De verruwing van de taal

Misschien is het u ook al opgevallen? In mijn stadswijk zijn posters te zien met grote zwarte letters: kanker, Jezus, God en jood. Op de posters zijn mensen afgebeeld die gekwetst worden door het gebruik van deze grote woorden. In kleine letters staat eronder wat deze woorden op hen uitwerken. ‘KANKER, wil je nóóit horen’. ‘JEZUS is Álles, behalve een stopwoord’. ‘GOD, is geen vloek, maar een zegen’. ‘JOOD, je afkomst is nooit een scheldwoord’. Met deze campagne hoopt de Bond dat Nederlanders gaan nadenken bij wat ze zeggen. We vragen ons echter af, of dit wel de goede weg is die we moeten gaan.

IJdel gebruik

Er is niets zo heilig als Gods Naam. ‘Gij zult den naam des HEEREN uws Gods niet ijdellijk gebruiken’ (Ex. 20:7). Je zou de Hebreeuwse zin ook mogen vertalen met: Gij zult de Naam niet ijdel ‘optillen’. De Naam van God is immers van groot gewicht. Toen de HEERE Zijn Naam aan Mozes open-baarde, sprak Hij uit de braambos: ‘Doe de schoenen van uw voeten’.

Dat besef is vandaag bij velen geheel afwezig. Men vloekt bij alle mogelijke gelegenheden. Als de benzine op is. Als een hamer uit de hand valt. Als de pen niet meer schrijft. Bij het minste of geringste hoort men de Naam van Jezus of van God. Men zou er wel van willen wegvluchten. Vloeken is de taal van de duivelen, zegt Smijtegelt. ‘Als er gevloekt wordt, is het alsof de hel zich opent en alsof er een vonk uit de hel over de aarde springt, want in de hel wordt altijd gevloekt’. Wanneer je een vloeker aanspreekt op het misbruik van Gods Naam, is een veelgehoorde reactie: ‘O, zei ik dat? Ik had er geen erg in’. ‘Is het dan zo grote zonde?’, vraagt de Catechismus in vraag 100. ‘Ja gewisselijk, want er is geen groter zonde’.

Goed gebruik

Niet ijdel gebruiken, betekent dat we de Naam wel met eerbied mogen gebruiken. De Schepper is het waard dat wij Zijn heili-ge Naam met vrees en eerbied gebruiken, zegt de Catechismus in vraag 99: ‘Opdat Hij van ons recht beleden, aangeroepen en in al onze woorden en werken geprezen wordt’.

Durven wij voor Gods Naam uit te komen en zoveel als mogelijk is het vloeken helpen te weren? Vragen wij een zegen voor de maaltijd in gezelschap van vrienden op school of tijdens de lunchpauze op ons werk?

Luther belijdt in zijn commentaar op de Galatenbrief (1535) zijn ontrouw tegenover dit gebod. Hij spreekt van ‘zware zonden, geen versierde, lichte of geringe’. ‘Namelijk de grootst mogelijke ontrouw, twijfel, wanhoop, vergeten van God, onkunde, ondankbaarheid, ijdel gebruik van Zijn Naam, onoplettendheid, tegenzin, afkeer, verachting van Gods Woord’.

Luther schrijft deze woorden ongeveer 20 jaar na zijn bekering in zijn commentaar op Galaten 1:4, ‘Die Zichzelven gegeven heeft voor onze zonden’.

Het rechte gebruik van Gods Naam is alleen mogelijk in Christus. Hij heeft in volmaakte gehoorzaamheid dit gebod vervuld. Hij is de grote Godlover. Hij wilde zijn in de dingen Zijns Vaders. En toch is Hij juist om dit gebod veroordeeld. De hogepriester zei: ‘Gij hebt de godslastering gehoord’. Hierom is Hij overgeleverd om gekruisigd te worden.

Luther vervolgt zijn uitleg bij Galaten 1:4 met de woorden: ‘Juist daarom is Christus, de Zone Gods, voor die zonden in de dood overgegeven, om dezelve te verzoenen en uit te delgen, en opdat Hij mij en allen, die dat geloven, zou zalig maken. Amen’.

Onjuist gebruik

De postercampagne ‘#weetwatjezegt’ is, mijns inziens, daarom niet de goede insteek. Het heeft iets shockerends en dat is een ‘wereldse’ methode. De directeur, Kees van Dijk, zegt ook zelf in een interview in het RD ‘dat hij zich kan voorstellen dat de boodschap schuurt.’

De Bond tegen vloeken doet al jarenlang heel goed werk. Sinds 1917 werkt de Bond aan bewustwording van kwetsend en grof taalgebruik. De Bond is onze steun ten volle waard.

De postercampagne spoort echter niet met de voorzichtige werkwijze die wij van de Bond al jarenlang kennen. Wij zijn geroepen om in woord en geschrift niet te ‘schuren’, maar met ‘wijsheid te wandelen bij degenen, die buiten zijn’. ‘Daarom, vermaant elkander, en sticht de een de ander, gelijk gij ook doet’ (1 Thess. 5:11)..

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen