Mijn juk is zacht, mijn last is licht

Teun Verduijn 2012, Boekencentrum Academie 213 pagina’s, € 24,90 ISBN 9789023 924241

Maarten Luther preekte in de Wittenbergse Stadskerk van oktober 1530 tot april 1532 wekelijks op woensdag over Mattheus 5 - 7, de Bergrede. Deze Wochenpredigten werden genotuleerd en vormden de basis voor het promotieonderzoek van Teun Verduijn, emeritus predikant van de Protestantse Kerk in Nederland.

Luthers onderscheiding in de twee regimenten, met de ook in Luthers tijd actuele vraag: regeert God de wereld met behulp van het geestelijk regiment, (kerk, geestelijke stand, prediking enz.) of regeert God de wereld met behulp van de overheid (de zwaardmacht), was in ook in vroeger eeuwen een actueel thema.

Verduijn onderzoekt onder meer de invloed van Aurelius Augustinus in deze kwestie en wijst naar de tweezwaardenleer als middeleeuws fenomeen. ‘Het gaat hier om de leer dat de geestelijke overheid twee zwaarden heeft: het geestelijke zwaard dat ze zelf mag hanteren en het wereldlijke zwaard dat ze uitleent aan de wereldlijke heersers van hun voorkeur.’ Hoe moet men dit thema duiden in het licht van de latere discussies over de Tweede Wereldoorlog?

Verduijn onderzoekt welke plaats de Bergrede heeft in het werk van Luther en welke lijnen er liggen tussen het denken van Luther en de Duitse theoloog Bonhoeffer ten opzichte van het begrip ‘navolging! Verduijn concludeert dat navolging van Christus blijkt in het iets van Hem laten zien aan de naaste. Verduijn vraagt zich in zijn proefschrift af welke bijdrage Luthers hermeneutiek, zijn exegese, van het begrip ‘navolging’ bijdraagt aan de houding en het komen tot verantwoord handelen van een christen in de samenleving.

Verduijn ervoer tijdens zijn verblijf in de revalidatiekliniek Rijndam, na een ernstig herseninfarct, veel eenzaamheid. In de Persoonlijke Noot beschrijft hij een gebeurtenis die hem tot vandaag mede kracht geeft om door te gaan. ‘Toch, als christen, is er ook altijd diegene die roept. Diegene, Christus, roept door de naaste, wordt zichtbaar door de ander. Ik kon mij in Rijndam vreselijk alleen voelen maar op een avond kwam er na bezoektijd iemand langs. Ik kreeg een kus op mijn voorhoofd. En het was of het gelaat van diegene veranderde in het met doornen gekroonde gelaat van Christus. Er viel een druppel op mijn hoofd, was het bloed of een traan? Ik wist het niet, maar wat ik wel wist, en nog weet, is dat alles uiteindelijk in Christus samenkomt. Alles culmineert in de liefde van de gekruisigde, onze God, Jezus Christus, de Heilige Geest.

De promovendus deed getuige de inhoud van het boek een diepgravend promotieonderzoek en putte voor zijn dissertatie uit een indrukwekkende lijst geraadpleegde primaire en secundaire literatuur. Het thema van het proefschrift is geen lichte kost en vergt inspanning bij het lezen. Niettemin is het een aanrader voor de geïnteresseerde lezer die hiervoor niet terugschrikt. Verduijn was tot 2010 verbonden als predikant aan de Exodusgemeente te Sommelsdijk. Na zijn, om gezondheidsredenen, vervroegde emeritering als predikant rondde hij zijn proefschrift alsnog af.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen