Een Stem Op De SGP Is Een Goede Zet

Op de deur van kamer 308 staat met statige letters ‘SGP’. De ongeveer 25 vierkante meters van de kantoorruimte zijn sober ingericht met een werkbureau voor beide heren, een vergadertafel met een openliggende Bijbel (vandaag bij Hebreeën 13), een kast en een kapstok met onder meer een reservestropdas eraan. De blikvanger van deze kamer is de kleine zithoek aan de verste blinde wand. De met groen pluche beklede stoelen geven nog iets van de sfeer uit het voor renovatie verlaten pand aan het Binnenhof weer. Boven het zitje hangt een metersgroot schilderij met een bovenaanzicht van het Binnenhof.

Op het tafeltje tussen de twee stoelen is plaats voor slechts een schaakbord.

Aan Zet

Senator Diederik van Dijk is aan zet. Voorovergebogen speurt hij naar openingen in de defensie van de schijnbaar argeloos rondhangende pionnen. Tegenover hem zit senator Peter Schalk. Ontspannen wacht hij af wat de strategie van zijn tegenstrever zal zijn. En áls er dan een zet gedaan wordt, kan het langzaam en met milde dreiging klinken: “Weet je het zéker?” Door de afleiding van de interviewers is de zekerheid minder groot dan anders en daarom gaat het kartonnetje weer op het bord. De volgende zet kan pas veel later plaatsvinden en dan kan het naamkartonnetje uitwijzen wie er aan de beurt is.

Zichtbaarheid

In aanloop naar de verkiezingen praten we bij met onze senatoren. Ze doen hun werk veelal op de achtergrond, maar in vergelijking met voorgaande generaties, zijn ze al veel zichtbaarder. Dat is niet in de eerste plaats nodig om hun werk goed te kunnen doen, maar wel om het volk dat zij vertegenwoordigen deelgenoot te laten zijn van wat ze doen en hoe ze zich inspannen voor hun waarden en normen.

Overigens is ‘zichtbaarheid’ niet hun grootste zorg, want beiden hebben ze zes commissies en daar ben je inhoudelijk zo druk mee dat je je niet voortdurend afvraagt of je wel ‘in beeld’ bent. Dat is wel anders in de Tweede Kamer. Daar word je bij sommige fracties veel meer afgerekend op wat je scoort en waarop je zichtbaar bent.

Een ander voordeel van de verminderde hang naar zichtbaarheid in de Eerste Kamer is dat je ook minder meningen uit het land over je heen krijgt. We zien de laatste tijd dat het een flinke impact kan hebben op het Kamerlid en zijn thuisfront. Gelukkig staat het thuisfront van de twee heren achter hun taak op het ‘Binnenhof’. Er is alle steun om in de Eerste Kamer het verschil te maken.

Verwaardiging

Hoe is het eigenlijk om een Eerste Kamerlid, oftewel een senator te zijn? “Het is een verwaardiging”, zegt Schalk, “maar ik geniet er ook zeker van”, haast hij zich om daaraan toe te voegen. Voor Van Dijk maakt het wel verschil dat hij hier niet een hele week mee bezig is. “Mijn hele bestaan staat of valt niet met de politiek.” Voor beide mannen is hun functie voor de Eerste Kamer een nevenfunctie. En ook al is er maar een vergaderdag per week, toch zijn ze er beiden minstens twee dagen stevig mee in de weer.

Bijbels Geluid

En wat nu als er na de verkiezingen blijkt dat er maar één senator voor de SGP is gekozen? Dat is iets waar beiden eigenlijk niet aan willen denken. Een waarschuwing wordt wel gegeven: “Het heldere Bijbelse geluid zal dan op veel terreinen minder helder klinken. Je kunt maar bij een beperkt aantal onderwerpen aanwezig zijn en je erin verdiepen.”

Kwintelooijen

Maar wat de twee aan elkaar hebben, blijkt door het hele gesprek heen. Toen ze acht jaar geleden aan elkaar gekoppeld werden door de posities op de lijst was er een gesprek gepland om de portefeuilles en commissies te verdelen. Tijdens een wandeling bij Kwintelooijen zouden de onderwerpen besproken worden, maar ze waren nog maar amper de parkeerplaats af toen het al in kannen en kruiken was. Schalk zou de binnenlandse en de wat ‘zachtere’ sociale onderdelen voor zijn rekening nemen en Van Dijk de buitenlandse en de ‘hardere’ pakketten. Daarnaast Schalk op Onderwijs en Van Dijk op Volksgezondheid, logisch gelet op de maatschappelijke achtergronden van beiden.

“Dat je samen bent, geeft steun. Wij geloven en vertrouwen dat de Heere ons steunt. Hij geeft ook de mensen om ons heen die ons steunen. En zelfs als de hele Kamer over je standpunt heen valt, heb je nog steeds je collega.” Die steun is wel hard nodig, want om je heen zie je steeds meer de isolatie als je wilt opkomen voor klassieke christelijke waarden, zoals voor huwelijk en gezin.

Getuigen

Van Dijk: “Juist in het parlementaire werk merk je heel sterk dat je opereert in een seculiere tijd. Een tijd waarin je als christenpoliticus tegen de stroom in roeit. Wie aanzien en erkenning zoekt, is daarom niet in staat tot werkelijk christelijk belijden. Dat zien we wel heel duidelijk terug in de debatten over abortus, huwelijk, gender, seksualiteit enzovoort. Maar als je zeker weet dat Gods geboden goed zijn voor de hele samenleving, kun je daarin moed vinden. Dan is er ook niets mooiers om van te getuigen en de naam van Christus te noemen.”

Dat is inderdaad iets opvallends. Op het YouTubekanaal zijn met grote regelmaat bijdragen van de Eerste Kamer te horen waarin met veel vrijmoedigheid en onverkort de Bijbelwoorden klinken. Schalk: “We gebruiken heel graag Bijbelwoorden en we doen dat ook onbeschroomd. Het is juist belangrijk om de Bijbel te citeren, soms met een letterlijke tekst uit de Bijbel, dan wel parafraserend. De Bijbel geeft heel praktische lessen, zoals laatst bij het debat over strafverzwaring bij doodslag. Daar kon Diederik het 6 e gebod noemen.”

De Eerste Kamer

Om wat perspectief aan te brengen: het Nederlandse parlement, de Staten-Generaal, bestaat uit 225 parlementariërs. 150 daarvan hebben zitting in de Tweede Kamer en 75 in de Eerste Kamer. De SGP zit met twee zetels in een Kamer met 16 fracties. (Gemiddeld zijn de fracties dus nog geen vijf zetels groot!) De zetelverhouding is niet hetzelfde als in de Tweede Kamer en daarom is het weer spannend hoe de uitslag voor kabinet-Rutte IV zal uitpakken. Als ze voor veel wetten afhankelijk zijn van de medewerking van oppositiepartijen, zal het regeren hen extra moeite kosten.

Met zijn 61 jaar is Schalk een gemiddeld Eerste Kamerlid en Van Dijk, die tien jaar jonger is, haalt de gemiddelde leeftijd dus nog naar beneden. Sowieso zijn senatoren gemiddeld ouder dan hun collega’s van de Tweede Kamer. Qua zittingstermijn (anciënniteit) behoren onze twee senatoren tot het ervaren deel van de Kamer, met hun ervaring vanaf 2015.

De Eerste Kamer wordt elke vier jaar opnieuw gekozen, door de leden van Provinciale Staten. Wat de Eerste Kamer dan voornamelijk doet, is samengevat te lezen in het midden van deze Baniereditie. Daarnaast komen er zo’n 300 wetten langs waarover gedebatteerd wordt. Slechts een ruime handvol zal het in de Eerste Kamer niet overleven. Een belangrijk voorbeeld was bijvoorbeeld de Tijdelijke wet met maatregelen tegen covid-19. Die wet tastte veel te veel grondrechten aan.

De wetsvoorstellen gaan getalsmatig ook de verkeerde richting op, want ze komen eerst langs (of zelfs uit) de Tweede Kamer. Je zou het dan ook kunnen vergelijken met een lancering: 2… 1… en dan volgt de lancering van de wet na de handtekening van de Koning en de betrokken minister.

Het Kwade Voorkomen

Schalk: “Wij mogen geen wetten maken en daarom kunnen wij niet ‘het goede realiseren’.” Van Dijk vult aan: “Wij zijn er dus niet allereerst om het goede te realiseren, maar meer om het kwade te voorkomen.” Schalk: “Stel het je zo voor dat de Tweede Kamer een wet wijzigt en in een bepaalde vorm kneedt. Daardoor kan het zicht op de rechtmatigheid, uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid van het geheel van het wetsvoorstel uit het oog verloren worden. De Eerste Kamer kan er dan met een nieuw advies en met meer afstand nog eens rustig naar kijken. Het is namelijk heel belangrijk dat de wetsvoorstellen de menselijke maat niet uit het oog verliezen. Daarom kan de Eerste Kamer vaak een dempende werking hebben, om de scherpe randjes van een wetsvoorstel af te halen. Zonder de Eerste Kamer zou wetgeving veel extremer zijn. Nu houden de regering en de Tweede Kamer ook van tevoren al rekening met het oordeel van de Eerste Kamer.”

Oude Waarden

Ook buiten de debatten om zijn er goede contacten met alle mede-Kamerleden. Er is ook ruimte voor het uitdragen van de christelijke standpunten. Onlangs zei een VVD’er tegen senator Schalk: “Peter, ik ben voor abortus, maar jij zet mij zó aan het denken!” Als SGP’er kun je soms dingen zeggen die bij andere partijen al besmet zijn geraakt. Zo zie je dat er openingen ontstaan om mensen terug te brengen naar de oude waarden.

SGP-Attributen

Bij het vertrek kijken we nog eens om. Op de ene tafel staat het schaakbord. Bij het bord en bij de debatten wordt gezocht naar verrassende openingen.

Er wordt strategische nagedacht over dingen die soms zwart-wit lijken, maar toch heel complex blijken. Er wordt vooruitgedacht, er worden perspectieven afgetast. Ja, vooral wordt steeds gezocht naar het welzijn van de koning. Op die manier zullen de senatoren hun politieke zetten ook proberen te bepalen.

Op de andere tafel ligt de Bijbel open. Vandaag is Hebreeën 13 aan de beurt. Een troostrijk woord, ook als we zelf verder proberen te kijken dan 15 maart. “…zijt vergenoegd met het tegenwoordige; want Hij heeft gezegd: Ik zal u niet begeven, en Ik zal u niet verlaten. Zodat wij vrijmoediglijk durven zeggen: De Heere is mij een Helper, en ik zal niet vrezen, wat mij een mens zal doen. (…) Jezus Christus is gisteren en heden Dezelfde en in der eeuwigheid.” 

De Eerste Kamer In De Banier

December

“Verkiezingen van de Eerste Kamer” (door Jan Schippers) – over hoe de getrapte verkiezingen in z’n werk gaan.

Januari

“Wat deed de SGP in de Eerste Kamer tussen 2019 en 2023?” (door August Moens) – een bloemlezing over de grote lijnen en de belangrijkste onderwerpen waaraan de SGP een bijdrage heeft geleverd in de Eerste Kamer.

Februari

“De Eerste Kamer in beeld” (Door Sjon van der Ree Doolaard)

Maart

“SGP en de Eerste Kamerverkiezingen” – een infographic met een greep uit de belangrijkste feiten en weetjes.

“Een filosoof past goed in de Eerste Kamer” – de motivatie van kandidaat 3, M.J. de Vries.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen