Hartelijke voornemens

Een nieuw begin – in rook vervlogen

Een nieuw jaar, een nieuw begin. Dat moment wordt nogal eens aangegrepen om sommige ‘gewoontes’ tegen het licht te houden. Een voorbeeld? Roken: toch wel ongezond. En de kosten daarvan slaan toch wel een gat in de maandelijkse uitgaven. Radicaal stoppen dus. Maar dat is toch ook wel heel wat. Het lichaam raakt er zo door in de war. En ik kan wel stoppen met roken, maar voor mijn gewicht en conditie is het toch ook niet echt goed dat ik daardoor veel ga snoepen. Bovendien word ik er wat humeurig van. Rustig afbouwen dan maar.

De afloop laat zich raden. Na enige tijd is het voornemen om te stoppen in rook vervlogen … Al zwakker klinkt het beschuldigende stemmetje: je bent een zwakkeling!

Sterker dan de wil

Goede voornemens, wie kent ze niet? Na eerlijk door een ander geconfronteerd te zijn met een slechte gewoonte gaan we aan de slag. En het lijkt te lukken! Diep in het hart zijn we er toch wel een beetje trots op als het lukt om enige tijd niet terug te vallen. Maar ook hier geldt vaak: hoogmoed komt voor de val. Voor we het weten zitten we weer in het oude stramien. Alsof we nooit iets voorgenomen hebben. De gewoonte blijkt sterker te zijn dan de wil. Het lukt allemaal toch niet! Je zou er moedeloos van worden. Het kan dan zomaar gebeuren dat de opmerking klinkt: De geest is wel gewillig, maar het vlees is zwak (Matth. 26:41 en Mark.14:38). Maar dan wordt deze tekst schromelijk misbruikt. Uit de verwijzing van de kanttekenaren naar Galaten 5:17 blijkt het te gaan over de geestelijk strijd tussen de oude en de nieuwe mens. De apostel schrijft aan de Galaten: Want het vlees begeert tegen den Geest, en de Geest tegen het vlees; en deze staan tegen elkander, alzo dat gij niet doet hetgeen gij wildet. Over het woordje ‘begeert’ wordt opgemerkt dat de kwade lusten van het vlees ‘strijden tegen de goede lusten, die de Heilige Geest in de wedergeborenen verwekt.’ Wie Schrift met Schrift vergelijkt, zal zich voornemen om niet te pas en te onpas Bijbelteksten te gebruiken.

Een Bijbels voorbeeld

Al overwint de wil tot het kwade dan weer de wil tot het goede, dat betekent niet dat we ons dan maar niets meer moeten voornemen. Integendeel, het is Bijbels om goede voornemens te hebben. Een duidelijk voorbeeld zien we in het leven van Daniël. Hij stond met zijn drie vrienden voor een nieuwe levensperiode. Losgescheurd van het ouderlijk huis waren zij en andere Joodse jongens (Dan. 1:6) terechtgekomen in een totaal heidense omgeving. De verzoekingen om het (in veler ogen strenge) Joodse geloof in te wisselen voor een leven vol genot, plezier en een schitterende toekomst waren vele. En wie zou hen op de vingers tikken als ze zich voor een keer zouden misgaan? De andere Joodse jongens in ieder geval niet, naar het lijkt. En toch: Daniël nu nam voor in zijn hart … (vs. 8). Waar zetelde dat voornemen? In zijn hart. Hoe kan dat? Jezus heeft toch Zelf gezegd: Want uit het hart komen voort boze bedenkingen, doodslagen, overspelen, hoererijen, dieverijen, valse getuigenissen, lasteringen? (Matth. 15:19). Het geheim van Daniëls hartelijke voornemen om zich niet te laten verontreinigen (!) wordt in vers 9 onthuld: En God gaf Daniël genade en barmhartigheid …. De conclusie zou zomaar getrokken kunnen worden dat Daniël genade kreeg ómdat hij een goed voornemen had. Maar dat is de waarheid verdraaien en is in tegenspraak tot wat Paulus heeft geleerd: Doch door de genade Gods ben ik wat ik ben (1 Kor. 15:10a). Daniël bad zelf later de volgende woorden: … want wij werpen onze smekingen voor Uw aangezicht niet neder op onze gerechtigheden, maar op Uw barmhartigheden, die groot zijn (Dan. 9:18).

Hartelijke voornemens

Toch heeft de Heere ons ook verstand en wil gegeven, zodat wij nooit kunnen zeggen dat we als stokken en blokken zijn die niet verantwoordelijk gesteld kunnen worden voor onze daden. Het feit dat we verstand en wil hebben ontvangen, laat zien dat we ons nooit kunnen verontschuldigen voor onze daden. Laten we in dat licht, met de bede in het hart of de Heere door Zijn Woord en Geest ons onverdiend leide op en in een oprechte levenswandel, elkaar oproepen tot bijvoorbeeld de volgende hartelijke voornemens:

- Worden we zo opgeslokt door ons (ambtelijk) werk dat we geen tijd meer hebben voor het onderzoeken van Gods Woord? Laten we bewust tijd vrijmaken voor de belangen van onze ziel.

- Hebben we zoveel sociale contacten (bijv. allerlei appgroepen) dat we geen tijd en belangstelling meer hebben voor onze geliefden, en ook geen tijd om (als ze nog jong zijn) onze kinderen voor te lezen, en (als ze al ouder zijn) met hen te spreken? Laten we de knop omzetten en de schijnwereld van sociale media inwisselen voor het échte contact. Daar zullen we geen spijt van krijgen, want daar krijgen we ook écht wat voor terug.

- Zijn we er al gewend aan geraakt om sociale media ook op zondag te gebruiken? Laten we daar dan direct mee stoppen en die dag onszelf de rust geven om bezig te kunnen zijn met wezenlijke zaken. We lazen onlangs een mooi en navolgenswaardig voorbeeld: ‘Zondag is mijn zonderdag; dan geniet ik van offline rust.’

Kortom, laten we ons bezig houden met dat wat werkelijk waardevol is. Met het hart! Die zichzelf overwint is sterker dan die een stad inneemt (Spr. 16:32).

Tot slot: Is het ons ‘ernstig voornemen’ om, zoals de opstellers van de Heidelbergse Catechismus schrijven, ‘niet alleen naar sommige, maar naar al de geboden Gods beginnen te leven’? (Zondag 44, vr. en antw. 114).

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen