De geldcrisis
De situatie
Misschien vindt u de titel niet karakteristiek voor de situatie op de financiële markten. Er wordt eerder van een kredietcrisis gesproken. Toch heb ik bewust gekozen voor het opschrift: de geldcrisis. Misschien vraagt een lezer zich af: 'wat moet een scribent daarover nog zeggen, nu er in alle kranten al enkele weken over wordt geschreven?'. Je kunt het journaal niet zien zonder dat er gesproken wordt over de beurzen in het Oosten en het Westen van de wereld.
Ik heb de gewoonte om 's morgens om zeven uur en 's avonds om zes of acht uur naar het nieuws te kijken. Dan ben ik voor de hele dag (en nacht) geïnformeerd. Zoals gezegd, de berichtgeving begint bij het Verre Oosten en eindigt in Amerika. Hoe vaak ik het bord Wallstreet wel niet op het scherm heb gezien, kan ik niet meer tellen. Dit ter inleiding.
Wat moet een man die zelf geen interesse of belangen in de financiële wereld heeft, over de situatie zeggen? Het nieuws verwerkend in deze weken zijn enkele feiten sterk op mij afgekomen. Laat ik die eerst mogen noemen, om er dan een conclusie, bij wijze van toepassing - ik ben immers vóór alles dominee - aan te verbinden.
In geleend geld handelen
Hoewel het feit mij niet onbekend was, is het nu toch wel indringend op mij afgekomen: Er zijn mensen die niet slechts met geld handelen. Dat zou immers niet zonder geld kunnen gebeuren. Er zijn mensen die fn geld handelen. Geld is niet maar hun betalingsmiddel. Geld zelf is handelswaar. Dat wordt hoog gespeeld. Geld lenen om met. het geleende geld winst te maken. Je kunt dan niet meer van handelen met eigen geld spreken. Neen, met het geld van een ander wil je zelf geld verdienen.
Ik ben opgegroeid in de crisistijd en de naoorlogse jaren van schaarste en hard werken. In de pastorie van mijn ouders was er geen sprake van, zelfs geen zicht op handel in geld. Dit fenomeen was mij volkomen vreemd. Het is ook zo gebleven.
Het is een gedurfde aanpak, om geld te willen verdienen met geld dat je zelf geleend hebt. Het lijkt me ook een verkeerde aanpak. Wat je dan - lijkt me - vooral moet doen, is de beursberichten bijhouden en daarop inspelen: van achter je bureau, in je auto per telefoon - natuurlijk niet tijdens het rijden in je hand gehouden - of tijdens een bezoek hier of daar. Even er tussenuit om op de laatste beursberichten te kunnen reageren. Dat is geldhandel!
In het buitenland rente halen
Een tweede feit dat nu - pas enkele weken na het begin van de crisis - openbaar wordt, ligt in de beleggingen (sparen) bij een bank in IJsland. Naar ik begrijp kon men daar één procent hogere rente krijgen dan op het vasteland van Europa.
Niet alleen particulieren, maar ook gemeenten en zelfs een provincie is daar mee bezig geweest. Ik meen dat ik hoorde in totaal voor meer dan een miljard euro. Heeft men elkaar ingeseind of het van elkaar afgekeken - langs welke weg dan ook?
Ik vind het ontstellend dat deze overheidsinstanties banken in eigen land voorbijgaan en op het buitenland - in dit geval het hoge Noorden van Europa - mikken om - zij het ook voor een beperkte, soms zelfs korte duur - één procent meer in de wacht te slepen.
Hier gebruik ik als reactie op de laatste cijfers de bekende uitdrukking: Waar zijn we toch mee bezig? U zou die vraag trouwens ook bij het eerst besproken punt kunnen stellen.
Zelfverrijking door topbestuurders
Een derde opmerking. De hoge beloning van de topbestuurders. Daar was al veel kritisch commentaar op. De reactie - als rechtvaardiging - was altijd: gezien de situatie in de financiële wereld kan het niet anders. We moeten wel, om het systeem in stand te houden. Welnu, dat systeem is van binnenuit opgeblazen. U kunt ook zeggen: het was verziekt en is ineengestort. Desniettemin kon een top
Desniettemin kon een topman, die de laan werd uitgestuurd, toch nog aanspraak maken op 5 miljoen euro. Of hij die geïncasseerd heeft, weet ik niet. Binnen de tot dan geldende regels kon niemand hem die bonus - wat een term in deze crisistijd - afnemen!
Drie voorbeelden, van verschillende situaties. Er is niettemin grote overeenkomst. Niet maar handel in geld, maar uit zijn op geld, verdienen met geld, hoe gevarieerd ook.
De conclusie
Eén conclusie wordt door velen getrokken. Zo kan het niet doorgaan. De opzet, de aanpak, de instelling van mensen (af wordt daarover niet zo veel gesproken) moet veranderen.
Een bijna tomeloze geldzucht in de geldhandel is afgestraft met een wereldwijde crisis. Ik was geneigd te schrijven: met een wereldwijd fiasco. Dat woord neem ik toch weer terug. Het is te pijnlijk voor eenvoudige, trouwe spaarders die niet alleen, maar wel medeverliezers zijn.
Er is maar één conclusie: Het moet anders. In de kerk spreken we dan over de noodzaak van bekering. Dat is eigenlijk de spits van deze column.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 24 oktober 2008
Eilanden-Nieuws | 8 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 24 oktober 2008
Eilanden-Nieuws | 8 Pagina's