Niet begrepen worden

door P. Eikelboom

Wij beleven op het moment iets vreemds: hoewel de mogelijkheden om elkaar te bereiken steeds ruimer worden en het hulpaanbod groter is dan ooit, dreigen er toch steeds meer mensen in de problemen te komen. In schril kontrast met onze welvaart staat een overbelaste geestelijke gezondheidszorg met lange wachtlijsten.

(Openbaar) Vervoer, brief, telefoon en allerlei moderne kommunikatiemiddelen blijken geen oplossing te kunnen bieden aan mensen die vooral te kampen hebben met onzekerheid, eenzaamheid en problemen rond relaties. Het lijkt alsof er steeds meer mensen ongelukkig en ontevreden met zichzelf en deze wereld zijn. Ook jongeren komen steeds vaker in moeilijkheden. De cijfers over zelfmoord (-pogingen) bijvoorbeeld, zijn duidelijk genoeg. Het is niet vanzelfsprekend dat je in deze maatschappij een plaats zoekt èn vindt die bij je past.

Een probleem

Iedere jongere heeft weieens het gevoel er alleen voor te staan. Meestal zijn dat vlagen die vanzelf na enige tijd weer overgaan. Sommigen hebben echter eenzaamheidsgevoelens die veel langer aanhouden en die samenhangen met twijfel aan zichzelf.

Misschien herken je dat wel. Het is moeilijk voor je om in een groep te praten en om je mening te geven. Het liefst blijf je maar op de achtergrond. Je kunt trouwens maar weinig goeds of aantrekkelijks aan jezelf vinden. Het houden van onderwerpen op een j.v. is een ramp die zo lang mogelijk vermeden wordt. Het is al een hele grote stap geweest om naar de vereniging te gaan.

Anderen kunnen het niet goed begrijpen: Op school gaat het toch goed met je? Je ziet er toch leuk uit? Intussen brandt het vuur van onzekerheid en gebrek aan zelfvertrouwen door. Hoewel vurig verlangd wordt naar een echte vriend of vriendin, wordt de hoop daarop door allerlei mislukkingen steeds verder de bodem ingeslagen. Er leven veel vragen, maar je stelt ze niet omdat ze waarschijnlijk wel gek zijn. Je ziet jezelf als een probleem en anderen beginnen het misschien ook wel te geloven. Het is voor hen moeilijk om kontakt met je te krijgen. Op deze manier kan er een vicieuze cirkel ontstaan die nog maar moeilijk te doorbreken is.

Het ontstaan van een nieuwe identiteit

Als we nadenken over de vraag hoe het komt dat de ontwikkeling van kind tot volwassene dikwijls niet probleemloos verloopt, dan is dat best wel begrijpelijk. Hoewel jij er misschien zonder slag of stoot doorkomt, is deze ontwikkeling een ingewikkelde gebeurtenis. In de eerste plaats moetje in een aantal jaren van een afhankelijk kind veranderen in iemand die zelfstandig kan leven. Je moet omgaan met een lichaam dat snel verandert en een stemming die erg kan wisselen. Je moet een aanvaardbare manier bedenken om met seksuele gevoelens en gedachten om te gaan. Dat kan erg moeilijk zijn, zeker als je merkt dat daar homoseksuele gevoelens in meespelen.

Vriendschappen worden anders, intiemer. Er wordt vaak uitgekeken naar iemand met wie je verder zou willen leven. Je ogen gaan open voor de (internationale) gemeenschap waar je in leeft.

Een nieuwe mening wordt gevormd over de kerk, leer en leven van ambtsdragers en andere kerkgangers. Hoewel je dat niet zo laat merken wordt er soms jarenlang nagedacht over je verhouding met de Heere. Kan ik bekeerd worden? Zal ik morgen nog wel wakker worden? Waar is mijn afhankelijkheid van vroeger gebleven? Bestaat God wel en zou Hij deze wereld écht geschapen hebben? Aan deze vragen kan niemand zich onttrekken. Antwoorden van voorheen vervallen, nieuwe moeten gegeven worden. Op de een of andere manier moetje een nieuw evenwicht zien te bereiken.

Ten tweede — zie het voorgaande artikel — staat de verhouding met je ouders of andere mensen die je opvoeden onder spanning. Wil je tot volwassenheid kunnen komen, dan moet die verhouding op de helling. Je zult geleidelijk aan meer ruimte moeten krijgen.

Er kunnen zich heel wat konflikten voordoen over het tempo waarin die ruimte gegeven moet worden en hoe ze ingevuld zal worden.

Het kan zowel voor jou als voorje opvoeders

moeilijk zijn om de juiste weg te vinden. Tenslotte is onze maatschappij zo ingewikkeld geworden, dat het volwassen worden bijna noodzakelijk over een aantal jaren uitgesmeerd is.

Honderd jaar geleden was de leefwereld voor de meeste mensen doorzichtiger dan nu. Normen en waarden lagen vast. Als kind wist je watje moest worden. Beroepen waren meestal zichbaar en konkreet.

In de afgelopen jaren is de situatie ingrijpend veranderd. Normen en waarden zijn van de ankers losgeslagen; ieder houdt er zelf zo z'n persoonlijke ideeën op na. Door de verlenging van de leerplicht duurt het langer voordat je op de arbeidsmarkt komt en als je daar arriveert dan merk je dat er naast de „duidelijke" beroepen (bijvoorbeeld bakker, onderwijzer, monteur, verpleegkundige) vele „vage" zijn ontstaan (bijvoorbeeld systemoperator, psychotherapeut), waar je je nauwelijks iets bij voor kunt stellen. Het vergt tijd en inspanning om in onze samenleving „thuis" te raken.

Een krisissituatie

Als we het bovenstaande even op ons in laten werken, dan is het te begrijpen dat er jongeren vastlopen. Trouwens, wie heeft er nooit eens het gevoel alleen-op-de-wereld te staan? Dit gevoel kan echter zeer verscherpt worden door allerlei omstandigheden. Ik noem hier alleen maar de situatie thuis.

Voortdurende ruzies of stille verwijten tussen ouders onderling, tasten een belangrijk vertrouwensbolwerk aan. Een bolwerk dat hard nodig is om je in terug te kunnen trekken als je er niet meer uitkomt. Het is belangrijk ergens open en eerlijk, zonder bespottelijk gemaakt te worden, over je vragen te kunnen praten. Ook dan zal het gevoel niet begrepen te worden je weieens overvallen, maar daar ben je dan beter tegen bestand.

Is er thuis gelegenheid en sfeer genoeg om eens wat persoonlijker te worden? Geef je jezelf en anderen die kans weieens of ben je altijd de hort op?

Vertrouwen in elkaar is noodzakelijk. Een poosje geleden sprak ik iemand die steevast thuis te horen kreeg dat hij loog of fantaseerde. Vaak werd hij gestraft voor dingen die hij niet gedaan had. Toen ik hem ontmoette was hij een jonge man die vol wrok zat. Hij vond zichzelf niets waard en hield zich ten opzichte van anderen op de vlakte. In feite had hij jarenlang geleefd in een uiterste vorm van niet begrepen worden. Hij stond er echt alleen voor. En dat heeft wel zijn tol gevraagd.

Huiswerk

Wie heeft nooit het gevoel alleen-op-de-wereld te zijn Ook als zij in de problemen zitten. Juist dan is het belangrijk om elkaar tegen te komen.

De plaats die je daarvoor uitzoekt doet er zeker wel toe. Het moet een gelegenheid zijn waar je je thuis kunt voelen, waar je rustig kunt praten en waar je mensen van je eigen gemeente ontmoet. Zonder aarzeling denk ik daarbij aan de j.v. In de eerste plaats omdat daar geprobeerd wordt allerlei meningen te toetsen aan het Woord van God. Bovendien kan het je meer verbinden aan de gemeente, zodat je ook daar beter je plaats in kunt vinden. Daarnaast is een j.v. een ideale gelegenheid om eens wat persoonlijker vanuit jezelf met anderen te kunnen praten. Het woordje „ik" is daar welkom. Er is daar ruimte om open te praten over dingen die jezelf raken, zoals het leven met de Heere in deze maatschappij maar ook seksualiteit en vriendschap. Vooral van de laatste onderwerpen geldt dat het vaak moeilijk is hen thuis aan te snijden. Het lijkt wel alsof je elkaar daarvoor weer wat al te goed kent.

Je hebt als jongere ook de plicht om juist die ander op te zoeken die maar niet over de brug kan komen. Haal hem of haar op als je naar de j.v. gaat. En als hij niet wil of zij niet durft? Blijf hen op z'n tijd opzoeken en maak duidelijk dat ze er ook bijhoren. Natuurlijk nooit drammen, maar wel trouw zijn.

Het is broodnodig dat een ander voelt dat je hem/haar accepteert zoals hij/zij is. Datje niet terugschrikt van een verwijt dat eigenlijk alleen maar vanuit onzekerheid ontstaat. Blijf het volhouden om kontakt te krijgen met je buurman of - vrouw of de vereniging die zo teruggetrokken is.

Volhouden: dat geldt jou natuurlijk ook als je moeite hebt om in een groep te zitten en te praten. Probeer jezelf te bewegen om andere jongeren op te blijven zoeken. Ook al voel je je fundamenteel onzeker en onbegrepen. Je hoeft problemen niet alleen te dragen. De gemeente, de vereniging en je leeftijdgenoten zijn er ook voor jóü. Zij zijn middelen die de Heere je niet voor niets gegeven heeft!! Ook in de moeilijkheden van dit leven wil Hij helpen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen