Ouddorp had 27 predikanten

Wanneer ds. R. W. Steur binnenkort afscheid neemt van de Ned. Herv. Gemeente van Ouddorp, zal het voor de 27ste maal zijn, dat deze gemeente een predikant moet afstaan, hetzij door vertrek, hetzij door emeritering of overlijden.

Wat dit laatste betreft: sedert Ouddorp in 1595 de eerste predikant ontving, is het maar viermaal voorgelwmen, dat een dominee tijdens zi]n ambts periode in Ouddorp kviram te overlijden. Eveneens is slechts viermaal aan een Ouddorpse predikant emeritaat (of eervol ontslag) verleend.

De laatste keer, dat de geme-onte haar voorganger als emeritus zag vertrekken, IS geweest in 1881. Het was toen ds. H. J. den Boer, die zijn actieve dienst beëindigde, waarna hij nog vier jaar 9ls emeritus Iieeft geleefd.

Sindsdien is Ouddorp steeds een „doorgangsgemeente" geweest. Men beriep een dominee van elders en na korter of langer tijd zag men hem weer vertrekken. Beide laatste herders en leraars, ds. J. Hovius en ds. Steur, behoorden onder degenen, die vrij lang in Ouddorp stonden, daar zij een tijdpeik van tien jaar juist overschreden. Ook de emeritus-predilcant ds. A. van der Kooy, die tot voor kort als rustend pastor in Den Bommel woonde, heeft indertijd (1909—1918) een tamelijk lange periode in Ouddorp doorgebracht Maar men moet tot de reeds genoemde ds. Den Boer (1873—1881) teruggaan om iemand te vinden, die hem in dienstjaren overtrof.

Opmerkelijk is het, dat Ouddorp aanvankelijk een proponentsgemeente was. Van de eerste elf predikanten staat alleen van ds. C. Dammanus vast, dat hij als dominee naar deze gemeente kwam (1601). De anderen zijn hier als candidaat in het ambt bevestigd.

Het is dit jaar juist twee eeuwen geleden, dat men voor het laatst een proponent beriep, namelijk D. van der Hoek, die hier van 1757 tot 1770 gestaan heeft. Nadat hij van Ouddorp was vertrokken, heeft ds. Van der Hoek nog zes gemeenten gediend, allemaal in Zeeland Hij overleed in 1803 als predikant van Grijpslierke op Walcheren.

Ds. Van der Hoek was niet de enige Ouddorpse predikant, die veel gemeenten heeft gehad. Ds. IJ. Doornveld (1898 —1900, in 1925 te Hoevelaken overleden, 61 jaar oud) stond op tien plaatsen. Ouddorp was zijn vierde gemeente. Ds. J. Bus (1919—1924, enkele jaren geleden gestorven als emeritus van Staphorst) diende in totaal elf gemeenten, watrvan Ouddorp als tweede.

Ds. H. H. van Ameide (1930—1933) overleden als emeritus van Elburg) maakte het dozijn vol; Ouddorp was zijn tiende gemeente, Sommelsdijk zijn negende. Gelukkig dat de nieuwe kerkorde zo'n zwervend bestaan van steeds maar een jaar of drie in een gemeente onmogelijk maakt, daar men tenminste de •ï'ier jaar moet volbrengen om beroepbaar te zijn.

Geliefd voorganger

Dezelfde kerkorde staat aan predikanten geen langere diensttijd dan veertig jaar toe. Dit houdt in, dat nimmer een Ouddorpse dominee liet record in dienstjaren van ds. A. G. van Dijkhuizen kan overtreffen.

Genoemd predikant stond van 1818 tot 1864 in deze gemeente, dus 46 jaar Toch had hij voor die tijd nog twee andere gemeenten, zij het kort, gediend, namelijk Rijnsaterwoude en Wijk bij Heusden.

Ds. Van Dijkhuizen heeft dus menig jubileum in Ouddorp gevierd. Op 6 november 1853 herdacht hij zijn 40-jarige evangeliedienst met een prediking over Micha 6 : 5b, de woorden „Wat geschied zij." In een bericht dienaangaande heet liet: „De gemeente gaf ondubbelzinnige blijlcen van hare gehechtheid en belangstelling, en wenst vuriglijk dat de verdere arbeid van haren lerar rijl-:e Vluchten drage bij velen!"

Welnu, ds. Van Dijlchuizen zou oo zijn gouden feest te Ouddorp vieren. Op 8 november 1863. Hij preekte toen over 1 Petrus 1 : 25. Een krantenbericht zegt ervan: „Het was den gansclien dag feest in de gemeente. Des avonds bij prachtig fakliellicht besloten door een koor van een vijftigtal zijner leerlingen, die hem, onder de leiding van de hoofdonderwijzer der school toepasselijke zangen toezongen. Worde de geachte m-an nog eenigen tijd voor de gemeente gespaard!" Dit is met in vervulling gegaan, want

Dit is met in vervulling gegaan, want ruim een jaar later stierf ds. Van Dijk- huizen. Hét lijdt geen twijfel of hij wa een geliefd voorganger. Kennelijk droeg de gemeente ook ds. H. J. den Boer een goed hart toe. Deze vierde in 187 zijn 40-jarige ambtsbediening. Na de preek over Psalm 116: 12 en 13, bood de gemeente hém een statenbijbel aan, rijk gemonteerd met zilver, op een ebbenhouten lezenaar. Van zijn ambtgenoten uit de ring Somm_elsdijk kreeg ds. Den Boer „een fraai geschenk in goud."

Geen beroemdheden

Beroemde dominees hebben in Ouddorp niet gestaan. Maar wel een paar, wier namen niet geheel en al in het vergeetboek zijn gekomen. Heel duide- lijk IS dit bij ds. Wessel Pretorius (1639 —1653), die de stamvader van het Zuidafriliaanse geslacht der Pretoriussen was. Deze familienaam leeft voort in de hoofdstad van de Unie van Zuid-Afrika, Pretoria, gesticht in 1855.

Ook de naam van ds. Dammannus is beleend gebleven. In de tijd van de godsdiensttwisten ontpopte hij zich als een overtuigd contra-remonstrant. Een predikbeurt te Goedereede, waar de remonstrants-gezinde ds. A. Romanus stond, kostte liem zowat het leven, daar men te Goedereede tegen hem een oproer ontlietende. Dammannus was we iets gewend, want als Zuidnederlander had hij moeten vluchten voor de Spanjaarden, en als predikant te Ouddorp is hij op reis nog eens in Spaanse gevangenschap geraakt. Met een losprijs heeft men hem toen vrijgekocht.

H. de J.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen