Betaalbare woningen bouwen - mission impossible?

De woningnood is een groot probleem. Dit artikel is te kort om dat samen te vatten. Het is een samenloop van veel oorzaken: extreem lage rentes, PFAS (slecht afbreekbare chemische stoffen die door de mens gemaakt zijn), stikstof, hoge migratie, een slapende rijksoverheid, huishoudensverdunning (bijvoorbeeld vanwege echtscheiding: steeds minder mensen per woning), stijging van de prijs van bouwmateriaal, te kort aan arbeidskrachten, en ga zo maar door. Het eerlijke antwoord is dat gemeenten hier heel weinig invloed op hebben. Een groot deel gaat over landelijke oorzaken, waar een rijksoverheid naar moet kijken. Dat het nieuwe kabinet flink de portemonnee trekt, helpt zeker. En dat er eindelijk weer een minister van wonen is, helpt ook. Er staan inmiddels veel grote woningbouwprojecten op stapel. Toch zal het nog een poosje duren voor Sanne en Jacob er iets van merken. In de tussentijd kunnen gemeenten een aantal dingen doen. Ik noem er drie.

1. Groter bouwen

Hiermee moet niet gedacht worden aan villa’s, maar aan grote bouwprojecten. Als er een stukje grond vrijkomt waar vier nieuwe woningen mogen komen, is het een fantasie om daar betaalbare woningen te plaatsen. Dat kan bijna uitsluitend met grote projecten. Misschien moet er een sportpark verplaatst worden, of er moet groen opgeofferd worden. Makkelijke keuzes zijn er bijna niet meer. In Barendrecht moeten enkele prachtige bedrijven gesloopt en verhuisd worden om bij het station een nieuwe woonwijk van zo’n drieduizend woningen te bouwen. Daar is wel de norm dat de helft van de woningen betaalbaar moet zijn. Dus middeldure huur (tot ongeveer € 1.000), of NHG-grens (€ 355.000) koop.

Dan gaat het wel over appartementen. Durf je als gemeente hoger te bouwen op bepaalde plekken? Ook dat is een lastige keus.

2. Duurzaamheid

Hier is het opletten geblazen voor Sanne en Jacob als ze gaan stemmen. Want, zoals gezegd beloven alle partijen meer betaalbare woningen. Sinds 1 januari 2021 moeten alle nieuwe woningen BENG (Bijna Energieneutrale Gebouwen) zijn. Dat zijn al forse eisen. Toch zijn er veel gemeenten en colleges die, gedreven door ambitieuze duurzaamheidsambtenaren, daar lokaal nog allerlei eisen bovenop stellen. Dat kan natuurlijk, maar de prijzen voor woningen lopen dan nog sneller op. Aanvullende eisen kunnen zomaar 20.000 euro extra per woning kosten. Het kan voor raadsleden zeker geen kwaad om hier heel alert op te zijn.

3. Gereedschapskist

Het belangrijkst voor Sanne en Jacob is dat er meer woningen gebouwd worden. Toch heeft elke gemeente ook een gereedschapskist met instrumenten. Denk aan de starterslening, het instellen van een zelfbewoningsplicht (dus niet kopen om het weer te verhuren), duidelijke percentages (en definitie) van betaalbare woningen per plangebied, koopconstructies, enzovoort. Duidelijk beleid helpt ook om duidelijke afspraken te kunnen maken met ontwikkelaars en woningcorporaties. Gemeenten krijgen in de toekomst ook meer mogelijkheden om woningen toe te wijzen aan lokale woningzoekenden.

Tot slot richt ik me nog even tot Sanne en Jacob. Veel succes op 16 maart! Hopelijk komt het nog goed. En wat het stembiljet betreft: er is een partij die een nuchtere afweging maakt tussen duurzaamheid en betaalbaarheid. Een partij die het gezin hoog in het vaandel heeft staan, en juist voor startende stellen wil bouwen. Een partij die geen gouden bergen beloofd, maar wel woord wil houden. Veel succes met stemmen! 

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen