Het gezag van de Heilige Schrift (1)
In een tweetal artikelen wil ik voor u samenvatten wat ik over dit belangrijke onderwerp gezegd heb op de toogdag van de mannenbond op 19 oktober 2024 in Lunteren. Laten we niet discussiëren over het Schriftgezag, niet oordelen over de Heilige Schrift. Want de Schrift oordeelt ons, niet andersom. Als we iets proberen te zeggen over het Schriftgezag, moet dat gebeuren met eerbied en in de vreze Gods. We hebben niet het recht om iets te vinden van het Schriftgezag. We hebben daarvoor te buigen, onvoorwaardelijk.
Gezag
God heeft absoluut gezag over u en mij, omdat Hij onze Schepper is. In de hof van Eden hebben u en ik ons verzet tegen het Goddelijke gezag. Het is dus geen wonder dat wij ook problemen hebben met het Schriftgezag. Want wij zijn geneigd om God en onze naasten te haten. Dan mogen we gelijk in de spiegel kijken. Heeft de Goddelijke Geest u en mij ontdekt aan mijn gevallen, vijandige, diep-bedorven natuur? En heeft diezelfde Goddelijke Geest u en mij in Zijn genadige overmacht onderworpen aan het Goddelijke gezag en daarmee ook aan het gezag van de Heilige Schrift? Hebt u, heb ik Gods majesteitelijke en ontzagwekkende stem gehoord in deze Heilige Schrift?
Schriftgezag
Het gezag van de Bijbel rust op haar Goddelijkheid, haar inspiratie. De Bijbel zoals die voor ons ligt, is woordelijk geïnspireerd door de Heilige Geest, en dat betekent dat in deze Bijbel God Zelf tot mij spreekt. Krachtens de rechtsverhouding tussen God en mens heeft de Bijbel gezag, want daarin spreekt God tot mij. Als ik de inspiratie van de Schrift verwerp, zal ik automatisch ook haar gezag verwerpen.
Als ik de inspiratie van de Schrift erken en aanvaard, dan kan ik niet anders dan buigen voor het gezag van de Schrift. Zo ziet de Bijbel ook zichzelf, lees het maar na in 2 Tim. 3:15-17 en 2 Petrus 1:20-21. De Heilige Schrift is opgesteld door middel van mensen, maar die mensen zijn daarin onfeilbaar geleid en geïnspireerd door de Heilige Geest. Die inspiratie geldt niet alleen de zaken maar ook de woorden. Dus de Bijbel is van woord tot woord ingegeven door de Heilige Geest. Daarom hechten we ook zo aan een Bijbelvertaling die zo letterlijk mogelijk vertaald is, omdat wij willen weten wat de Geest woord voor woord heeft ingegeven.
Dat wil uiteraard niet zeggen, dat de Bijbelschrijvers slechts een soort typemachines waren, willoze werktuigen om woorden op te tekenen. De Heilige Geest heeft mensen ingeschakeld met hun eigen persoonlijkheid en stijl van schrijven. Daardoor vinden wij in de Schrift verschillen in stijl tussen het ene Bijbelboek en het andere. Dat doet niets af aan de woordelijke inspiratie, maar laat wel zien hoe dat de Geest de menselijke factor niet heeft uitgewist. Zoals in Christus’ Persoon de Goddelijke en menselijke natuur verbonden zijn, zijn in de Schrift de Goddelijke en menselijke factor met elkaar verbonden.
Twee Soorten Gezag
Vanouds wordt het Schriftgezag onderscheiden in: eerst wat ik geloven moet en gehoorzamen moet, dat is het normatieve gezag. Maar daarnaast onderscheiden we het historische gezag, namelijk dat in de Bijbel ook geschreven wordt over geschiedkundige zaken, die dus wel waar zijn, maar niet direct door mij moeten worden nagevolgd. Als God tot Abraham zegt dat hij zijn zoon Izak moet offeren op de berg Moria, dan is dat een historisch feit, maar dat wil niet zeggen dat wij onze zoon moeten offeren. Dus dat onderscheid begrijpen wij allen.
Dat historische gezag mogen we niet ter discussie stellen. Het Schriftgezag mogen we dus niet beperken tot het normatieve gezag, zogenaamd omdat de Bijbel geen natuurkundeboek is en geen atlas en geen geschiedenisboek. Die twee soorten gezag mogen we nooit tegen elkaar uitspelen. De Schrift is correct als het gaat over de geschiedenis, over geografie, en over alle dingen die zij ons leert over de schepping en haar historie. De Schrift spreekt niet op een wetenschappelijke manier over de schepping en haar historie, maar vanuit het perspectief van de menselijke waarneming. Maar wat ze ons daarover te vertellen heeft, is betrouwbaar en waarachtig.
Oude En Nieuwe Testament
De Heilige Schrift bestaat uit twee delen, namelijk het Oude Testament en het Nieuwe Testament. Samen vormen ze de ene Heilige Schrift. Deze Heilige Schrift is haar eigen uitlegster, en wij moeten altijd Schrift met Schrift vergelijken en teksten in hun verband lezen; elke tekst zelfs moeten we lezen in het totale verband van de hele Heilige Schrift. Zo heeft de kerk vanaf haar eerste begin de Bijbel gelezen en zo blijven wij dat doen. De wetten van Mozes hadden in de tijd van het Oude Verbond normatief gezag voor het volk Israël. Maar het boek Handelingen en de brieven van Paulus leren ons dat deze wetten van Mozes geen normatief gezag hebben voor de kerk van het Nieuwe Testament. Wij moeten ons niet laten besnijden, wij zijn niet gebonden aan de spijswetten, wij zijn niet verplicht om dieroffers te brengen. Erkenning van het Schriftgezag wil dus niet zeggen dat wij lukraak allerlei teksten uit de Bijbel kunnen aanhalen en toepassen op het leven van onszelf en van anderen. We moeten elke tekst lezen in haar verband, ook het bredere heilshistorische verband. De Schrift is geen verzameling van losse teksten, maar alles staat met elkaar in verband, net zoals in een menselijk lichaam alles met elkaar verbonden is.
Het Oude Testament heeft voor de kerk van het Nieuwe Testament net zoveel Goddelijk gezag als het Nieuwe. Want we kunnen het Nieuwe Testament niet verstaan zonder het Oude, en omgekeerd. Het Nieuwe Testament grijpt op talloze plaatsen terug op het Oude, verstaat zichzelf als de vervulling van het Oude Testament. Deze Schriften, namelijk het Oude Testament, hebben we te onderzoeken, omdat ze van Christus getuigen. In de kerk van het Nieuwe Testament heeft ook het Oude Testament Goddelijk gezag, als verkondiger van Christus. Kohlbrugge heeft een diepzinnig boekje geschreven, Waartoe het Oude Testament? Daarin laat hij zien hoe dat Oude en Nieuwe Testament een innerlijke eenheid zijn, en dat het hele Evangelie terug te vinden is in het Oude Testament. We hebben vast te houden aan het Oude Testament als getuige van Christus; wij mogen en moeten het Oude Testament lezen en uitleggen zoals het Nieuwe Testament dat gedaan heeft. We zijn daarin volgelingen van onze allerhoogste Profeet en Leraar (zie Lucas 24:25 e.v.). Dat is onopgeefbaar.
De Kern Van De Heilige Schrift
Juist als we letten op de hele Schrift, zullen we verstaan dat de Schrift een kern of een centrum heeft. God openbaart daarin Zijn heerlijkheid in Christus, dat is de kern van de Schrift. Wet en Evangelie worden ons niet vrijblijvend verkondigd, ze komen tot ons met Goddelijk gezag. De Wet doodt mij, het Evangelie maakt levend. Het is de vraag of we dat gezag ooit recht hebben verstaan, ook al belijden wij het misschien met ons verstand. Als we God kennen en onszelf, dan beginnen we de Schrift enigszins te verstaan, zaligmakend verstaan, bedoel ik. Maar dan is daar ook geschonken de liefde tot Gods Woord.
Zoals een pasgeboren kind verlangt naar de moederborst, zo verlangen Gods nieuwgeboren kinderen naar de redelijke, onvervalste melk. Geloven wij werkelijk dat deze Bijbel Gods onfeilbare Woord is? Of zijn onze harten en hoofden veel meer besmet met de geest der eeuw dan wij zelf beseffen?
Het is onze opmerking waard dat als er aan het Schriftgezag gemorreld wordt, de kern van de Schrift altijd op de achtergrond komt. De meeste en misschien wel alle theologen die vragen stellen bij het gezag van de Schrift, stellen de heiligheid van God, de noodzaak van de verzoening en de realiteit van de eeuwige rampzaligheid op de achtergrond. Wie een gedeelte van de Bijbel betwijfelt, stelt uiteindelijk de hele Bijbelse boodschap ter discussie. Wie de historiciteit van Adam betwijfelt, zal uiteindelijk ook het rechte zicht op Christus kwijtraken.
Nu kunnen we ook op een verkeerde manier met de kern van de Heilige Schrift omgaan, namelijk door de kern van de Bijbel uit te spelen tegen het geheel van de Schrift. Maar daarover meer in het tweede artikel.
(Wordt vervolgd)
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 5 juni 2025
Zicht op de kerk | 32 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van donderdag 5 juni 2025
Zicht op de kerk | 32 Pagina's