Wel en wee

Bijbels spreken

Het is een bekende en – veel belangrijker – Bijbelse uitdrukking waar de vraagsteller op doelt. Deze spreekwijze is een samen- trekking van twee tekstgedeelten uit de profetieën van Jesaja. We lezen ‘Zegt den rechtvaardige, dat het hem welgaan zal’ (3:10a) en ‘Wee den goddeloze, het zal hem kwalijk gaan’ (3:11a). Jesaja moet van ’s hemelswege, tot troost voor Gods kinde- ren, de woorden van vers 10a laten klinken in een hoofdstuk vol dreiging en vreselijke straffen. En het vervolg is al even inhouds- vol: ‘dat zij de vrucht hunner werken zullen eten’. De kanttekening (29) legt uit: ‘dat is, genieten, dat is, God de Heere zal uit genade hun godzaligheid belonen’. Maar de keerzijde voor alle onbekeerden in vers 11 is vreeswekkend: ‘want de vergelding zijner handen zal hem geschieden’. Daarbij kunnen we lezen: ‘dat is, hem zal wedervaren of overkomen even hetzelfde dat hij anderen gedaan heeft; hij zal gestraft worden om zijner boze daden wil’ (kantt. 31).

Nu is het wel nodig dat we niet blijven steken in deze uitdrukking. Hoorders van het Woord blijken soms te menen dat ze niet vallen onder de aangezegde straffen over de goddelozen. Of ze menen dat hun kerkgang en godsdienstige ijver hen vrijwaart van deze ernstige boodschap, of ze veronderstellen lichtvaardig genade in hun leven. Heel gerust kunnen ze horen hoe het oordeel de goddelozen wordt aangezegd… Ze kijken (en wijzen) altijd naar een ander.

Omgekeerd zijn er ook altijd hoorders die zich niet durven rekenen bij die ‘rechtvaardigen’. Bang om zichzelf te rechtvaardigen en vaak zo aarzelend als het om de rechtvaar- diging van de goddeloze gaat. Daarom is het zo nodig dat vooral in de prediking deze uitdrukking uitleg krijgt naar ieders staat en toestand.

Bevindelijk doorleven

De bekende ds. G. Wisse (1873-1957) schrijft zo onderwijzend in het boekje ‘Uit het Zielenleven’ over deze zaken. We cite- ren (uit een druk van 1911): ‘Ontdekkend preken wil dus niet slechts zeggen: dood en oordeel de goddelozen aanzeggen; maar vooral: ontvouwen welke de kenmerken zijn van een onbekeerde; de mens als van nature onbekeerd preken, en zijn valse gronden bloot leggen, waarop hij de hope zijner zaligheid tot dusver bouwde. Eveneens zal omgekeerd menig een in wie de ‘wortel der zaak’ aanwezig is, zich toch niet durven houden voor een rechtvaardige, zodat hij de troost derft (mist, B.L.) van de beloften en toezeggingen die aan de rechtvaardige worden geschonken. Voor zo een is nodig, dat helder en duidelijk worde aangetoond, waardoor het genadeleven zich meestal kenmerkt, hoe het zich ver- toont, opdat hij worde gebracht tot de overtuiging, een kind van God te zijn’.

Vervolgens toont Wisse aan dat we net als bijvoorbeeld de ‘oude schrijvers’ ziel-ontledend moeten spreken en schrijven. Dan worden toetsstenen van ware en valse genade gegeven en algemene en zaligmakende werkingen van de Heilige Geest voorgesteld. Naam-, schijn- en vormchristenen worden bekendgemaakt met hun tekort en gemis en de ware, naar God bekommerde ziel, krijgt onderwijs over de weg tot het leven.

Lezer(es), hebben we deze klanken lief of roepen die in ons hart weerstand op? De voluit Bijbelse uitdrukking krijgt glans als deze ‘handen en voeten krijgt’ in de prediking, catechese en het pastoraat. Opdat bevindelijk doorleefd mag worden wat het zeggen wil als een goddeloze te worden ontmaskerd. Om vanuit de diepte van dat bestaan te zoeken naar ‘enig middel, waardoor wij deze straf zouden kunnen ontgaan en wederom tot genade komen’ (HC vraag 12). Eeuwig wonder als in de geloofsoefeningen iets gekend mag worden van de rechtvaardiging van de goddeloze. En zulken zal het wél gaan!

Vraag?

Heb jij/hebt u ook een vraag? Mogelijke vragen over onderwerpen binnen de doelstelling van De Saambinder kun jij/kunt u mailen naar ds. B. Labee of hem per post toezenden (zie colofon). Er volgt -zo mogelijk- altijd een reactie.

Echter alleen als de redactie het waardevol acht voor de lezers, volgt een antwoord op jouw/uw vraag in een nummer van De Saambinder.

Graag wel wat geduld. Er liggen nog tientallen vragen op een reactie te wachten.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen