Vervulling van wiens belofte?
Streven naar mensverbetering met techniek
In het paradijs stond de mens voor de keuze: God geloven en ‘Leven’ of ‘als God willen zijn’. De belofte van waarachtig leven met God of de belofte van de slang goddelijk te worden zonder God. Wie geloven wij? In zekere zin doen soortgelijke beloften nog steeds een appel op ons.
Het evangelie belooft voor hen die zich in een waar geloof aan de Heere Jezus Christus toevertrouwen als hun Redder en Heere, vergeving van zonden, rechtvaardiging en volkomen verlossing. Die verlossing wordt door de apostelen Petrus en Johannes benoemd als ‘deelkrijgen aan de Goddelijke natuur’ (2 Petrus 1:4) en ‘wij Hem gelijk zullen zijn‘ (1 Johannes 3:2).
In het West-Europese christendom is aan deze teksten weinig aandacht geschonken, in tegenstelling tot het Oosterse christendom. Hierin wordt op basis van deze teksten gesproken over ‘vergoddelijking’ van de christenmens. En zoals we technieken gebruiken om het genezingswerk van Jezus voort te zetten, kunnen we zo ook niet technieken gebruiken om die ‘vergoddelijking’ alvast een stapje dichterbij te brengen? De nieuwe technieken die nu in ontwikkeling zijn, bevatten immers niet slechts beloften van herstel van allerlei aandoeningen, maar van ‘bovenmenselijke’ of zelfs goddelijke eigenschappen en vermogens; fysiek, psychisch en verstandelijk, en misschien zelfs wel moreel.
Binnen de (internationale) theologie vindt serieuze bezinning hierop plaats, al zijn ook ‘ruimdenkende’ theologen op dit punt behoorlijk terughoudend. Immers, naast het motief van de vergoddelijking is er het scheppingsmotief. De mens is schepsel, gemaakt naar het beeld van de Schepper maar niet zelf schepper. Wat betekent dan ‘deelhebben aan de goddelijke natuur’, en dat ‘wij Hem gelijk zullen zijn’? Theologisch moet dit wel worden opgevat als een facet van het genadewerk van God in Christus. En dan als deel van de laatste stap daarvan, de verheerlijking (Rom. 8:17, 29) in de nieuwe hemel en de nieuwe aarde. De Bijbel geeft geen enkele reden te veronderstellen dat deze stap ook met techniek tot stand gebracht zou kunnen worden, evenmin als dat kan met vergeving, rechtvaardiging en heiliging. Bovendien is de technische mensverbetering individueel en afgebakend, maakbaar en tegelijkertijd op termijn onvoorspelbaar. Het genadewerk van Christus daarentegen wordt verkregen langs een weg van zelfontlediging. Dit is een geestelijk werk uitmondend in de eeuwige toekomst van Gods Rijk. Er is dus een grote kloof tussen technische mensverbetering en de wijze waarop God Zijn kinderen in Zijn heerlijkheid zal laten delen. Wiens beloften willen we geloven?
Betekent dit dat het bijbelse motief van verheerlijking in de voltooiing geen betekenis heeft voor onze bezinning op de (grenzen van) medische technieken? Nee, dat motief is wel degelijk van betekenis. Maar naast voltooiing en verheerlijking is er het motief van schepping, van zonde en kwaad en van verlossing door Christus. Het scheppingsmotief wijst op mogelijkheden en bedoeling, maar ook op begrenzingen. Het motief van zonde en kwaad doet ons zien op verstoringen die niet tot Gods bedoeling behoren, maar het gevolg zijn van menselijke ongehoorzaamheid. Het motief van verlossing wijst op Christus als de enige Weg tot een heilrijke eeuwige bestemming en motiveert om in navolging van Hem nood en lijden van mensen te verlichten. Daaraan kan techniek een grote bijdrage leveren. Maar het motief van verheerlijking bepaalt ons erbij dat het volle heil niet komt door menselijk ingrijpen – al ons werk is immers ook onderhevig aan zonde en kwaad – maar van Godswege.
Wel is het zo dat onze technische mogelijkheden met hun betekenis voor verlichting van lijden en herstel, naar Gods toekomst kunnen verwijzen en zo toch in dienst komen van Zijn heerlijk Koninkrijk.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 26 oktober 2023
Zicht | 100 Pagina's