Preken die niet over hun leven gaan
Vroeger behoorde in Nederland iedereen wel tot een kerk. In de negentiende eeuw begon de onkerkelijkheid onder de hoger opgeleiden. Daarna waren het met name de arbeiders die onder invloed van het socialisme hun kerk de rug toekeerden.
Vanaf de jaren zestig van de vorige eeuw was het vooral de jongere generatie die brak met de kerk waarin ze opgegroeid waren. Als gevolg daarvan zijn zowel de Rooms-Katholieke Kerk als de Protestantse Kerk in Nederland sterk vergrijsd. Zeker als je kijkt naar de kerkgangers. In de gereformeerde gezindte en ook in evangelische kring ligt dat nog weer anders.
Bijna veertig procent
Maar ook onder ons haken heel wat jongeren af. Globaal kun je dat berekenen door het aantal jongeren dat belijdenis doet te vergelijken met het aantal gedoopte kinderen 20 of 22 jaar eerder. Het vorig jaar verschenen Kerkelijk Jaarboek 2022 vermeldt dat 1356 personen openbare geloofsbelijdenis aflegden. Begin deze eeuw was onze kerkelijke statistiek nog niet zo gedetailleerd dat ze ook het aantal dopelingen vermeldde, maar dat zullen er zo’n 2200 per jaar zijn geweest. Dat betekent wel dat in de Gereformeerde Gemeenten bijna veertig procent van de jongeren afhaakt.
Veelal zijn ze overgestapt naar kerken die qua levensstijl wat ruimer zijn en waar je eerder als een kind van God wordt beschouwd. Of ze zijn onkerkelijk geworden.
Dat is een schokkend beeld, dat ons moet verontrusten. Beter nog: op de knieën brengen. Evenzo zullen we alles in het werk moeten stellen om de jongere generatie bij Gods Woord te bewaren. En dat in het besef dat het Paulus is die plant en Apollos die nat maakt, maar dat God de wasdom moet geven (1 Kor. 3:6).
BEAM
Ook elders leidt de sterke secularisatie van de jongere generatie tot allerlei initiatieven. Recent stuurde BEAM, de jongerenorganisatie van de EO, een open brief aan alle kerken in Nederland met de oproep om meer naar jongeren te luisteren. De opstellers presenteerden zichzelf als de zes procent Nederlandse jongeren die zich hebben toegewijd aan een leven met God. Ze geloven allemaal in het verhaal van Jezus, maar soms hebben ze wel moeite, zo schrijven ze, om de Bijbel te lezen en om op zondag naar de kerk te gaan. Dat zegt wel wat over de aard en diepgang van hun geloof.
Net als hun leeftijdsgenoten maken ze zich zorgen over klimaatverandering, vervuiling, racisme, discriminatie vanwege seksuele geaardheid en onrecht in deze wereld. Maar ze verliezen de hoop dat de kerk hen daarbij kan helpen. Te vaak horen ze daar preken die niet over hun leven gaan.
Nu is het in het contact met anderen altijd van groot belang om aandacht te hebben voor hetgeen hen bezighoudt. Voor de zorgen en problemen die zij hebben. Ouders, leerkrachten, jongerenwerkers en ambtsdragers moeten weten wat er leeft onder de jongere generatie. De onderwerpen die werden opgesomd, hebben onmiskenbaar een grote actualiteit en zijn zeker van betekenis. Ook in de kerk en in het kerkelijk jongerenwerk moeten die aan de orde komen.
Eeuwigheidsperspectief
Maar daarmee is niet alles gezegd. Want er zijn nog veel belangrijker vragen. Als het goed is plaatst de kerk het menselijk leven in eeuwigheidsperspectief: Hoe zult gij rechtvaardig verschijnen voor God?
Als er voluit Bijbels gepreekt wordt en jongeren toch klagen dat de preken niet over hun leven gaan, dan ontbreekt er iets heel wezenlijks in hun leven, namelijk zelfkennis in de diepste zin van het woord. De grootste ellende van een mens is dat hij zijn ellende niet gevoelt, zo zegt Ledeboer in zijn vragenboekje.
Als dat besef in bepaalde kerken verdwenen is, als de boodschap van zonde en schuldvergeving is weggezakt omdat men ervan uitgaat dat God een God van liefde is en Jezus je beste vriend, dan verandert er heel veel. Dan is het geen wonder dat kerken zich vooral gaan richten op milieuvragen, op armoedebestrijding, op persoonlijke groei of op het tegengaan van discriminatie.
Kennelijk gebeurt dat in de ogen van de betreffende EO-jongeren in hun kerken toch te weinig. Ze zouden nog veel meer die kant uit moeten gaan. Maar dat is wel de verkeerde kant.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 juni 2023
De Saambinder | 20 Pagina's