Christelijke politiek in kaart

De ‘protestantenband’

Een van de eerste keren dat Nederlandse christenen op politiek-maatschappelijk terrein actief van zich lieten horen was tijdens het volkspetitionnement van Abraham Kuyper uit 1878. Dit was een pleidooi om ook het bijzonder, confessioneel onderwijs door de overheid te laten subsidiëren. Kuyper wist 305.869 protestantse en 164.000 katholieke handtekeningen op te halen. Op de kaart zijn duidelijk de omtrekken van de huidige ‘Biblebelt’ of ‘protestantenband’ te zien. In later tijden, bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2012, is deze band ook duidelijk terug te zien in de gemeentes waar ChristenUnie en SGP veel stemmen halen.

De christendemocratie, 1956-2021

De onderstaande drie kaarten geven de verkiezingsuitslagen van respectievelijk 1956, 1986 en 2021 weer; met daarbij de grootste partij per gemeente.

1956

In 1956 valt vooral op hoe groot de Katholieke Volkspartij in Noord-Brabant en Limburg was. Op de protestantenband verdelen de ARP, de CHU en de SGP de buit, soms afgewisseld door de PvdA die ook sterk vertegenwoordigd was in veel plaatsen op de protestantenband.

1986

In 1986 zijn de ARP, CHU en KVP inmiddels samengegaan in het CDA. En dat is te zien in de uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen van dat jaar: Nederland kleurt grotendeels donkergroen (CDA); resulterend in een recordaantal van 54 zetels. Ook in veel gemeentes waar de SGP traditioneel veel stemmen haalt is het CDA nog groter dan de SGP.

2021

Bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2021 zakt het CDA naar 15 zetels. De liberale dominantie is duidelijk te zien: waar in 1986 slechts enkele gemeentes VVDblauw kleurden, is Nederland in 2021 één blauwe zee. Omdat middenpartijen PvdA en CDA sterk kleiner worden en de SGP stabiel blijft, worden SGP en ChristenUnie in meerdere gemeentes op de protestantenband de grootste.

De geografische spreiding van de SGP-stemmers

De geografische spreiding van de SGP-stemmers in 1933 (rechts) en 2012 (onder). De kaarten vertonen grotendeels hetzelfde beeld, al blijkt wel dat SGP-stemmers in hogere concentraties bij elkaar zijn gaan wonen. Zo zijn er in 2012 aanmerkelijk minder SGP-stemmers in Noord-Brabant, Limburg en West-Friesland. Ook zijn SGP’ers in 2012 minder goed vertegenwoordigd in de steden.

Zetelverloop

Het zetelverloop van de christelijke partijen in de Tweede Kamer, van 1956 tot 2021.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen