Rouw na suïcide

Het is erg ingrijpend om van nabij een geval van suïcide mee te maken. Zeker voor naaste familieleden, maar ook voor vrienden en de kerkelijke gemeente. Duidelijk wordt dat het plegen van suïcide de laatste jaren steeds meer toeneemt, ook onder jongeren. En helaas gaat het de gereformeerde gezindte niet voorbij. Het is een teer onderwerp om over te schrijven en daarom doe ik het met veel schroom.

Het verlies van een geliefde is een van de ingrijpendste dingen die een mens kan overkomen. In de rouw die daarop volgt, gaat het kort gezegd om het loslaten van de overledene en een leren aanpassen aan de nieuw ontstane situatie. Rouwen is een proces dat het hele leven doorgaat. Rouwen doe je dus levenslang. Er kan wel verschil in rouwen zijn. Dat heeft onder andere met de band met de overledene te maken, met de leeftijd, met de omstandigheden enzovoorts. Niet één rouwproces verloopt hetzelfde. Iedereen rouwt op zijn of haar eigen manier. We kunnen wel zeggen dat rouw na suïcide verschilt van andere rouwprocessen. Hieronder volgen een aantal verschillen:
- Nabestaanden kunnen langdurig bezig zijn met het zoeken naar motieven die de overledene gehad kan hebben voor de suïcide.
- Het onder ogen zien van suïcide als doodsoorzaak kan zo pijnlijk zijn, dat dit wordt ontkend.
- Men kan het gevoel hebben door de overledene te zijn afgewezen.
- Religieuze vragen betreffende de toelaatbaarheid van suïcide en de gevolgen daarvan voor het hiernamaals kunnen nabestaanden bezighouden.
- De doodsoorzaak kan voor anderen verhuld worden.
- Ten slotte kan er angst zijn voor erfelijke belasting met een zwak of labiel psychisch gestel, die kan leiden tot dezelfde problematiek die de overledene had.

Daarnaast kunnen, door de ingewikkeldheid van overlijden door suïcide, algemene kenmerken van rouw sterker beleefd worden. Schuldgevoelens (bijvoorbeeld: hadden we dit kunnen voorkomen?) en negatieve reacties vanuit de omgeving kunnen hieraan debet zijn. Ook verschillende emoties kunnen sterker een rol spelen. Bijvoorbeeld boosheid op de overledene en het gevoel in de steek gelaten te zijn, wat vervolgens weer gepaard kan gaan met schuldgevoelens. Er kan veel gepiekerd wordt over wat er precies gebeurd is en waarom dit gebeurd is.

Uiteraard ligt in de nazorg van de nabestaanden een belangrijke taak voor het pastoraat. Er is dan veel wijsheid en invoelingsvermogen voor nodig om het verdriet achter bijvoorbeeld opstandigheid te proeven en om met mededogen aan de rouwende gelegenheid te geven zijn vragen en klachten te uiten. Er kan geen einde komen aan de vragen die bij nabestaanden kunnen leven. Want geen mens weet ten diepste wat er precies omgegaan is in het hart van degene die suïcide pleegde. Dat weet God alleen!

Daarom is het belangrijk om als vrienden en kerkelijke gemeente biddend om de nabestaanden heen te staan. Bied hen een luisterend oor, wees ook praktisch aanwezig en voorkom (nieuwsgierig) vragen stellen. Geef ook geen oordeel, want ons komt het oordeel niet toe.

Dit artikel is grotendeels overgenomen uit: Suïcide. Christelijke hulpverlening rond een levensprobleem, door dr. J. van der Wal (uitgeverij Jongbloed, Heerenveen).

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen