De weg kwijt

Op weg naar …

Iedereen heeft wel een of ander doel voor ogen in het leven. Je volgt een studie. Je bouwt aan een huis. Je maakt plannen voor een huwelijk. Je maakt carrière. Vaak zijn er verschillende mogelijkheden om je doel te bereiken. Een bekend spreekwoord in dit verband is: ‘Er zijn vele wegen die naar Rome leiden’. Als iemand dat tegen je zegt, dan bedoelt diegene dat je je niet blind moet staren op de route die je voor ogen hebt; er zijn ongetwijfeld nog vele andere manieren om je doel te bereiken.

Het kan ook zijn dat je die God wilt leren kennen Die je eenmaal zult ontmoeten. Je weet immers dat die Godsontmoeting van allesbeslissende betekenis is. Maakt het dan uit welke godsdienst je aanhangt? Volgens de paus niet. Tot jongeren van verschillende religies sprak hij tijdens een bijeenkomst op woensdag 11 september in Singapore: ‘Alle religies zijn wegen tot God.’ Volgens hem is God in iedereen ‘en daarom zijn we allemaal Gods kinderen.’ Klinkt dat niet mooi en verbindend?

Of zou de paus eigenlijk toch bedoeld hebben: alle wegen leiden naar Rome? Wij zijn een kerk voor iedereen? Een algemene, katholieke kerk? Het is goed om daar in de week voor Hervormingsdag over na te denken.

Dezelfde wegwijzers

Wie op zoek gaat naar overeenkomsten tussen de verschillende godsdiensten hoeft daar niet veel moeite voor te doen. Alle godsdiensten kennen wel een aantal dezelfde ‘wegwijzers’. Iedere religie predikt liefde. In iedere religie is er het besef dat er meer is dan het hier en nu. Allen zijn het erover eens dat zaken als moorden, stelen, liegen en huwelijksontrouw zeer afkeurenswaardig zijn en dat goed doen aan je naaste navolgenswaardig is. De paus gebruikt een vergelijking: alle religies zijn als verschillende talen die het goddelijke uitdrukken. ‘Reli ­ gies zijn als talen, paden om God te bereiken. Sikh, moslim, hindoe, christen. Begrijp je dat?’

Dezelfde waarheden?

Alle religies zouden dus een weg zijn naar één en dezelfde God. Gaan ze dan ook allemaal uit van dezelfde waarheid, hebben ze dezelfde leer? Uiteraard niet, dat zal de paus direct erkennen. Hij weet ook wel dat de moslims niets moeten hebben van Jezus als de Zoon van God. Hij weet ook wel dat de Joden Christus verworpen hebben. Hij weet ook wel dat gereformeerde christenen totaal anders denken over de volmaaktheid van het offer van Christus op Golgotha. Hij weet ook wel dat diezelfde christenen niet kunnen instemmen met een andere uitspraak van hem, namelijk dat de mens in essentie goed is. Hij zal ook wel beseffen dat de inhoudelijke beweringen en waarheden van al de verschillende religies elkaar tegenspreken en onmogelijk logisch te verenigen zijn. Maar dat lijkt allemaal niet zo erg te zijn. Het is opvallend dat men in de Rooms-katholieke kerk meer spreekt over de ‘waarden’ van Christus dan over de ‘waarheid’ van Christus. 1 Men is alleen overtuigd van de waarde van het christendom en zegt dat de Persoon van Christus een toegevoegde waarde heeft voor de samenleving. Meer niet. Men leunt heel dicht aan tegen de algemeen aanvaarde gedachte dat er niet één waarheid is.

Vergist?

Is God te bereiken via verschillende godsdiensten met hun eigen wegen? Dan zou God moeten toelaten dat de ene mens tot Hem komt, beladen met goede werken die hem welgevallig voor God moeten maken. De ander zou dan toegelaten worden te komen met de gedachte dat Jezus niet de Zoon van God, maar een grote profeet is. Een volgende wordt dan tot het eeuwige leven toegelaten na een leven vol voorouderverering of aanbidding van de meest afgrijselijke afgoden.

Is God dan nog wel God?

Heeft Ruth zich dan vergist en had ze niet de keus hoeven te maken om met een verarmde Naómi mee te gaan en te zeggen: Uw volk is mijn volk en uw God mijn God? (Ruth 1:16b). Heeft Paulus zich dan vergist toen hij de aandacht van de Atheners richtte op de voor hen onbekende God, waarin volgens hem alleen het leven is te vinden? Heeft hij dan de Efeziërs bedrogen, toen hij schreef: Eén lichaam is het en één Geest, gelijkerwijs gij ook geroepen zijt tot één hoop uwer roeping; Eén Heere, één geloof, één doop, Eén God en Vader van allen, Die daar is boven allen en door allen en in u allen? (Ef. 4:4-6) Ja, wordt dan niet Christus feitelijk voor leugenaar gezet, omdat Hij Zelf zei: Ik ben de Weg, de Waarheid en het Leven. Niemand komt tot den Vader dan door Mij? (Joh. 14:6).

Hoogmoedig?

Klinkt het niet erg hoogmoedig om te zeggen dat wij de waarheid onder ons hebben en dat er maar één Weg is tot redding en om tot God te komen? Komt dat niet erg arrogant over? Daarmee maken we toch geen vrienden? Daar heeft Petrus voor de Joodse raad niet over ingezeten. Hij mocht vrijmoedig getuigen: Deze is de Steen Die van u, de bouwlieden, veracht is, Welke tot een Hoofd des hoeks geworden is. En de zaligheid is in geen ander; want er is ook onder den hemel geen andere naam, die onder de mensen gegeven is, door welken wij moeten zalig worden (Hand. 4:11,12). Dat zei hij niet vanuit zichzelf. Hij werd gedreven door de Heilige Geest. Het ging hem niet om het maken van vrienden voor zichzelf, maar om het maken van vrienden van de Bruidegom. Hij was eerlijk, omdat hij had geleerd dat er maar één Weg is, en dat alle andere wegen eindigen in de eeuwige dood. Wie dat voor ogen houdt, wil de ander alleen maar eerlijk behandelen. Dat is geen hoogmoed, geen arrogantie, maar liefde. Daarmee wordt de Wet vervuld: God liefhebben boven alles, de naaste als zichzelf. Dan gaat het ons om de eer van het Hoofd van de échte, enige katholieke (= algemene) kerk en om de zaligheid van iedere sikh, moslim, hindoe, Jood en van wie dan ook. Dan zijn zij en wij niet meer de weg kwijt, maar hebben we de enige Weg, de Waarheid en het Leven gevonden!

Noot

1. RD, 16 september 2024, artikel: „Alle religies zijn wegen naar God”: Rome ziet ook heil buiten de kerk.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen