Terugblik op 2024

Het jaar 2024 loopt ten einde. We beleven inmiddels de laatste maand van – zoals het wel eens wat archaïsch wordt gezegd – het wegstervende jaar. Hoewel er bij de overgang van 31 december naar 1 januari in allerlei opzichten niets bijzonders gebeurt, is de jaarwisseling toch altijd weer een markeringspunt. Een moment van terugblikken en vooruitzien. In dit artikel waag ik me eraan om samen terug te blikken. Daarbij geef ik aandacht aan het wereldgebeuren, aan landelijke ontwikkelingen, aan het kerkelijk leven en aan ieders persoonlijk leven.

De wereld in 2024

Er hebben zich in het hele wereldgebeuren in 2024 vooral drie ingrijpende ontwikkelingen voorgedaan. Allereerst duurde de oorlog in Oekraïne een heel jaar voort. In het eerste gedeelte van het jaar leek het vooral een uitputtingsslag te worden. Een oorlog die grote delen van landen vernielt en die duizenden doden vraagt, zonder dat een einde in zicht is. In de loop van het jaar waren er echter verrassende ontwikkelingen. De Oekraïense legers deden een aanval op Russisch grondgebied. Daarmee werd het front sterk uitgebreid.

De verkiezing van president Trump gaf een wending. Van Trump is de uitspraak bekend dat hij binnen 24 uur na zijn inauguratie een einde zal maken aan de oorlog. De Oekraïense president Zelensky wist van deze uitspraak. Nauwelijks een enkele dag na de verkiezing gaf president Zelensky aan dat het noodzakelijk is dat tegenstanders aan de onderhandelingstafel gaan zitten om over beëindiging van de oorlog te spreken. Vervolgens escaleerde de strijd toch: Rusland betrok Noord-Korea in de oorlog door 10.000 soldaten op het slagveld in te zetten. President Biden gaf aan Oekraïne toestemming om wapens voor langere afstand ook op Russisch grondgebied in te zetten. De Europese Unie speelde met vuur door een soortgelijke toestemming te geven voor het gebruik van Europese wapens.

Zo duurt de oorlog in Oekraïne voort aan het einde van 2024. De situatie wordt ernstiger. De fronten lijken zich te verharden. Poetin zoekt bondgenoten in China en Noord-Korea, en wil zo een tegenhanger van de NAVO opzetten. Tot nu toe roept alleen de door velen verfoeide president Victor Orban van Hongarije op tot onderhandelingen met Rusland. Waar gaat dit eindigen?

De tweede oorlog die nog altijd voortduurt is de oorlog in het Midden-Oosten. We worden door ons dagblad continu op de hoogte gehouden van de wederzijdse strijd die plaatsvindt. De doorgaans anti-Israëlgeoriënteerde Nederlandse pers laat niet na om dagelijks de Israëlische acties aan het front te benadrukken, terwijl de misdaden van Hamas, Hezbollah e.d. veel minder belicht worden. Ook van deze strijd kunnen we zeggen: waar gaat dit eindigen?

We stippen een derde ontwikkeling aan: de verkiezing van president Trump. In de aanloop naar de verkiezingen was onder ons christelijk volksdeel terughoudendheid bij het uitspreken van een voorkeurskandidaat. Trumps overwinning was echter verpletterend. Allerlei maatregelen die hij aankondigt, lijken onze sympathie te hebben. Toch speelt ook hier een groot ‘maar’ mee. Zijn leus “America first” (Amerika eerst) zou wel eens kunnen leiden tot minder betrokkenheid van Amerika bij de veiligheid van West-Europa. Reeds in zijn vorige periode waren daar de signalen van. Zal Trump trouw blijven aan het NAVO-bondgenootschap? Ook hiervan geldt: waar zal dit op uitlopen?

Nederland in 2024

Ook in Nederland gebeurde veel. In 2023 vond de Tweede Kamerverkiezing plaats, die een aardverschuiving in de onderlinge verhoudingen van de politieke partijen teweegbracht. Na maanden onderhandelen trad op 2 juli 2024 het kabinet Schoof aan. Het kabinet leunt op vier partijen: PVV, VVD, BBB en NSC. Het eerste half jaar zit er bijna op. Het kabinet kenmerkt zich door grootse voorstellen en aankondigingen van ingrijpende veranderingen, zo blijkt uit het hoofdlijnenakkoord. Veel verder dan voornemens is dit kabinet echter nog niet gekomen.

Het kabinet heeft bij zijn optreden in de Tweede Kamer met twee hoofdzaken te maken. Aan de ene kant is er een links blok, dat onbarmhartig op het beleid van het kabinet inhakt. Tegelijk tonen de vier coalitiepartijen al maandenlang het beeld van een verdeeld huis. De Schrift is daarover duidelijk. Een huis dat tegen zichzelf verdeeld is, kan niet bestaan. Het begin van het afbrokkelen werd reeds zichtbaar toen enkele Kamerleden van NSC en enkele staatssecretarissen opstapten. Zal de verdeeldheid verder doorwerken en beleven we in 2025 een kabinetscrisis?

Ons land is onderdeel van de Europese Unie. Op 6 juni 2024 vonden nieuwe verkiezingen plaats. Eind november trad een nieuwe Europese commissie aan. Onthullend is het programma dat de Europese commissie op 27 november bekendmaakte: het belangrijkste doel is het “Redden van de Europese industrie”. Hier is voor gekozen omdat er inmiddels grote Europese fabrieken sluiten en duizenden banen verdwijnen door inkrimping of faillissement. De concurrentiepositie tegenover Amerika en China is zeer ernstig aangetast. Ik ben niet deskundig genoeg om hierover de staf te breken. Echter, alleen al het feit dat er gesproken wordt over een ‘reddingsplan’ van de Europese economie, geeft aan hoe ernstig de situatie is. Dat er een verband zou kunnen zijn tussen deze ontwikkelingen en de verspilling van miljarden euro’s aan een oorlog die niet gewonnen kan worden, wordt uit de weg gegaan.

Arm Nederland. We hebben niet anders te verwachten. “De mens gaat zich steeds meer uitleven zoals hij in de val geworden is. Door geen vermaningen of roepstemmen is hij meer tot inkeer te brengen. Gods oordelen baten hem niets, Hij rust niet eerder dan dat hij met Farao in de Rode Zee versmoord is. Ja, hij rust niet eerder dan dat hij in de hel ligt.” ¹

Ons kerkelijk leven

Een terugblik op het kerkelijk leven in 2024 kan eenvoudig zijn. Eenvoudig, als we beseffen dat het hart van het kerkelijk leven niet afhankelijk is van vergaderingen of organisaties, hoe onmisbaar ze ook kunnen zijn. Dat is maar gelukkig ook. Waar mensen met elkaar vergaderen en organiseren, zijn ook altijd menselijke zonden, fouten en gebreken. Omdat we mensen zijn. Het hart van het kerkelijk leven ligt echter in de zondagse eredienst. Het hart van het kerkelijk leven ligt in de ontmoeting tussen God en de gemeente.

Het hart van het kerkelijk leven is de prediking van Gods Woord. Om dat grote belang te illustreren, citeer ik John Bunyan: “In mijn angst en vrezen wist ik niet waarheen te gaan, maar terwijl ik sidderde en weende, werd mij een man, Evangelist genaamd, tegemoet gevoerd, en deze heeft mij op weg geholpen en de enge poort doen vinden, die ik zonder hem nimmer zou hebben bereikt.” ²

Deze prediking mocht in het achterliggende jaar zijn voortgang hebben. Onder ons en buiten ons. Wilt u weten wáár dat was? Dan citeer ik graag Maarten Luther: “Wilt u weten wat de kerk is, en waar de kerk is? Dan moet u niet gaan kijken in Wittenberg, waar Luther woont, of in Genéve, waar Calvijn woont, maar u moet kijken op de schouders van de goede Herder, Jezus Christus. Daar, waar mensen als verloren schapen liggen op de schouders van Jezus, en door Hem gedragen worden, daar is de kerk.” ³

Welnu, het moge ons allen tot blijdschap zijn dat die prediking (en het lezen van preken) in 2024 zijn voortgang mocht hebben, en dat God onder ons een jonge dienaar tot de volle bediening van Woord en sacrament deed komen. Tegelijk moet het onze grote zorg zijn (en daarmee onderwerp van gebed) dat, ondanks de grote nood in vele vacante gemeenten, onder ons geen enkele student werd toegelaten om de predikantsopleiding te volgen. Het moet ons aan het eind van het jaar allemaal, zowel ambtsdragers als niet-ambtsdragers, tot zelfonderzoek brengen: “Is er geen oorzaak?”

Ons persoonlijk leven

Eigenlijk is dit het meest onmogelijke gedeelte van het artikel om te schrijven. Elke lezer heeft het jaar 2024 op geheel eigen wijze beleefd. De afwisseling van vreugde en verdriet zal in ieders leven wel gestalte hebben gekregen. De belangrijkste vraag aan het einde van het jaar is echter niet of we vooral voor- of tegenspoed hebben gekend. De belangrijkste vraag is – en dan val ik terug op het citaat van Maarten Luther hierboven – of we een plek hebben op de schouders van de goede Herder en of we door Hem gedragen worden. Zonder Hem mogen we het jaar 2024 niet uitgaan. Dan zijn we in gróter gevaar dan al de gevaren van oorlog en verwoesting die we hierboven hebben aangestipt. Maar ook omgekeerd.

Wie kent zich als een verloren schaap? Wie weet ervan een plek te hebben gekregen op de schouders van de goede Herder? Voor wie wordt het het grootste wonder dat deze goede Herder dat schaap niet alleen ooit op Zijn schouders legde en veilig draagt? Maar niet minder groot wonder, dat Hij dat schaap niet allang van Zijn schouders heeft gehaald en er nooit, maar dan ook nooit meer naar omkijkt? Laten deze vragen voorwerp van overweging zijn in de aanloop naar 2025.

Noten

1. Ds. F. Mallan, Uit het zieleleven, Ede, 1964, p.75

2. John Bunyan, De Christen- en christinnereis naar de eeuwigheid, Houten, 1985, p.66 (hoofdstuk 5)

3. Geciteerd bij L.M.P. Scholten, De kudde van de goede Herder, opgenomen in de Lustrumbundel Kerkelijke verdeeldheid van de CSFR dispuut Ichthus, 1989, p.25

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen