John Flavel, Verwonderd omzien, De troost van de voorzienigheid, Brevier - Kampen, 255 blz., 2022, € 24,99.

De begaafde puritein John Flavel (1630-1691) zal onder de lezers niet onbekend zijn, omdat zijn ‘Geschonken genade, Over de toepassing van het heil’ in afleveringen in De Wachter Sions is gepubliceerd. In de korte levensbeschrijving in ‘Verwonderd omzien’ lezen we dat hij in zijn bewogen ambtelijke loopbaan veel moest meemaken. Vanwege de veranderde wetgeving in Engeland onder koning Karel II is hem met veel andere

getrouwe predikanten geruime tijd het preken verboden en heeft hij verschillende malen moeten vluchten. Dit boek getuigt ervan dat hij persoonlijk bij het verwonderd omzien de troost van de voorzienigheid mocht ondervinden. Met als uitgangspunt Psalm 57:3: Ik zal roepen tot God, den Allerhoogste, tot God, Die het aan mij voleinden zal, bewijst Flavel niet alleen dat er een voorzienigheid is, maar vooral wat dit betekent in het leven van Gods Kerk. Hij onderbouwt dit met talrijke bewijzen uit Gods Woord, maar illustreert het ook met heldere bewijzen uit de (kerk)geschiedenis. ‘Het is tot grote steun en bemoediging van de heiligen in alle tegenspoed die hen hier treft, dat er een wijze Geest is in het midden van alle raderen, Die de meest zonderlinge schepselen en hun snoodste plannen zo bestuurt dat de uitkomst zalig en gelukkig is’ (p. 15).

Op pastorale wijze wijst de auteur op de Goddelijke voorzienigheid bij geboorte, opvoeding, huwelijk, beroep, enz. Maar ook welke wonderlijke leidingen er kunnen zijn om een mens stil te zetten op de levensweg en tot de kennis van Christus te brengen. Hij noemt dit: ‘De wonderlijke onverklaarbaarheid en onbegrijpelijkheid van dit werk van de Voorzienigheid, Die ons op de weg bracht, de gelegenheid beschikte en zelfs de meest onbeduidende gebeurtenissen bepaalde’ (p. 68). Hiertoe kunnen in de middellijke weg de predikanten gebruikt worden. ‘Zo brengt Hij hen vaak op plaatsen waarheen ze niet wilden gaan, omdat God daar, zonder dat zij het weten, enige uitverkoren vaten heeft, die door het Evangelie geroepen moeten worden’ (p. 74).

Zeer onderwijzend en vertroostend is Flavel voor Gods volk wanneer ze onder moeilijke en voor hen onbegrijpelijke omstandigheden verkeren. ‘Zie de wijsheid van God in al uw beproevingen. Zie hoe deze openbaar komt bij het kiezen van de aard van uw beproeving, deze en geen andere; in de tijd, nu niet en niet op een ander moment; in de mate, alleen in deze mate en niet erger; in de hulp daaronder, u wordt niet geheel aan uzelf overgelaten; en in het beoogde doel, tot uw welzijn en niet tot uw verderf. (…) Als u dit alles overdenkt, zult u alle reden hebben om stil te zijn en te berusten onder Gods hand’ (p. 147). Uiteindelijk ‘zal altijd in hun hart een diepe vernedering en verootmoediging gewerkt worden door het besef van Gods neerbuigende goedheid jegens zulke ellendige, arme wormen als zij zijn’ (p. 163).

De uitkomst van Gods leidingen met godvruchtige en goddeloze mensen zijn volkomen verschillend. ‘Alles dient immers tot het eeuwig heil van de een en de ondergang van de ander’ (p. 227). ‘De grote troost van de heiligen ligt in de wetenschap dat alles wat hen aangaat in de handen van hun Vader ligt. Luther heeft gezegd: Ik zou in diepe wanhoop verzonken zijn, als Christus niet het Hoofd van de Kerk geweest was’ (p. 209). Met instemming hebben we dit waardevolle boek gelezen. De vorige uitgave is van 2005. Ds. F. Mallan noemde het destijds ‘een boek van zeer leerzame inhoud’. Het is verheugend dat er blijkbaar nog steeds belangstelling voor dit boek is.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen