De verjaardag van Prinses Wilhelmina

Op 31 augustus 1956 hoopt Prinses WUhelmina haar 76e verjaardag te vieren.

In kwade en goede dagen heeft Prinses Wilhelmina als Koningin der Nederlanden 50 jaren geregeerd. Twee wereldoorlogen zijn in haar regeer-periode over Europa gegaan. De eerste is buiten onze landsgrenzen gebleven, maar ons toch niet zonder meer voorbijgegaan. De tweede, die nog zo vers in cgis geheugen ligt, heeft ons wezenlijk aangetast. Het zijn vooral de laatste acht jaren, sinds die gruwelijke tiende mei 1940, die voor Koningin Wilhelmina bijzonder zwaar zijn geweest. Vijf jaar lang was Zij voor haar volk, dat Zij lief had, als een echte Oranje-telg gescheiden. Maar in de geest was zij ook die tijd bij ons. Ook die tijd toonde Zij zich de moeder van Nederland, evenals Zij dat tevoren had gedaan, toen Zij verkeerde temidden van haar onderdanen. Hoe ontroerd werden wij niet wanneer wij haar stem uit het in de oorlog bijzondere verre Londen dor de luidsprekers op verborgen plaatsen beluisterden. Hoe voelden wij dan haar medelijden met Haar volk, dat vertrapt werd onder de Hunnenlaars.

De Spreukendichter zegt van iemand, die harten wint, dat hij wijs is. God had aan Koningin Wilhelmina die deugd verleend. Zij heeft haar onderdanen vele malen door de radio toegesproken, wanneer Zij van oordeel was dat dit in het belang van land en volk was.

Op twee zeer belangrijke radio-toespraken van Koningin Wilhelmina virillen wij naar aanleiding van Haar verjaardag de aandacht vestigen, n.1. Ie de Koninklyke rede van 7 december 1942, en 2e de radio-rede van 27 januari 1939 over geestelijke en morele herbewapening.

Op 7 december 1942 hield Koningin Wilhelmina — van Londen uit — een dier redevoeringen, waarin Zij zulke kloeke richtlijnen gaf voor de toekomst en waarin Zij aan het verzet — hier en ver over zee — een diepe zin verleende.

_{Debefaamde7-december-redevan} onze toenmalige Vorstin is wel van uitzonderlijke betekenis. Met grote bewogenheid en met terzijdestelling van allerhande vooringenomenheid richt dit woord zich naar de tijden, die komen gaan, en opent perspectieven van opmerkelijke draagwijdte.

Deze rede geeft de ontwikkelingsmogelijkheden aan van de delen, waaruit het Koninkrijk der Nederlanden bestaat, geheel binnen het kader van een normale, zij het wellicht versnelde historische ontwikkeling, en stelt ondubbelzinnig in het uitzicht een rijksverband, waarin Nederland, Indonesië, Suriname en Curagao, tezamen deel zullen hebben, terwijl zij ieder op zichzelf de eigen inwendige aangelegenheden in zelfstandigheid en steunend op eigen kracht, doch met de wil om elkander bij te staan, zuUen behartigen.

Deze rede is voor de regering geruimen tijd tot richtlijn geweest voor de door haar gevoerde Indische politiek. Men heeft er zich althans bij herhaling met uitdrukkelijke bewoordingen op beroepen. Nog in een regeringsverklaring van 6 november 1945 werd gezegd: „Indonesië zal overeenkomstig de toezegging van H.M. tot een volledig deelgenootschap in het Koninkrijk worden geroepen, welke organisatie dus uit de rijksdelen zal worden opgebouwd."

In feite echter is de basis van deze rede spoedig door de regering in haar Indisch beleid los gelaten. De regering is in haar steeds slapper wordend beleid stap na stap gezwicht voor de diplomatiek ingestelde, maar staalharde, consekwente revolutionnaire beweging van Soekamo en de zijnen, totdat over Indië is gevallen de donkere nacht. De rijksdelen, die vroeger bij elkander behoorden, zijn nu niet alleen gescheiden, maar staan scherp tegenover elkaar. De Westerse mogendheden hebben Soekarno de kans gegeven om zijn revolutionnaire politiek te verwezenlijken. Maar er bestaat ook een direkt verband tussen de onverschilligheid van het Westen ten aanzien van de naoorlogse gebeurtenissen in Indonesië en de geruchtmakende stap van kolonel Nasser, n.1. de naasting van de Suezkanaalmaatschappij. Wij zien dat er in het midden- Oosten na de Tweede Wereldoorlog als het ware een grote revolutie plaats heeft, die vooral onder toelating van de na de Tweede Wereldoorlog leidende Westerse natie, de Ver. Staten van Noord-Amerika, kan geschieden, en waarvan de Communistische landen het voordeel zullen trekken.

De radio-rede, welke Koningin Wilhelmina op 27 januari 1939 heeft gehouden over de geestelijke en morele herbewapening is eveneens een zeer belangrijk stuk. Het beroep dat toen van de Koningin is uitgegaan op de gemeenschapszin en naastenliefde, heeft ook in 1956 nog grote betekenis.

De grote voorspoed in het maatschappelijk leven heeft de mensen niet nader tot het Evangelie en tot elkander gebracht, maar men gaat thans meer steunend op eigen kracht door het leven.

En al moge de Koninklijke rede over de toepassing der gedachte van geestelijke en morele herbewapening, d.d. 27 januari 1939 verband houden met de toenheersende toestanden, ook voor onze dagen heeft dit belangrijk stuk nog niets van zijn waarde verloren. De tijden zijn wel is waar veranderd. Ons volk lijdt thans niet meer onder de ernstige gevolgen van de grote werkeloosheid; er is in 1956 niet zoals in 1939 in talloze gezinnen gebrek aan brandstoffen, kleding en dekking. Wij leven in een tijd van hoogconjunctuur, een tijd, waarin alle mensen het maatschappelijk best hebben, en toch in geestelijk en moreel opzicht zo arm zijn. Want wat is er weinig tevredenheid, naastenliefde, verdraagzaamheid en samenwerking, ook niet op staatkundig terrein. De leiders van de grote politieke partijen verstaan elkander niet meer. De vorming van een nieuwe regering is er een sprekend bewijs van. Men spreekt van nationale eenheid, maar men verstaat de betekenis daarvan niet.

Wij wal en, toen de Duitsers ons land binnen vielen, niet volkomen gewapend. WIJ zullen wellicht, als het onheil wederkomt, niet genoegzaam gewapend zijn, om met succes de vijand te wederstaan. Maar geestelijke en morele herbewapening, geestelijke sterkte, moed, kracht en geloof, dat overwint, dat moet bovfcnal bij ons gevonden worden, en daai;om mogen wij ons in deze tijd van hooèconjunctuur niet over geven aan de macht van de Stoffelijke dingen, maar ons bovenal toeleggen op het bezitten van het geestelijk goed, hetwelk een mens nooit kan worden ontnomen. De grote welvaart, de pracht en praal, die onder alle rangen en standen wordt ten toon gespreid, kan verval en ineenstorting van onze gouden twintigste eeuw niet voorkomen, doch wel waarachtige en duurzame geestelijke en morele herbewapening, nationale wedergeboorte. Zoals Koningin Wilhelmina het in 1939 zeide „het persoonlijk geloof in de Christus der Schriften." Zij heeft er toen met klem op aangedrongen tot „het dragen van elkanders lasten." Dit geldt "Dok in 1956. Niet zo zeer in financieel opzicht, want arme mensen zijn er onder ons gelukkig niet veel meer, maar wel in geestelijk opzicht. Want geestelijke en morele steun hebben bijna alle mensen nodig.

Koningin Wilhelmina heeft in haar rede over de geestelijke en morele herbewapening in 1939 ook ons een wenk gegeven, een eis ons voorgesteld, een plicht ons opgelegd.

Bij de verjaardag van Prinses Wilhelmina spreken wij de wens uit, dat het drievoudig snoer, God, Oranje en Nederland, ook in de toekomst bestendigd zal blijven.

Wij leven op Haar verjaardag van harte met Haar mee, en brengen Haar en de gehele Koninklijke Familie onze beste wensen.

P. BOM

ambt. ter secretarie

Ooltgensplaat, 23 aug. 1956.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen