Kerkgeschiedenis van Den Bommel

(52)

(Slot volgt)

Iiosse aantekeningen

Verkiezing. Om partijschappen te voorkomen werd strikte geheimhouding opgelegd van nieuwe kandidaten voor de kerkeraad. Deze stelde tot 182S in besloten vergadering kandidaten, die geheim moesten blijven tot de dag der afkondiging. Dan werd er direct na de kerkdienst mondeling gestemd. Maar dat moest schriftelijk geschieden. De kerkeraad kreeg een standje van de kerkvisitatoren, doch bracht hiertegen in, dat velen dan niet ter kerk zouden komen, omdat zij niet schrijven konden. Na 1828 werd dit echter verbeterd.

Muntstelsel. In 1823 werd het nieuwe muntstelsel ingevoerd. De reeks oude muntwaarden verdwenen. Men rekende nu niet meer in drie kolommen, guldens stuivers en penningen. Voortaan zien wij de rekeningen zoals wij vandaag doen in twee kolommen, guldens en centen. De arme schoolkinderen waren verlost va.n de omrekening der talloze muntwaarden Vraag: Hoeveel kerkhalfbanken zijn negentig oortjes? Enz. enz.

Ook de landerijen werden sedert 1827 anders bij maat bepaald.

Officieel rekende men niet meer bij het gemet, maar bij bunders, roeden en ellen. Zo b.v. 20 gem. 293 r. wordt nu 10-48-39.

Eigendommen. De kerkeraad hield een wakend oog op de eigendommen en inspecteerde niet alleen gebouwen, maar sloeg ook acht op de staat der landerijen, of deze nl. bebouwd werden volgens contract. Af en toe kreeg een pachter een berisping.

Het schoolgaan. Daar het onderwijs een zaak was geworden van de overheid liet de kerkeraad zijn oog gaan over de getrouwheid in schoolgaan van kinderen, die door de diakonie betaald werden bij wijze van ondersteuning in de kosten. De diakonie eiste gelijkstelling met de anderen in de kosten, waarover de schoolmeester boos werd, omdat zijn nota niet betaald werd. Deze was te hoog Daar er nog geen leerplicht was, zat de schoolmeester er achter heen om zo veel mogelijk leerlingen te krijgen.

Grond voor een pastorie

In 1827 gaf de diakonie grond in erfpacht uit voor 99 jaren. Dat stuk lag aan het emde van de Voorstraat. Daar werd een huis gebouwd. Dit schijnt de latere pastorie te zijn met de grond als voortuin. Hoe wij aan die grond gekomen zijn is niet gebleken. Wel weten wij dat ter plaatse van het hek vroeger een sloot is geweest. Deze liep van de kreek naar oude kerkhofsloot. Een brugje gaf toegang tot drie tuintjes, waarvan wij in 1777 een hadden gekocht, doch in 1793 weer van de hand hadden gedaan. Van een en ander is een oude tekening bewaard.

Zo goed als zeker is het in 1827 bouwde huis hetzelfde perceel, üat, Wanrooy in 1857 heeft gekocht vas van der Eist, die in dat jaar overK Deze predikant had de kerkeraad erl attent gemaakt, dat dit huis zeer i geschikt en welgelegen was vooi p tone. Hij maakte de conditie ddt oude pastorie zou verkocht worden ^ hem, en dat de kerkeraad de halve _P zou vergoeden van de nieuwe. Dit ( schiedde op die voorwaarden. Terim zij opgemerkt, dat dit huis precies i' jaren heeft gestaan ter plaatse, \YC nu de pastorie staat, welke gebouwjf m 192/ en waarvan schrijver dezes eerste bewoner was.

Lei

In 1830 brak de oorlog met België welke Uitliep op een afscheiding \. Nederland. Wij leenden ƒ 50J.— aan rijk tegen 6%. Na vier jaren was lening al weer afgelost.

Ds. Jan Sjoems 1833-ij,

op 14 april 1833 werd ds Jan Sjocr gekomen van Almkerk, bevestigd i} zyn vriend en nabuur ds. L. A. Mt, van Ooltgensplaat. De bevestiger ki tot tekst Hebr. 13 vs. 17, de me, predikant koos bij zijn mtrede Col,,

Hij heeft hier elf jaren gestaan e. na eenlangdung lijaen overleden of juni 1844. Hij bereikte de leeftijd \.- ruim 64 jaren. De kerkeraad dioeghj' grafwaarts. Ds. Meyer hield de t dienst met de woorden uit Num. 20 28: En Aaron stierf aldaar.

In zijn dagen is voor het eerst m ü de oudejaars-kerkdienst gehouden

Diverse aantekeniuj

In 1834 vond de Afscheiding ph: !?iJi!. ^t^t?'"^ "i?„,^lf "l^^i'5.' voelen. Enkele bedeelden scheiden i af, waardoor aan hen geen ondersti,, ning meer werd verleend. ,,

De diakonie stelde m 1838 "oo eerst keer een boekhouder aan. Dit Hf de heer L. Vaalburg, ouderling dei; meente. Na hem is tot 1888 geen n aangesteld.

In 1838 werd een woonhuis ingen tot Armhuis ter plaatse waar het st in mijn tijd. (1926—1929). Het volgi jaar werden vijf huisjes van de diakc opgeruimd, daar deze percelen te \ aan onderhoud vergden.

Het kerkgebouw onderging door hand van Jan Mosselman de timmerir een grondige vernieuwing in 1840 I IS de vertiiumering die wij vandaag ki nen. Vaste banken en een vloer voor preekstoel met het hek, of zoals ii zegt „de tuin". De stoelen waren veii derd en de nieuwe gaven het inten een fleurig aanzien. De kerkeraad ki n.euwe bijbels en de voorlezer een a we koperen lezenaar met kandelaais konden de stammen Israels weer vrti opgaan.

En eindelijk richtte de kerkett zich met een adres aan Zijne Majes' de Koning om te protesteren tegen' Concordaat met de paus. Men sein toen 1841.

Ds. H. Z. A. GutteUng (1844—18

Deze predikant kwam tot ons vanuit Gapinge en werd bevestigd ds Meyer van Ooltgensplaat. De hl was Galaten 6 vs 14a en de intrede vt plaats naar aanleiding van Hand. 5—8.

In de tijd van ds Henricy Zaohar Alexander Gutteling is hier niet i bijzonders geschied. Voor de avt: diensten werd het klankbord van kansel van een lantaarn voorzien. In deze dagen had de diakonie t

pachter, die verlof gekregen had t boomgaard te maken. Hij wilde nu. jaar erfpacht hebben op voorwaai dat de diakonie ontslagen zou zijn i grond- en polderlasten. Jammer gem ging dit niet door.

De predikant vertrok 14 mei It naar Scherpenisse.

Maarssen Ds G. van der^

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen