De broodbank
Een aantal jaren geleden wandelden we met een groep door een oud stadje. De stadswandeling liep op enig moment onder de toren van een oude kerk door. Daar was een gemetselde bank te zien. Volgens onze gids was dat vroeger ‘de broodbank’.
De uitleg was nogal onthutsend: in vroeger tijden konden de armen zich melden bij de diaco- nie. Dan moesten ze plaatsnemen op de betreffende bank. Een voor een werden ze naar voren geroepen en kregen ze brood en misschien wat andere eerste levensbe- hoeften. Op zich mooi dat ze dat kregen, maar moest dat nu zó? Voor het oog van alle burgers van de stad moest je dus met je armoe openbaar komen.
Armoede als kruis
Nee, armoede is geen schande, zeker niet als het je overkomt door allerlei onvoorziene omstandigheden. Maar het is wel een kruis. Ook vandaag leven er veel mensen onder de armoedegrens, die in Nederland nog wel hoger is dan in andere landen. En mensen die onder de armoede- grens leven kunnen vaak gebruikmaken van allerlei sociale voorzieningen. Ook zijn er velen die gebruikmaken van de voedselbank. Dat lijkt wel een beetje op die brood- bank uit het oude stadje. En eerlijk gezegd, ook de gang naar de voedselbank kan wel heel gevoelig liggen.
Helaas neemt de armoede momenteel snel toe, zeker nu de inflatie opgelopen is tot ruim 10 procent. Even voor de duide- lijkheid: stel dat een brood voorheen 1 euro kostte, dan is dat brood nu 10 cent duurder. Als iemand voorheen dus kon rondkomen van 100 euro, dan is hij nu 110 euro kwijt.
Met de energieprijzen is het nog veel dramatischer. Onlangs kreeg iemand het advies om zijn termijnbedrag te verhogen van 107 euro naar 1.040 euro, om zodoende te voorkomen dat men op de jaarrekening 8.397 euro zou moeten bijbetalen. Dat zijn toch extreme bedragen. En voor heel veel mensen is dat dus echt niet te betalen.
Diaconie
Nog even terug naar die broodbank. Die ging natuurlijk uit van de diaconie. En dat was in een tijd, waarin vrijwel iedereen verbonden was aan een kerk.
Vandaag is dat helaas heel anders. Het aantal kerkelijk gebonden mensen is drastisch afgenomen. Dat betekent dat er een nieuwe tweedeling in de samenle- ving dreigt te ontstaan: mensen die een diaconaal vangnet hebben en mensen die dat niet hebben. De leden van een kerkge- meenschap mogen zelf aankloppen bij de diaconie en de diakenen moeten zelf ook hun ogen en oren wijd open houden.
Lang niet iedereen zal echter zomaar de weg naar de diaconie bewandelen. Uit schaamte, of omdat iemand echt zijn eigen boontjes wil doppen. Misschien is het, zeker in de dure tijden van dit moment, wel van belang dat de diaconie in het plaatselijk kerkblad informatie geeft over hoe zij kan en wil helpen. Zo zorgt de diaconie voor laagdrempeligheid. Door de problematiek bespreekbaar te maken, ontstaat er ruimte voor de leden van de kerk om gebruik te maken van de diaconie, Gods eigen inzetting.
Doe wel
Er zijn ook mensen die geen lid zijn van een kerk. Is de diaconie dan ook aan zet? Dat is een belangrijke vraag. Hoe gaat de diaco- nie om met buitenkerkelijken? Al snel zal het klinken: ‘Doe wel aan allen, maar meest aan de huisgenoten des geloofs’. Maar dan is meteen de vraag waar we de nadruk op leggen. Is dat op het eerste deel, dus op ‘allen’? Of leggen we de nadruk op de ‘huis- genoten des geloofs’?
Misschien is de diaconie wel het kanaal van de toekomst om in contact te komen met mensen van buiten. Mensen die in nood zijn, omdat ze gebrek lijden. De dia- conie moet dan wel oppassen dat men niet probeert zielen te winnen door ze te ‘kopen’ met geld en middelen. Wel zou het bijzonder zijn als de diaconie door hulp te bieden uitdeler wordt, niet alleen van brood maar ook van menigerlei genade. Dat past ook bij wat geschreven is in het formulier om (ouderlingen en) diakenen te bevestigen. Daar staat deze mooie formulering: ‘Waartoe zeer goed is, dat zij niet alleen met de uiterlijke gift, maar ook met troostelijke redenen uit het Woord van God, aan de armen en ellendigen hulp bewijzen’.
Diaconieën zijn zich aan het voorbereiden op roerige tijden. Dat is te begrijpen, en dat past ook bij hun bijzondere taken. Maar laten ze zich meteen ook afvragen, of ze vanuit het lieflijke ambt van diaken iets kunnen betekenen voor hen die (nog) buiten de kerk zijn.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 22 september 2022
De Saambinder | 24 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van donderdag 22 september 2022
De Saambinder | 24 Pagina's