Een ‘gewone’ catechismus?

Het boekje heeft al meteen de aandacht van de pers gekregen, vanwege het standpunt dat wordt ingenomen over de schepping. De schrijvers laten namelijk in het midden of de wereld door schepping of door evolutie is voortgebracht. Ze zeggen: ‘Alles is wel voortgekomen uit het idee van God, maar of het nu kort of lang heeft geduurd, of alle soorten apart zijn gemaakt of dat ze uit elkaar zijn voortgekomen…, dat doet niets af van de bedoeling waarmee God deze wereld heeft gemaakt’.

Is dat echt waar? Maakt het niet uit, hoe we over de schepping van deze wereld denken? En heeft dat geen gevolgen voor de andere stukken van de geloofsleer?

Evolutie

In de eerste plaats zijn wij ervan overtuigd dat de evolutieleer een semi-wetenschappelijk bedenksel is. Een fabel. Er was eens…, veertien miljard jaar geleden, een hete zandkorrel vol energie. Deze barstte uiteen. De losgekomen energie werd omgezet in materie. Zo ontstonden de eerste sterren. Miljarden jaren later ontstonden de zon en de andere planeten, zoals onze aarde.

In de ‘oerzee’ op de aarde bestond eerst nog geen leven. Door bliksem en zonnelicht ontstonden aminozuren, waaruit bacteriën werden gevormd, die op hun beurt weer tot planten en wormen evolueerden. Deze wormen groeiden uit tot reusachtige reptielen.

Toen gebeurde er iets bijzonders. Een gigantische meteoriet sloeg in en roeide grote delen van het leven op aarde uit. Alleen kleine zoogdieren, zoals apen, overleefden de ramp. Het klimaat werd droger zodat de apen uit hun bomen moesten komen om eten te zoeken. Sommige apen gingen rechtop lopen en begonnen bijlen en speren te maken. Door het werkzweet broeide de vacht van hun lijf. Goede voeding bevorderde de groei van de hersenen. Zo ontstond 200.000 jaar geleden in Afrika de eerste mens.

Volgens de ‘christen-evolutionisten’ zou God de eerste (aap)mensen hebben gevraagd om Hem te dienen. Hij wilde met hen een relatie aangaan, maar zij weigerden. Deze afwijzing zou in Genesis 3 symbolisch zijn weergegeven met het verhaal van de val van Adam en Eva.

Geloofsleer

In de ‘Gewone Catechismus’ staat zwart op wit dat het niet uitmaakt wat we geloven: of in de volmaakt goede schepping of in een evolutie van miljoenen jaren. ‘Een christen kan daar open in gaan staan’. Genesis 1–3 kan dus ook symbolisch gelezen worden.

Het is de vraag wat de schrijvers bedoelen als ze schrijven dat Adam en Eva gehoor gaven aan de woorden van de slang. Elders schrijven ze: ‘Ergens is het misgegaan tussen God en ons’.

Verder zien we dat het in deze Catechismus aan scherpte ontbreekt in het spreken over zonde en genade. ‘Het is een te grote belediging voor God om de zonde en het kwaad zomaar alleen op ons bordje te schuiven’. De erfschuld die vanwege Adams ongehoorzaamheid op ons rust (Rom. 5:12), komt niet ter sprake. Ook ontbreekt de eis van Gods gerechtigheid aan de gevallen mens. Daardoor verzwakt het spreken over de noodzaak van de offerande van Christus.

De reikwijdte van Christus’ offerande wordt erg universeel voorgesteld, de verkiezing komt nauwelijks ter sprake. Het werk van de Heilige Geest wordt niet heils ordelijk uitgewerkt zoals we dat kennen uit de Heidelbergse Catechismus in ‘ellende, verlossing en dankbaarheid’.

Wetenschap

Wat mag de reden zijn dat de drie theologen de keuze voor schepping of evolutie in het midden laten? Mijns inziens hangt dit samen met een veel te positieve houding tegenover de moderne wetenschap. In het antwoord op vraag 26 noemen ze het een misverstand dat christelijk geloof haaks zou staan op de wetenschap. Wij begrijpen deze positieve houding niet. Sinds de Verlichting is de wetenschap godloos geworden. Theologen die een synthese zoeken te bewerkstelligen tussen de Bijbel enerzijds en de wetenschappelijke trends anderzijds, hebben de kerk veel schade berokkend. In de negentiende eeuw las men de Bijbel ‘humanistisch’. In de vorige eeuw las men de Bijbel ‘socialistisch’. Vandaag leest men de Bijbel ‘evolutionistisch’.

Gereformeerde theologen zijn geroepen om tegen deze seculiere stroom in te gaan, een wachter te zijn op Sions muur, met als enig wapen: ‘Zo spreekt de Heere HEERE.’

ds. G. Clements, Gouda

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen