Hoe functioneert de orde van het heil

In Christus

In de eerste plaats is het van groot belang om te beseffen dat alle genadeweldaden in Christus gereed liggen. Roeping, wedergeboorte, rechtvaardiging, heiliging, aanneming tot kinderen en verheerlijking zijn in Hem. Het zijn vruchten van Zijn lijden en sterven en opstanding. Hierbij denk ik aan wat Paulus schrijft: ‘Maar uit Hem zijt gij in Christus Jezus, Die ons geworden is wijsheid van God, en rechtvaardigheid, en heiligmaking, en verlossing’ (1 Kor. 1:30). Onze zaligheid vindt haar fundament helemaal in Zijn dood en opstanding.

De gedachte kan zomaar leven dat de ene geestelijke weldaad het gevolg is van de andere. Zo hoor je soms zeggen dat de heiligmaking een vrucht is van rechtvaardiging. Dat is een misvatting! Christus Zelf is de Bron van alle geestelijke zegeningen. Hier is waakzaamheid geboden. Zowel in evangelische als in reformatorische kring komen we christenen tegen die denken dat ze van de ene genade doorgroeien naar de andere. Maar het volgende is fundamenteel: Alle genadegaven vloeien voort uit Christus Die gestorven en opgewekt is, Die ook ter rechterhand Gods is (Rom. 8:34).

Alle onderdelen van de gouden keten van de zaligheid zijn vast in de Drie-enige God door Christus Jezus. Christus heeft Zijn werk nog niet voltooid. Hij rust niet voordat Hij Zijn gemeente zonder vlek of rimpel aan de Vader heeft voorgesteld. Hij is en blijft het Middelpunt en de Bron van alle geestelijk leven. Heilzaam om dat voor ogen te hebben. Ik heb geen heilsweldaden te verwachten van wat ik eerder leerde of ontving, maar alleen van Hem. Gods kerk blijft bedelaar bij de Bron.

In De Gelovige

Vervolgens is het goed om te beseffen dat de verschillende schakels in de orde van het heil niet in Christus ‘opgeborgen blijven’, maar dat ze ook in het leven een plaats krijgen. Ieder die behouden wordt, wordt in zijn leven geroepen, gerechtvaardigd, geheiligd en straks verheerlijkt. Daar hebben we onszelf dan ook op te onderzoeken. In prediking en in pastoraat mag daar navraag naar gedaan worden. Niet dat in iedere preek alle facetten van de heilsorde in een vast stramien naar voren moeten komen. Dat maakt de prediking saai en voorspelbaar en doet tekort aan de levendigheid en de kracht van de Schrift. Maar wel moet de gemeente voorgehouden en gevraagd worden: Kennen wij de kracht van Gods stem in ons leven? Weten wij van het geheim van het zondaar-zijn en toch rechtvaardig? Is er in ons leven sprake van heiliging? Het is een zorg dat in veel hedendaags kerkelijk leven de toepassing van het heil te veel veronachtzaamd wordt.

De verwerving van het heil door Christus (door Zijn lijden en sterven) en de toepassing daarvan aan het hart worden dan met elkaar vereenzelvigd. Berouw, bekering, gebed om vergeving en een geheiligd leven zijn dan overbodig. We hoeven alleen maar tot het inzicht te komen dat we gerechtvaardigd en geheiligd en wedergeboren zijn en de ‘waan’ af te leggen dat God op ons toornt. Wie zo denkt, heeft niet meer dan een verstandelijk geloof zonder geur of kracht. Hoe heilzaam als een predikant de gemeente eerlijk vraagt of ze iets (her)kent van Gods werk in het eigen hart. Juist de onderdelen van de heilsorde maken het genadewerk in het hart en leven van een zondaar meer inzichtelijk en bieden een handvat tot eerlijk zelfonderzoek.

De Eenheid In De Orde

Vervolgens is het goed om te bezien hoe de verschillende onderdelen van de heilsorde zich tot elkaar verhouden. We zagen al dat de verschillende onderdelen stuk voor stuk voortvloeien uit God in Christus. Maar wat is precies de relatie tussen roeping en rechtvaardiging en heiligmaking, enz.? Het één vloeit niet voort uit het ander, maar zou het zo zijn dat het één ook altijd volgt óp het ander? Het ligt misschien voor de hand om dat te denken. De verkiezing is immers van eeuwigheid. De verheerlijking ligt in de toekomst en wacht nog voor al Gods kinderen. Tijdens dit aardse leven worden Gods kinderen geroepen, gerechtvaardigd en geheiligd.

Toch moeten we ook hierin waakzaam zijn. De schakels van roeping, rechtvaardiging en heiliging kunnen wel onderscheiden worden, maar niet gescheiden. Rechtvaardiging en heiliging zijn verschillende zaken: God Die rechtvaardig verklaart en Die heilig maakt. Maar deze twee zijn heel nauw op elkaar betrokken. Waar het één is, is ook het ander, zoals er ook geen wedergeboorte is zonder geloof en er geen geloof is zonder rechtvaardiging, enz. De schakels van de ketting zijn geen stadia waarbij men zoals op school van de ene groep overgaat naar een hogere groep. Ook is het geen spoorlijn, waarbij het ene station na het andere wordt aangedaan. Het is beter te vergelijken met een bloembol, waarin stengel, bladeren en bloem in beginsel een eenheid vormen.

Het werk van Christus is een eenheid. Als we de zaken gaan scheiden legt dat vaak een sluier over het geestelijk leven. Het zwakste geloof verbindt met Christus en al Zijn weldaden. Hoe onderwijzend is hierin de Heidelbergse Catechismus in vraag 55: ‘Wat verstaat gij door de gemeenschap der heiligen?’ Antwoord: ’Eerstelijk dat de gelovigen, allen en een ieder, als lidmaten aan de Heere Christus en al Zijn schatten en gaven gemeenschap hebben.’ Onder ‘allen en een ieder’ vallen ook de zwakst gelovigen.

We moeten zelfs zeggen dat hier een belangrijk en ontdekkend onderscheid valt. Het is het kenmerk van een schijn-christen dat hij zaken scheidt en bijvoorbeeld wel vergeving en rechtvaardiging wil, maar geen heiliging. Hoeveel mensen denken een leven met God te hebben (wedergeboorte) zonder dat de noodzaak van verzoening en rechtvaardiging daarin een rol speelt? Dat is aangrijpend! Laten we bij de verscheidenheid, ook de noodzakelijke eenheid zien in de genadegaven die de Heere schenkt.

Aansporing

De verschillende facetten van de orde van het heil laten ons iets zien van de rijkdom van het heil dat er in Christus is. Daarom is het van existentieel belang dat de verschillende aspecten van de heilsorde in de prediking naar voren komen. In Psalm 48 staat: ‘Gaat rondom Sion en omringt haar. Telt haar torens; zet uw hart op de vesting, beschouwt onderscheidenlijk haar paleizen, opdat hij het aan het navolgende geslacht vertelt.’ Het is ook tot ontdekking voor wie vreemd is aan de toepassing van Gods genade aan het hart. Het noopt tot zelfonderzoek en aansporing. De Heilige Geest gebruikt het om harten verder te onderwijzen, opdat we zouden weten de dingen die ons van God geschonken zijn. Uiteindelijk strekt het alles tot de eer van Hem, uit Wie en door Wie en tot Wie alle dingen zijn. Hem zij heerlijkheid in eeuwigheid.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen