De laatste dingen

De Openbaring van Johannes is een boek dat de apostel Johannes op hoge leeftijd heeft geschreven.
Sommigen twijfelen aan Johannes’ auteurschap en stellen dat andere mensen met dezelfde naam ervoor verantwoordelijk zijn. Maar alleen al het feit dat Johannes in Openbaring 1 vers 1 alleen zijn naam als auteursgegeven noemt zegt veel: wie had er anders zoveel naamsbekendheid dat alleen die gegevens volstonden? De Vroege Kerk heeft er in ieder geval genoeg reden in gevonden om de apostel Johannes als auteur aan te wijzen.
Het Bijbelboek Openbaring is een zogenaamd apocalyptisch boek.
Apocalyps is een Grieks woord en tevens de oorspronkelijke titel van de Openbaring: letterlijk betekent het ‘onthulling’ of ‘openbaring’.
Deze titel zegt veel: in het Bijbelboek Openbaring worden er dingen onthuld. Zaken die nu verborgen zijn worden aan ons geopenbaard.
Je begrijpt denk ik wel dat het Bijbelboek Openbaring niet gemakkelijk is om uit te leggen. Er zijn door de eeuwen heen dan ook veel soorten uitleg geweest. Velen daarvan concentreren zich rond Openbaring 20, het zogenaamde duizendjarige rijk. In een volgend artikel zal hierop uitgebreid worden ingegaan. Sommigen zagen in de tekst uit Openbaring 20 letterlijk een vrederijk van duizend jaar. Het gebruik van veel (mooi afgeronde) getallen alleen al laat zien dat het Bijbelboek veel beeldspraak kent. In beelden wordt duidelijk gemaakt wat Gods weg met de wereld is.

Hoofdthema
Het is natuurlijk de vraag hoe je het Bijbelboek Openbaring concreet moet uitleggen. Hoe moet je de beelden uit Openbaring lezen en opvatten? Het is in ieder geval belangrijk om steeds het hoofdthema van dit Bijbelboek te herinneren: de overwinning van Christus en Zijn kerk over satan. Je ziet dit heel mooi verwoord in hoofdstuk 17: 14: Dezen zullen tegen het Lam krijgen, en het Lam zal hen overwinnen (want Het is een Heere der heren, en een Koning der koningen), en die met Hem zijn, de geroepenen, en uitverkorenen en gelovigen. Steeds mag je beseffen bij het lezen van Openbaring: hoe ‘somber’ het soms ook lijkt, uiteindelijk overwint de Heere Jezus!
Het tweede wat van groot belang is, is het besef dat in een apocalyptisch boek als de Openbaring voortdurend beeldspraak wordt gebruikt.
Alle getallen, schilderingen, gebeurtenissen en figuren zijn symbolen: ze verwijzen naar iets anders.
Je moet Openbaring dus niet letterlijk lezen. Zo komt er bijvoorbeeld in de wereldgeschiedenis nooit letterlijk een beest uit de zee te voorschijn dat tegen de Heere gaat vechten (hoofdstuk 13). Het beest is symbool van de antichristelijke, duivelse macht. Het beseffen van de beeldspraak in Openbaring is heel belangrijk: zogenaamde ‘premilleniannisten’, bijvoorbeeld, gaan de mist in omdat ze de ‘duizend jaar’ in Openbaring letterlijk nemen in plaats van figuurlijk.

Zeven
Het derde wat goed is om te weten, is dat het boek Openbaring niet chronologisch is: het is niet zo dat hoofdstuk 7 vervuld wordt na hoofdstuk 5 of hoofdstuk 14 na hoofdstuk 11. De Openbaring kan worden opgedeeld in zeven gedeelten. Elk van die zeven gedeelten bestaat dan weer uit zeven ‘taferelen’, zeven gebeurtenissen. Ik noem ze kort:

1. Christus temidden van de zeven kandelaren (1-3)
2. De zeven zegels (4-7)
3. De zeven bazuinen (8-11)
4. Zeven taferelen waarin de vrouw en het kind vervolgd worden door de draak (12-14)
5. De zeven fiolen (15-16)
6. Zeven taferelen waarin de val van de hoer Babylon beschreven wordt (17-19)
7. Zeven taferelen waarin de draak (satan) geoordeeld wordt (20-21 eerste helft)

Elk van deze zeven gedeelten beschrijft de periode van Christus’ hemelvaart tot Zijn wederkomst.
Eigenlijk wordt dezelfde periode (waarin wij nu leven!) dus van zeven verschillende kanten beschreven. Die beschrijvingen hebben veel overeenkomsten met elkaar.
Maar naarmate je verder komt in de Openbaring zie je wel dat het steeds erger wordt: de strijd tussen Christus en de satan verhevigt zich.
Die zeven gedeelten van zeven gebeurtenissen is een typisch Joodse indeling. Joden deden immers veel aan getallensymboliek, vooral door getallen met elkaar te vermenigvuldigen. Wanneer je de zeven gedeelten vermenigvuldigt met de zeven gebeurtenissen per gedeelte, krijg je het getal 49. In Israël altijd een bijzonder getal, na 49 volgt immers 50: het getal van het Jubeljaar. In het Jubeljaar werden slaven vrijgelaten en werden schulden kwijtgescholden. Zo volgt ook op de 49 taferelen in Openbaring het vijftigste tafereel (21 tweede helft-22): Christus overwint Zijn vijand definitief, geeft Zijn kinderen definitief de eeuwige vrijheid en scheldt hen in het openbaar hun schulden kwijt.
Zo eindigt het boek Openbaring met het Jubeljaar van Gods eeuwige bevrijding. Wat een wonder!

Tekenen der tijden
Een belangrijke vraag is hoe je alle beelden uit de Openbaring concreet kunt vertalen naar onze tijd. Ik denk dat je dat met heel veel voorzichtigheid moet doen: het is een boek met symbolen en geheimenissen, wij kúnnen niet zomaar alles concreet vertalen.
Op andere plaatsen in de Bijbel wordt wel in concrete en letterlijk uitlegbare beelden gesproken over ‘tekenen der tijden’. Lees bijvoorbeeld maar in Matthéüs 24: 1-14.
De Heere Jezus noemt dan de vaak genoemde dingen: oorlogen, hongersnoden, pestilentiën enzovoorts.
Maar… Hij zegt er Zelf achteraan in vers 8 dat al die dingen maar een beginsel der smarten zijn. Het einde is er na deze tekenen dus nog niet, deze komen in de hele wereldgeschiedenis al voor! Dan spreekt de Heere Jezus over verdrukking en valse profeten. En: wie volharden zal tot het einde, die zal zalig worden (vers 13).
En dán komt pas hét teken der tijden. Het teken waar jij en ik op moeten letten als we het hebben over de wederkomst van Christus.
En dit Evangelie des Koninkrijks zal in de gehele wereld gepredikt worden tot een getuigenis allen volken; en dan zal het einde komen. (Mattheüs 24: 14). Als je wilt weten hoe laat het is op de wereldklok, dan moet je kijken naar de stand van de Evangelieverkondiging. Wanneer de boodschap van de Heere Jezus overal is gepredikt en de laatste zondaar is binnengebracht, op dát moment zullen de hemelen scheuren en zal Christus met heerlijkheid wederkomen. Als er één ding in het licht van deze tekst belangrijk wordt, is het wel zendingswerk.
Nog één vraag: geloof jij dit Evangelie al? Alleen dan zul je die dag van Christus wederkomst met groot verlangen tegemoet zien.

Dr. J. van Bruggen, Matteüs (Kampen: Kok 1990).

Prof. dr. William Hendriksen, Visioenen der Voleinding (Kampen: Kok 1952).

Dr. H.R. van de Kamp, Openbaring (Kampen: Kok 2000).

---
De inhoud van het boek Openbaring kan met vier zinnen worden gekarakteriseerd:

- Het boek gaat over ‘de laatste dingen’, over de laatste fase van de wereldgeschiedenis. Tegelijk hangt deze laatste fase al af van Gods beslissend handelen in Christus aan het kruis van Golgotha, de verlossing is al volbracht.

- Deze laatste dingen gaan gepaard met grote tegenstellingen: de satan als een briesende leeuw en Christus als de ruiter op het witte paard staan lijnrecht tegenover elkaar en als gevolg hiervan staan ongelovigen en ware gelovigen ook lijnrecht tegenover elkaar.

- De huidige wereld is overschaduwd door de machten van het kwaad. Zij moet hiervan verlost worden, tegelijk heeft de beslissende overwinning al plaatsgevonden.

- In het Bijbelboek Openbaring wordt ook een duidelijke oproep tot bekering gedaan: zonder bekering is er geen toekomst na de definitieve komst van Christus.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen