God dat je kind ontwikkelt. Dit is een verantwoordelijke taak voor in zichzelf zondige ouders. Een taak die ons voortdurend afhankelijk houdt van Hem, biddend om genade en wijsheid. In een gebroken wereld onze kinderen opvoeden, betekent steeds weer de handen vouwen. In een gebed om verzoening en reiniging in Christus’ bloed. Leer ons van daaruit naar Uw wil te handelen. Maak ons Uw beeld al meer gelijk.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 24 april 2025
Zicht op de kerk | 32 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van donderdag 24 april 2025
Zicht op de kerk | 32 Pagina's