Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Predikanten

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Predikanten

Welke soorten predikanten zijn er?

4 minuten leestijd

Bovenstaande vraag kan natuurlijk op verschillende manieren worden beantwoord. Er zijn vlotte en trage predikanten, lichte en zware, prekers en pastors; en welke verschillen er al niet gemaakt worden. De predikant is een gewild gespreksonderwerp en iedereen heeft er wel een mening over. Daar gaat het in dit artikel natuurlijk niet over. In dit artikel beschrijf ik de verschillende soorten predikanten die in de kerkorde voorkomen. Dat zijn predikanten voor gewone werkzaamheden, predikanten voor bijzondere werkzaamheden en predikanten voor buitengewone werkzaamheden.

Predikanten voor gewone werkzaamheden

Ordinantie 13, artikel 2; hoofdstuk B Generale regeling voor de predikantstraktementen en predikantspensioenen (GRPP)

Deze predikanten kennen we allemaal: de gemeentepredikant. Zo'n predikant staat op een predikantsplaats bij een lokale gemeente en dient deze gemeente. Dit kan in voltijd, in deeltijd, ten dienste van één gemeente of in een combinatie van gemeenten. Wat zijn gewone werkzaamheden? In ordinantie 13, artikel 2 is daarvan een opsomming gegeven en dat omvat: de verkondiging van het Woord, de bediening van de sacramenten, de dienst van de gebeden, het afnemen van de openbare belijdenis van het geloof, de bevestiging van de ambtsdragers, de kerkelijke bevestiging en inzegening van het huwelijk, het vervullen van een consulentschap. En verder samen met de ouderlingen: de herderlijke zorg, catechese en evangelisatiewerk. Een veelheid aan taken die in het midden van de gemeente gedaan moeten worden. Het bijzondere aan deze positie is dat de predikant de vrijheid van het Woord heeft. Hij staat onafhankelijk van kerkenraad en gemeente en werkt allereerst pro Deo, oftewel voor God. Om die vrijheid te waarborgen is deze predikant niet in dienst van de gemeente, maar staat hij op een predikantsplaats en krijgt hij een traktement. Voor dit traktement is uitgebreide regelgeving vastgelegd in de genoemde generale regeling. Dat betekent natuurlijk niet dat de predikant een vrijbuiter is, hij moet zijn werkzaamheden wel afstemmen met zijn kerkenraad zodat de gemeente op een goede manier gediend wordt. In een eerder artikel van mijn hand vindt u hiervan een uitleg. 1 De Hersteld Hervormde Kerk kent op dit moment 73 predikanten voor gewone werkzaamheden; een aantal dat langzaamaan groeit.


Predikanten voor bijzondere werkzaamheden

Ordinantie 13, artikel 5; artikel 44 GRPP

Predikanten voor bijzondere werkzaamheden hebben een specifieke taak binnen een lokale gemeente of binnen lokale gemeentegrenzen. We moeten dan denken aan een predikant die specifiek beroepen wordt om te werken onder ouderen, jongeren of bijvoorbeeld voor het evangelisatiewerk. Het kan ook zijn dat een predikant werkzaam wordt als geestelijk verzorger in een ziekenhuis of verpleeghuis. Hij komt dan in loondienst van die instelling. In sommige gevallen is er dan een ‘kerkelijke zending’ nodig. Hij mag daar alleen werken krachtens zijn ambt als predikant, de kerk moet hem dan formeel naar zo’n instelling ‘zenden’. In zo’n geval wordt de predikant wel beroepen door een gemeente, hij maakt ook onderdeel uit van de kerkenraad en wordt afgevaardigd naar de classicale vergadering, maar hij richt zich specifiek op de instelling die hem in dienst heeft. Op dit moment zijn er geen voltijds predikanten werkzaam als predikant voor bijzondere werkzaamheden. Wel wordt gebruikgemaakt van deze kerkordelijke figuur om een deeltijd predikant die bevestigd is als predikant voor gewone werkzaamheden tevens in deeltijd te beroepen voor bijzondere werkzaamheden voor het evange lisatiewerk. Daarbij gaat het om meer tijd en inzet dan verwacht kan worden binnen zijn beperkte werktijd voor gewone werkzaamheden. In zo’n geval is er ook sprake van externe financiering, bijvoorbeeld uit de landelijke kerk of een instelling van buiten de kerk.


Predikanten voor buitengewone werkzaamheden

Ordinantie 13, artikel 4; artikel 43 GRPP

Predikanten voor buitengewone werkzaamheden worden beroepen door de generale synode of door een classicale vergadering. Dat betekent dat zo’n predikant niet verbonden is aan een gemeente, maar aan de kerk in haar geheel of aan een classis. Binnen een classis kunnen we denken aan een predikant die werkzaam is op een evangelisatiepost. Voor zover mij bekend, zijn er op dit moment geen predikanten door een classis beroepen. Voor de landelijke kerk kunnen we denken aan krijgsmachtpredikanten, justitiepredikanten en bijvoorbeeld predikanten die een specifieke taak voor de landelijke kerk verrichten. Daarnaast wordt deze kerkordelijke figuur ook gebruikt voor zendingspredikanten. Voor zo’n predikant geldt dat hij in loondienst van de kerk komt of van de organisatie waarvoor hij werkzaam is, bijvoorbeeld de krijgsmacht. Hij is adviseur van de ambtelijke vergadering die hem heeft benoemd. Op dit moment kent de kerk twee predikanten voor buitengewone werkzaamheden, zij werken allebei met kerkelijke zending ten dienste van de Nederlandse krijgsmacht.


Voor elk van de ‘soort’ predikanten geldt dat deze predikanten volledig bevoegd zijn. Een predikant kan dus van de ene ‘soort’ naar de andere beroepen worden. Het gaat erom dat in specifieke situaties op een ordelijke manier het ambt vervuld kan worden en het Evangelie verkondigd.


1 P.D. van den Boogaard, De Predikantsplaats. In: Zicht op de Kerk no 21.06 d.d. 21 maart.

Dit artikel werd u aangeboden door: Hersteld Hervormde Kerk

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 28 november 2024

Zicht op de kerk | 32 Pagina's

Predikanten

Bekijk de hele uitgave van donderdag 28 november 2024

Zicht op de kerk | 32 Pagina's