Koren en kaf OP DE DORSVLOER
Het is mij een genoegen om deze studie van mijn voormalige Katwijkse collega, broeder J.B. ten Hove, te bespreken. Ik ben ervan onder de indruk dat iemand naast zijn ambtelijke werk toch gelegenheid ziet om een boek van formaat op tafel te leggen. Ik wil hem van harte feliciteren met het behalen van de doctorsgraad en hoop dat hij die titel nog verder vruchtbaar zal mogen maken voor kerk en academie.
De dorsvloer is in het werk van Augustinus een belangrijke metafoor die zowel betrekking heeft op zijn ecclesiologie (leer van de kerk) en zijn eschatologie (leer der toekomende dingen). In Mattheüs 3:12 komen we het beeld van de dorsvloer tegen: ‘Wiens wan in Zijn hand is, en Hij zal Zijn dorsvloer doorzuiveren, en Zijn tarwe in Zijn schuur samenbrengen, en zal het kaf met onuitblusselijk vuur verbranden’. De kerk is in deze aardse bedeling een gemengd lichaam van gelovigen en ongelovigen. Augustinus gebruikt de dorsvloer als een beeld voor de verschillende heilshistorische bedelingen. Het verschil tussen de oud- en nieuwtestamentische tijd, de tijd van het joodse volk en de tijd van de wereldwijde kerk. Het joodse volk is een dorsvloer die gewand is bij de eerste komst van Christus, de wereldkerk is een dorsvloer die gewand wordt bij de tweede komst van Christus. er gemeenteleden betoverd door het fata morgana van een heilige, toegewijde gemeente.
Augustinus leerde zijn hoorders de kwaden te verdragen, al verdroeg hij het kwaad niet. In zijn preken horen we hem steeds weer waarschuwen tegen een zondige levenswandel. Hij heeft zich nadrukkelijk verzet tegen een schismatisch heiligingsstreven, maar dat laat onverlet dat hij vurig verlangde naar heiligheid in de christelijke gemeente.
Het beeld van de kerk als dorsvloer, waarop kaf en koren vermengd zijn, heeft ook een aangrijpende ernst in zich. In de kerk zitten mensen die voor eeuwig behouden zullen worden, maar ook mensen die voor eeuwig verloren gaan. Onder de prediking vallen eeuwigheidsbelissingen, dat geeft aan de prediking een ontzaglijk gewicht. Ook Augustinus wist daarvan. In zijn preken klaagt hij regelmatig over het vele kaf. Niet alle leden van de kerk behoren bij het koren. Regelmatig waarschuwt hij heel concreet tegen allerlei volkszonden en lauwheid en spoort hij aan tot kritisch zelfonderzoek. Tegelijk blijft Augustinus vol goede hoop, omdat de Heere nog steeds van kaf koren kan maken. Hij draagt er Zelf zorg voor dat er uiteindelijk straks een grote oogst zal worden binnengehaald, een schare die niemand tellen kan.
NAAR AANLEIDING VAN:
J.B. ten Hove, Een onderzoek naar de betekenis van de dorsvloer als metafoor voor de kerk bij Augustinus, uitg. Labarum Academic, 604 blz. prijs: € 39,95, EAN-code: 9789087183011.
In de polemiek met de manicheeërs en later de donatisten maakt Augustinus herhaaldelijk gebruik van het beeld van de dorsvloer. Wat kort door de bocht geformuleerd zouden beide bewegingen als heiligingsbewegingen getypeerd kunnen worden. Zij stonden een heilige, zuivere kerk voor, die bestond uit louter gelovigen. Dat liep er in de praktijk op uit dat men zich afscheidde van de kerk. Augustinus heeft zich daar fel tegen gekeerd en maakte daarbij gebruik van het beeld van de dorsvloer, waar koren en kaf dooreen liggen. In deze bedeling kan er geen sprake zijn van een zuivere kerk op aarde. Hij gebruikt het beeld van de dorsvloer om zijn gemeenteleden aan te sporen om trouw te blijven aan hun gemeente en zich niet af te scheiden omdat er zoveel onheilige leden zijn. In dat opzicht is er niets nieuws onder de zon; ook in onze tijd worden
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 25 maart 2021
Zicht op de kerk | 32 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van donderdag 25 maart 2021
Zicht op de kerk | 32 Pagina's