Een boze droom

Was het een droom of een herinnering? Was het een beeld in mijn dwalende gedachten? Door een nevel — tussen waken en slapen — zag ik een dorp. Het lag daar — net als ik — tussen waken en slapen. Lege straten. Huizen in lange rijen. Enkele etalages duidden op een dorpskern. Het café was nog niet open. De kerktoren wees omhoog naar een matgrijze hemel. De stüte was volkomen. Ik hoorde mijn eigen voetstappen niet. Ik zag niemand — maar voelde me bekeken. De toerist wordt hier gehaat. Ze leven van hem, maar met tegenzin. Ik zag geen mens. Toch wist ik hoe ze waren.

Instinctief liep ik in de richting van de kerk. Daar ligt het geheim van elk dorp. De deuren waren gesloten. Het was geen zondag. Ik liet mijn blik langs het gebouw gaan. De muren, de ramen, het dak. Ik tuurde langs de toren omhoog. De hemel bleef gesloten grijs.

De nagalm van de-zondag hing nog rond het gebouw. De nagalm van de vragen die elke week over de hoofden van de dorpsbewoners klinken: 'Hebt u iets van de liefde Gods mogen ervaren? ', 'Kent u daar iets van? ', 'Kunt u bestaan voor God? ', 'Kunt u daar ja op zeggen? ', als de rollende klank van een ver, dreigend onweer, dat maar niet los wil barsten. Die vragen vinden een doffe weerklank in de harten. Nee? Voor God kan ik niet bestaan. Nee! echoot het en ze zinken weer terug in hun verlorenheid... Niet de angst voor de hel. Nee, dat niet meer. Meer een onbestemde matheid. Gesloten harten, onder een gesloten hemel.

Nog eens liet ik mijn blik langs de kerkmuren gaan. Daar — in die kerk — lag het geheim van dit dorp. De mensen hier leefden 'als Adam, die zich al bevende met vijgebladeren bedekken wilde' (Nederlandse Geloofsbelijdenis, artikel 23). Terughuiverend voor elk die hen'wilde ontmoeten.

Terughuiverend voor God. Terug, in hun matte verlorenheid. De stroom van-levend water was hier wastgelopen, in een roodbruin moeras (Ez. 47 : 11).

De drassigheid van het bloed en de bodem van het dorp had het Evangelie opgeslokt. Het doopwater had een modderige kleur gekregen. De vreugde van de maaltijd van Christus, ze huiverden al terug bij de gedachte. Terug, in hun matte verlorenheid.

Ik liep verder langs de huizen. Ik had nog geen mens ontmoet. En toch waren ze er. Het bloed blijft kloppen in de aderen, ook op de bodem van dit dorp. Maar je zag ze niet. Ze verborgen zich, 'al bevende' achter de zwijgende gevels.

De nevel werd dichter, van waken naar slapen. Het dorp was haast niet meer te onderscheiden.

Wat was het geweest? Een droom of een herinnering? Een beeld in mijn dwalende gedachten?

Met een schok was ik weer half wakker.

Ik had ooit iemand ontmoet uit dat dorp. Die was niet 'van de kerk', als ik me goed herinnerde...

Fragmenten uit mijn herinnering begonnen zich samen te voegen. Het beeld werd scherper. De gesprekken die we gehad hadden, hoe zijn leven gelopen was, de scheiding van zijn ouders.

Ik zag weer de open blik in zjn ogen, open om mensen te ontmoeten. Ik herinnerde mij weer zijn weloverwogen manier van spreken. Wat hij zei getuigde van een helder verstand en een hart dat zuiver reageerde. De ervaringen, die hij had opgedaan met mensen, hadden hem fijngevoelig gemaakt.

De kerk van zijn dorp fascineerde hem. De artikelen van het 'algemeen christelijk geloof leken hem eenvoudig genoeg. Maar al die vragen die de dominee stelde. Dat maakte de mensen alleen maar bang. 'Ze léven niet echt. Ze zijn altijd ergens bang voor. Maar het vreemde is, het lijkt net alsof ze niet anders willen, 's Zondags durven ze niet eens op straat te komen. Daar is het geloof toch niet voor bedoeld? '

Eén van de gesprekken had een merkwaardige wending genomen.

’Heb jij iets van Gods liefde ervaren? ', had ik gevraagd.

Ik begreep mijzelf niet op dat moment.

Het is niet mijn gewoonte zulke vragen te stellen. Even had hij geaarzeld. Toen had hij 'ja' gezegd. Dat ene woord heeft nog lang in mij nageklonken...

Ik was weer klaar wakker.

Ja! Als dat 'ja eens zou klmken m de kerk, tegenover het 'nee' van het dorp! Als het daar eens zou klinken als een belijdenis, niet van de godsdienst van het dorp, maar van het algemeen christelijk geloof.. Als hij eens zou vragen om daar gedoopt te mogen worden, niet met het modderige water dat uit de bodem van het dorp opwelde, maar met helder water... IK zag hem al zitten aan de maaltijd van Christus... Zijn 'ja' zou het zwijgende dorp opschrikken, als een trompetstoot door de stilte.

Het geloof, de Doop, het Avondmaal, het is er allemaal nog in dat dorp. Eén aanraking met de toverstaf van de Heilige Geest is genoeg. Eén aanraking, en al die dingen zouden weer tot leven komen. Zoals de slapende prinses uit het sprookje. Zou dat 'ja' weerklank vinden? ...

Ik probeerde weer in slaap te komen. Nog één keer doemde het dorp op, uit een donkere nevel. Vaag zag ik de kerktoren in de verte. Ik hoorde een dreigend rumoer op het kerkplein. Ze kwamen te voorschijn uit de zwijgende huizen. Het rumoer werd heviger. Rauwe kreten, gejoel van een woeste menigte. Stenen vlogen door de lucht...

Toen stierf het gerucht weg.

Het was stil, als tevoren.

Doodstü...

ds. J. van Eek jr.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen