Buitenlands overzicht

TSJECHOSLOWAKIJE

Tussen de machten

We mogen de goedertierenheid Gods gedenken in het feit, dat onze vorstin dezer dagen twintig jaar het iDCwind heeft gehad over ons land. De Heere moge haar sparen voor land en volk en voor allen die haar lief zijn en Hij geve haar wat nodig is voor de moeilijke taak in veelbewogen tijden in het midden van een zeer verwarde wereld. De ontwikkelingen verlopen zo buitengewoon snel, dat we ons dikwijls afvragen of de tijden vervuld raken gelijk een fles, die plots zeer snel volloopt, warmeer de vloeistof de nek van de fles heeft bereikt.

Twintig jaar geleden herhaalde zich van de andere kant het drama van Tsjechoslowakije. Li 1939 de tijd van het befaamde München kreeg HiÜer de vrije hand, nadat hij gemerkt had, dat Frankrijk en Albion hun handen niet in het vuur zouden steken voor Tsjechoslowakije. Weldra had HiÜer zijnprotektoraat Bohemen en gedachtig aan de wijsheid van de ijzeren kanselier, een van zijn voorgangers, de vesting van Bohemen, die volgens de grondvester van het Duitse rijk de suprematie bood in Europa.

We kunnen ons voorstellen, dat de Russen aan het einde van de oorlog geestdriftig begroet werden als bevrijders in Tsjechoslowakije, dat evenzeer als wij hier in Nederland zwaar had geleden van de bezetting. Spoedigwas het land weer vrij, nadat de Russische troepen waren teruggetrokken. De kommunistische partij was wel machtig in Tsjechoslowakije, maar niet oppermachtig. Twintig jaar geleden herhaalde zich het drama. Met behulp van de Russen namen de kommunisten de macht over en voortaan beheerste de partij het land op een manier waarvoor zich een Stalin niet zou hebben geschaamd.

De machtsovername in Praag schrok de westerse wereld op. Men droomde van een nieuwe toekomst, van een gelukkige wereld onder leiding van de organisatie van Verenigde Naties en Veiligheidsraad. Weldra kreeg het Noord-AÜantische verdrag zijn fiat. Ongeveer evenlang als Koningin Juliana ons land regeert zijn wij een partner van de Navo.

Twee machten beheersen het veld en de landen daartussen in behoren tot de invloedsfeer van een van beide geweldenaars. Het is een moeilijke positie voor kleine naties om zich te handhaven in een wereld waar de grootmachten elkaar geen moment uit het oog verliezen.

Als we de Bijbel lezen weten we dat ook het volk Israël zich in dezelfde positie bevond gedurende eeuwen. Tussen Egypte en tussen Assur en Babel. Het was verleidelijk om zich op één van beide naties te verlaten, wat echter meebracht, dat men onvermijdelijk de vijand werd van de ander. Vaak bleek het vertrouwen ijdel op de bondgenoot. Heet Egypte niet een broze rietstaf, die de hand zal doorboren? Het gaat maar om de vraag of het andere land de hand voor ons in het vuur wil steken.

FRANKRIJK

Politiek van De Gaulle

De laatste vraag liet generaal De Gaulle nimmer met rust. Men kanzijntwijfel ook niet schouderophalend passeren, afgezien van de konstrukties, die hij vervolgens opzet. Maar de analyse van generaal De Gaulle is de moeite van het overwegen zeker waard. De Gaulle namelijk is er niet zeker van dat onder aLe omstandigheden Amerika zich voor Europa zal inzetten. In e]k geval wil hij een sterk Europa, terwijl voor hem ook een belangrijke kwestie is, dat hij niet wil dat Europa zich als een onderdanig satelliet van de Verenigde Staten gedraagt.

Frankrijk is zelfs uit het verdrag getreden. Het Noord-AÜantische pakt als tegenhanger van het Warschaupakt gelijkt echter niet als twee druppels water op de alliantie waartegen het gericht is. Want Frankrijk is openlijk uit het pakt getreden, terwijl de Tsjechen blijkens hun uitingen er niet aan dachten om het Warschaupakt te verlaten. Niettemin werden de belangen van het pakt veilig gesteld door de binnenmarcherende Russen, Duitsers, Bulgaren, Hongaren en Polen. Het ene pakt houdt de schaapjes op een andere, hardhandiger wijze bijeen dan het andere. Of hardhandig ook handig betekent verdient nadere overweging.

De Gaullen liet zijn ogen gaan in de richting van de Oeral, toen hij dacht aan een hecht Europa. De Russen zullen de ideeën van de generaal ook niet zo geruststellend hebben gevonden, al was het hun niet onwelgevallig, dat Frankrijk zich zo rekalcitrant gedroeg binnen de Navo.

Na verloop is er wel iets van De Gaulle overgenomen. Ook andere landen streefden naar een ontspanningspolitiek ten aanzien van de Oost-Europese landen.

Rusland heeft het maar matig gevonden dat de westerse landen zo trouw op bezoek kwamen in het dierenpark van Warschau om daar door de tralies heen de satellieten te voeren. Men heeft bedrogen in zijn progressieve verwachtingen van een voorspoedige detente in Europa — alleen de kommunisten uitgezonderd, maar die kenden van huisuit Moskou natuurlijk beter — toch niet kunnen nalaten de militaire blokken de schuld te geven van het verdrietig lot, dat voor Tsjechoslowakije was weggelegd. De Navo heeft het immer gedaan. Moskou heeft in elk geval door de bezetting van het land der Tsjechen getoond, dat het blijft denken in termen van militaire machtsblokken. Met evenveel zo niet met veel meer recht kan men de ontspanningspolitiek, zoals die de afgelopen jaren gevoerd is, de schuld geven. Het Kremlin voelde zich belaagd in eigen kamp. De ontspanningspolitiek werd immers met diverse landen afeonderlijk nagejaagd.

Binnenkort doet De Gaulle rekening en verantwoording van zijn beleid. Men is erg gebrand hoe De Gaulle op de recente gebeurtenissen zowel binnenslands als buitenslands zal reageren. De studentenrevolutie heeft Frankrijk een zware rekening gepresenteerd. De Gaulle's geliefde goud moest flink worden aangesproken. En ergens ziet de generaal wel iets branden aan de Oeral-einder.

ENGELAND

Perfide Albion

In de verte de Oeral en hier vlakbij het Kanaal en het nauw van Calais. Daar hield het machtig Europa op. Want Engeland moest krampachtig geweerd.

Ekonomisch zou Engeland teziek zijn, volgens Parijs. Florrissantstaatheter niet voor, dat is waar. Wilson houdt het lang uit, maar hij heeft nooit anders gekend dan moeilijkheden, tegen­ slagen. Thans hebben de machtige vakbonden hem opnieuw de oorlog verklaard.

Allerminst kunnen we waarderen de houding van Londen inzake de oorlog in Nigeria. Terwijl een heel volk zieltoogt en dreigt van honger om te komen, gaan de socialisten, die het in het land van de Britt^ voor het zeggen hebben, voort met de leverantie van wapenen aan Nigeria. Ditterwille van oliebelangen. Het is onmogelijk hiervoor bewondering op te brengen. Eindelijk kwam een akkoord over de voedselvluchten. Nigeria stond het toe voor tien dagen althans, dat het Rode Kruis Biafra te hulp zou komen. Op het laatste moment ging Biafra niet akkoord met het vliegveld, dat ze niet konden missen voor aanvoer van wapenen in de zware strijd. Wie zal zeggen of inderdaad de Nigerianen, die zo lang al de voedsel aanvoer hebben verhinderd, op deze manier toch nog een strategisch winstpuntje willen noteren.

NEDERLAND

Klein land in een grote wereld.

De OH U-afgevaardigde Mr. Bos heeft de regering gevraagd of het mogelijk is een deel wederzijds van de Tsjechisch-Westduitse grens te neutraliseren. Een van man en wapen ontdane zone zou de Russen het argument uit de handen slaan, dat ze terwille van de veiligheid noodzakelijkerwijs troepen moeten legeren aan de westgrens van Tsjechoslowakije. Zo denkt ook Nederland mee in de grote wereldpolitiek. Het argument is, dat men op deze manier Rusland ontmaskeren kan. Want als een dergelijke zone wordt geschapen vervalt het voorwensel om militaire eenheden te legeren tegen de grens van het als revanchistisch gescholden West-Duitsland. Men moet natuurlijk er wel van overtmgdzijn, dat het plan geen onoverkomelijke militaire bezwaren oproept. Want indien de Navo het plan zou ver werpen, zou de Rus op zijn beurt weer zeggen: Ziet ge wel, zij wensen zelf ook niet een dergelijke strook te scheppen.

Wij verkeren immers evengoed als zovele andere landen tussen de machten. Men spreekt van bufferstaten. Het rumoer van de bezetting van Tsjechoslowakije moet ons in de oren klinken als het vertrouwde gelmd van twee rangerende wagons, die op elkaar botsen.

We zijn niet ontslagen om politiek te bedrijven. Maar we mogen toch niet al te zeer het van de machten of van één ervan verwachten. Assur zal ons niet behouden, wij zullen niet rij den op paarden (aftrekken naar Egypte en steunen op een verbond met dit land) en tot het werk onder handen niet meer zeggen: Gij zijt onze God.

Ook dit laatste doen we zo gemakkelijk. Het werk onzer handen en de gedachten van ons brein verafgoden, alsof wij het weten en kunnen.

Immers zal een wees bij U ontfermd worden. Het zou niet kwaad zijn, wanneer we als natie temidden van de ondragelijke spanningen en dreigingen ons leerdengedragen als een weeskind. Een weeskind ondei: de volkeren. Dan kunnen we dreigbrieven binnen krijgen, maar we weten wat we daarmee mogen doen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen