Respect en dank

Aan een kwart eeuw Kamerlidmaatschap, waarvan ruim dertien jaar als fractievoorzitter en partijleider, kwam een einde. Vanaf 2017 was Van der Staaij het langstzittende Kamerlid en nestor van de Kamer.

Zijn missie, beter gezegd: zijn roeping, is vanaf het begin (1998) geweest om ‘de beginselen van Gods Woord op staatkundig terrein tot meerdere erkenning te brengen’. Deze missie en roeping is hij tot zijn laatste vergaderdag van de Kamer trouw gebleven.

Bij zijn start als Kamerlid telde de Kamer nog 37(!) zetels voor christelijke partijen (CDA, RPF, GPV en SGP). Sinds de laatste verkiezingen is dit aantal gereduceerd tot 11. Van der Staaij maakte drie minister-presidenten mee (Kok, Balkenende en Rutte) en negen kabinetten. Het politieke landschap in ons land is sterk verdeeld geworden. Het gezag van Kamerleden en het vertrouwen in de politiek zijn flink gedaald. Te midden van deze dynamiek bleef Van der Staaij een stabiele factor.

Seculier land

Inhoudelijk moet het hem pijn hebben gedaan dat de ‘meerdere erkenning’ van het heilzame van Gods geboden er niet is gekomen. Deze pijn zal hij met name hebben gevoeld bij debatten en gesprekken over ‘medisch-ethische vraagstukken’ (abortus, voltooid leven, gender) in het politieke en maatschappelijke domein. Ons land is een seculier land geworden. Godsdienst doet er niet meer toe. Het liberale denken en het gelijkheidsdenken zijn dominant geworden.

In het seculiere politieke domein bleef Van der Staaij (citaat van hemzelf) ‘vanuit Bijbelse waarden en normen herkenbaar en constructief bijdragen aan goede besluitvorming’. In het debat was hij altijd gericht op de inhoud. Politiek was zijn houding: waar mogelijk gedogen en steun geven (uiteraard met bijbehorende politieke tegenprestatie). En als het moest, steunde hij een motie van wantrouwen.

Zijn constructieve optreden al die jaren heeft - ondanks voor velen ‘omstreden standpunten’ - breed waardering en respect opgeroepen, bij vriend en vijand. ‘Als Van der Staaij spreekt, leg je altijd even je pen neer’ (citaat van Rutte).

Het is de verdienste van Van der Staaij dat hij de reformatorische zuil verder op de kaart heeft gezet, niet in de laatste plaats door zijn media-optreden. Hij heeft erkend dat de media niet meer zijn weg te denken uit onze samenleving. Zijn inhoudsvol en openhartig publiek optreden heeft ertoe bijgedragen dat de SGP een eigentijds gezicht heeft gekregen.

Staatsrechtelijk geweten

Van der Staaij is bij zijn afscheid door de Kamervoorzitter getypeerd als het staatsrechtelijk geweten van de Kamer. Onze rechtsstaat en onze grondrechten doen ertoe, zo was zijn overtuiging.

Hij stond pal voor de vrijheid van godsdienst. Dit bleek onder andere (na een interne SGP-discussie over artikel 36 van de Nederlandse Geloofsbelijdenis) uit zijn steun voor de eigentijdse visie op Bijbels genormeerde politiek in de huidige democratische rechtsstaat. Het bleek ook concreet tijdens de coronadebatten, waarin hij een stevig pleidooi hield voor het belang van het kunnen bijwonen van de zondagse erediensten.

Trouw woonde Van der Staaij de periodieke overlegmomenten bij van de SGP met de reformatorische kerken. Met elkaar deelden we dan de zorgen over de ontwikkelingen in onze samenleving, en dachten we na over de invulling van de eigen roeping van de kerken richting de overheid. Wij kijken terug op een goede samenwerking, openhartige gesprekken en prettige persoonlijke contacten.

Van der Staaij: een boegbeeld en een visitekaartje. In de debatten ‘polariseerde’ hij op inhoud, maar bleef in gesprek met andersdenkenden en hechtte waarde aan een goede verstandhouding. In die zin houdt hij ons als kerken een spiegel voor.

Als kerkverband willen wij onze grote waardering en respect uitspreken voor de wijze waarop Van der Staaij zijn verantwoordelijke ambt als Kamerlid heeft ingevuld. Dank voor de inzet voor de handhaving van de eigen vrijheid, verantwoordelijkheid en roeping van de kerken. Boven alles wensen we hem toe: Gods zegen voor de toekomst, samen met zijn vrouw en kinderen.

Kees van der Staaij heeft ‘op Gods trouw volstandig gebouwd’. Niet uit eigen verdienste. Daarom sluiten we af met zijn eigen laatste woorden in de Tweede Kamer: ‘Soli Deo Gloria’!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen