Boekaankondigingen

E.A. de Boer en P. van de Breevaart (red.), De onbekende Calvijn: Een veelkleurig portret, Kok, Kampen 2010, 252 p., € 19,90 (ISBN 9789043518536).

In het blad Protestants Nederland verscheen in het Calvijnjaar een serie bijdragen over minder bekende facetten van het leven en werk van de Geneefse reformator. De bundel die daar uit resulteert, bestaat uit achttien verschillende bijdragen. Wie meer wil weten over de pseudoniemen van Calvijn of over de kwestie van de doopnamen in Geneve kan hier terecht. Wim Janse geeft een inkijkje in de handelingen van de consistorie en Maarten Stolk beschrijft hoe Calvijn de draak steekt met zijn tegenstanders. De samenhang van de artikelen is niet de sterkste kant van dit boek.

H. van den Belt

---
Dietrich Bonhoeffer, Een thematisch dagboek, samengesteld door Gerard Dekker, Uitg. Meinema, Zoetermeer 2011, 411 p., € 25,00 (ISBN 9789021143002).

Dit boek bevat voor elke dag van het jaar een tekstgedeelte uit het oeuvre van Bonhoeffer voor persoonlijke meditatie. De teksten zijn geordend rond een maandelijks thema en bestrijken het hele oeuvre van Bonhoeffer, met aandacht voor diens klassiek-christelijke spiritualiteit maar ook voor de minder makkelijk in het gehoor liggende passages over een ‘religieloos christendom’. Zo leert men inderdaad de hele Bonhoeffer kennen. De tekstfragmenten hebben elk een bronvermelding, zodat men ze in hun oorspronkelijke context kan nalezen (uit de fragmenten zelf is bijv. vaak niet af te leiden wie er aangesproken wordt); alleen op 1 januari en 31 december, bij varianten van Bonhoeffers gedicht ‘Von guten Mächten treu und still umgeben’, ontbreekt een bronvermelding merkwaardigerwijs.

G. van den Brink

---
M.D. Geuze, Help! Christus’ Gemeente is in nood. Bidden om de bedieningen in de gemeente, Goudriaan, Nunspeet 2011, 84 p., € 9,50.

De bewogenheid en betrokkenheid die spreekt uit het werkje van collega Geuze is inspirerend. Hij ziet de oplossing van de huidige geloofscrisis in het gebed om het voortgaande werk van de Heilige Geest. Zijn pleidooi voor de herintroductie van alle nieuwtestamentische ambten, inclusief dat van de apostel, roept echter toch ook forse vragen op. Het gezag van de eerste apostelen is uniek, omdat zij ooggetuigen van de opstanding zijn. Het is waar dat zendelingen achteraf soms apostelen worden genoemd, maar staan daarmee niet op een lijn met de discipelen van Jezus.

H. van den Belt

---
J.H. Gunning jr., Goed van God denken: Teksten uit Magdalena, Boekencentrum, Zoetermeer 2011, 80 p., € 12,50 (ISBN 9789023924951)

De Stichting Heruitgave Ouder Ethische Theologie werkt aan een driedelige serie van de werken van J.H. Gunning Jr. (1829-1905). Dit boek biedt als voorproefje een bloemlezing van zes bijdragen voor de almanak Magdalena, het jaarboekje van het Asyl Steenbeek voor de opvang van prostituees. Rode draad is het Woord, ‘de meest volkomen, de meest eigenlijke uiting des Geestes.’ De ethische theologie is een theologie van het kruis, maar dan wel in het licht van de opstanding. De redacteur, Leo Mietus, docent aan het Seminarium van de Bond van Vrije Evangelische Gemeenten, biedt boeiende inleidingen op het boek als geheel en op de teksten. Het smaakt naar meer.

H. van den Belt

---
Rob van Houwelingen & Reinier Sonneveld (redactie), Ongemakkelijke teksten van Jezus, Buijten en Schipperheijn, Amsterdam 2011, 182 p., € 15,90 (ISBN 9789058815064).

Dit nuttige boek is te vergelijken met het bekende werk van F.F. Bruce, Hard Sayings of Jesus. Het wil echter ten opzichte van dat boek een update geven en een nadere toespitsing op Nederlandse lezers en hun vragen. 75 ‘ongemakkelijke’ teksten worden in kort bestek behandeld. Dat gebeurt op inzichtgevende en overtuigende wijze. De Bijbel is lastig om te lezen, omdat God, die in wiskundige taal uitgedrukt, oneindig dimensionaal is, zich toch incarneert in onze driedimensionale werkelijkheid. Lezen in de Bijbel wordt pas vruchtbaar als het een spirituele daad van vertrouwen is. Dat sluit het ‘God lief hebben met het verstand’ niet uit, maar juist in. Naast de redacteuren verleenden ook Erik de Boer, Gerrit van Ek, wijlen Ab Noordegraaf en Gie Vleugels hun medewerking.

J. Hoek

---
H.P. Medema (red.), Omgaan met olifanten: Het vervolg op Vijf olifanten in een porseleinkast!, Medema, Heerenveen 2010, 144 p., € 14,95 (ISBN 9789063536107).

In een eerdere publicatie benoemde Willem Ouweneel vijf olifanten in de porseleinenkast van orthodoxe protestanten: schepping, homoseksualiteit, vrouw in het ambt, doop en geestesgaven. Henk Medema heeft elf mensen kunnen verleiden om er op te reageren. Daarbij is gezocht naar twee tegengestelde visies. Omdat de auteurs niet met elkaar in gesprek gaan, bevestigt het boek de polarisatie. In de nabeschouwing legt de bedenker van de olifanten de auteurs langs de meetlat en verwijt een scribent over homoseksualiteit dat hij in zijn bijdrage niet uit de kast komt. De vraag wat deze publicatie rechtvaardigt, blijft onbeantwoord.

H. van den Belt

---
Willem Ouweneel en Gerard de Korte, Rome en Reformatie: Overeenkomsten en verschillen na vijfhonderd jaar Hervorming, Medema, Heerenveen 2010, 144 p., € 14,95 (ISBN 9789063535834).

Vanaf het kaft van dit boek staart een gespleten gezicht de lezer aan, de rechterhelft is van Willem Ouweneel en de linkerhelft van bisschop Gerard de Korte. Zij bespreken Schrift en traditie, de sacramenten, kerk en ambt en de Mariaverering door daar beide een kort artikel aan te wijden en op elkaars bijdragen te reageren. Het geheel opent met een gezamenlijke verklaring en met ‘eigen’ stellingen en reacties op die stellingen. Ouweneel spreekt over geloof dat zich waarmaakt in goede werken en De Korte stelt: ‘Mijn geloof is het geloof van de kerk.’ Beide wijken daarmee af van de kern van de Reformatie. Opvallend detail: het verbond komt alleen in de stellingen van de bisschop voor. Door de opzet krijgt het boek een wat verknipt karakter.

H. van den Belt

---
A. de Reuver, Aangevochten geloof bij Luther, Calvijn en Kohlbrugge, Groen, Heerenveen 2011, 111 p., € 7,50 (ISBN 9789088970146).

Ook na zijn emeritaat blijft collega De Reuver actief. Zijn lezingen voor Driestar Educatief over de aanvechting zijn als boekje uitgegeven. Hij bespreekt het thema aan de hand van zijn drie favorieten. Luther gelooft ‘de duivel ten spijt’. Voor hem is het de grootste aanvechting om zonder aanvechting te zijn. Bij Calvijn krijgt de aanvechting de vorm de tolerantia crucis. Als de duivel en zijn trawanten de overhand hebben, moeten de gelovigen hun ogen sluiten voor alle ellende en hun oren open houden voor het Woord. Kohlbrugge is zich er van bewust dat wij niet kunnen geloven en terwijl God dat toch wil. Er blijft niets anders over dan ‘geloven zonder geloof, komen zonder voeten en aangrijpen zonder handen.’ Het geheim van het aangevochten geloof ligt in het ‘nochtans’ of – iets modieuzer – ‘en toch’.

H. van den Belt

---
Dick Stafleu, Chronos & Clio. De tijd in de geschiedenis, Christelijk-wijsgerige reeks ‘Verantwoording’ 28, Uitg. Buijten & Schipperheijn Motief, Amsterdam 2011, 239 p., € 25,00 (ISBN 9789058815040).

Dit boek vormt een filosofie van de geschiedenis in het verlengde van de wijze waarop Herman Dooyeweerd daar in zijn wijsbegeerte der wetsidee mee bezig is geweest. Er worden weliswaar amendementen op Dooyeweerds denkwijze voorgesteld, maar diens conceptuele raamwerk als zodanig staat niet ter discussie en wordt ook niet tegen alternatieven verdedigd. Er wordt veel literatuur aangehaald, maar de auteur gaat er nauwelijks mee in discussie. Mede daardoor blijft (mij) bij alle goeds wat er over dit boek te zeggen valt onduidelijk wat er eigenlijk op het spel staat en wat precies de fronten zijn waartegen Stafleu zich richt.

G. van den Brink

---
Ciska Stark en Erik Jan Tillema, Kracht van een minderheid - doopsgezinden in Nederland, Meinema, Zoetermeer 2011, 200 p., € 19,90 (ISBN 9789021142937).

In 2011 viert de Algemene Doopsgezinde Sociëteit, waarin de doopsgezinde gemeenten in Nederland zijn verenigd, haar 200- jarig bestaan, de predikantenopleiding bestaat 275 jaar, de eerste vrouwelijke, doopsgezinde predikant Anna Zernike betrad 100 jaar geleden de kansel en de sterfdatum van de Friese reformator Menno Simons ligt 450 jaar achter ons. Dit boek geeft toegankelijke informatie over wie de doopsgezinden waren en vooral wie zij tegenwoordig zijn. Erik Jan Tillema redacteur van de IKON-website Kerknieuws, voerde een onderzoek uit naar de geloofsopvattingen en het zelfverstaan van de ongeveer 8000 doopsgezinden in Nederland.
J. Hoek

---
Benno A. Zuiddam, Hope & Disillusionment. A Basic Introduction to the History of Christianity, Importantia Publishing, Dordrecht 2010, 234 p. € 19,95 (ISBN 9789057192128).

In kort bestek geeft de Nederlandse docent theologie Zuiddam, werkzaam in Zuid- Afrika en Engeland, een overzicht van met name de Westerse kerkgeschiedenis. Hij weet de lezer te boeien tijdens deze verkenningstocht. Een bezwaar is wel dat hij als gids wel zeer pregnante commentaren geeft bij de toch vluchtig geschetste ontwikkelingen. Iets meer objectiviteit zou hem als kerkhistoricus niet misstaan.

J. Hoek

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen