In twee weken maakten Beatrix en Claus kennis met Australië

Tussen nog geen honderd (oud-)Nederlanders bij de aankomst en naar schatting drieduizend exlandgenoten op de laatste dag bewoog zich het staatsbezoek van koningin Beatrix en prins Claus aan Australië. Dat betekent niet dat de interesse voor onze vorstin en haar gemaal tijdens het twaalfdaagse verblijf in het lentelijke onbekende Zuidland'' stormachtig groeide. Dat geringe aantal vlaggetjeszwaaiers bij de komst in Canberra had vooral te maken met het tijdstip: op maandagmiddag kan niet iedereen gemakkelijk vrijaf nemen om Koningin en prins toe te wuiven. Maar op de vrijdagmiddag een week later waren we op het driedaagse Holland Festival in Fairfield buiten Sydney, en dan loopt de Hollandse gemeenschap hier zo veel mogelijk te hoop. De aangekondigde ,, minstens 15000 immigranten" hebben wij echter nergens bijeen gezien. Met enkele duizenden was het wel bekeken.

Nederlandse gemeenschap
Toch kun je zeggen, dat zo' n staatsbezoek van de Koningin ook —en misschien wel in de eerste plaats— een zaak was van en voor de Nederlandse gemeenschap in Australië. Hoewel die maar ten dele met onze koninklijke familie in aanraking kwam. Wie in West-Australië woont, in Perth, of in het Noorden in Darwin of in Cairns tegenover het Groot Barrière Rif kreeg Beatrix en Claus niet te zien, of hooguit zeer kort op de tv-journaals en in enkele dagbladen. De reis was voor een staatsbezoek relatief al erg lang en het programma zeer vol, maar we verbleven vooral in het uiterste zuiden en zuidoosten van "Down Under" (Daar Beneden), zoals de "Aussies" en de "Tassies" hun land graag noemen. Summier zag het programma er zó uit: Koningin en prins kwamen in de hoofdstad Canberra aan. Na drie dagen Canberra reisden Koningin en prins voor één dag en nacht naar het grote zuidelijke eiland Tasmanië. Daarna'deden' ze een klein dagje Adelaide. Op zondag was er geen officieel programma. Maar de volgende twee dagen werd Melbourne 'bewerkt' en de laatste drie volle dagen mochten Sydney en omgeving zich in het vorstelijk bezoek verheugen, voor zover men daar tenminste kennis van had genomen.

"Wie is Beatrix?"
Want een steekproefje en de praktijk leerde ons, dat er bepaald geen vele duizenden Australiërs van nietNederlandse komaf op de hoogte waren van dit zoveelste staatsbezoek aan het land dat nu zijn 200jarig jubileum als blanke Engelse kolonie viert. Geen mensenmassa's langs de routes, en tijdens diverse wandelingen van toevallige voorbijgangers aan de overvloedig aanwezige Nederlandse persmensen de vraag, wie toch wel die charmante, steeds lachende en smaakvol geklede mevrouw en die heren in hun grijze en blauwe kostuums waren. In mei jl. had men hier koningin Elizabeth II en prins Philip op bezoek en die kennen de Australiërs beter. Want al is het werelddeel sinds 1901 een federatie en gemenebest op zichzelf, in naam is de Britse vorst(in) nog altijd ook staatshoofd van Australië. Trouwens, tijdens het staatsbezoek van Beatrix en Claus hadden de Australische media wel andere interessante "vorstelijkheden" aan hun hoofd.

Meneer Hofmans...
De drie meest geruchtmakende artikelen in twee grote dagbladen hier, "The Age" en de "Sydney Morning Herald", gingen niet zozeer over het reilen en zeilen van de Nederlandse trix en Claus, de Lockheedaffaire van prins Bernhard, de Greet-Hofmans-zaak van koningin Juliana en vooral het 'besmette' verleden van prins Claus, van Hitlerjugendlid tot weermachtsoldaat. Bepaalde, op zich ook in I ons land wel gepubliceerï de, feiten waren wel j uist, i maar ze werden in zo'n ! kwalij ke context geplaatst ; dat er gewoon met modder gegooid werd naar de Oranjes. En andere "feiten" waren er zelfs volledig naast. Zo bestond een krant het te schrijven, dat Beatrix in 1980 vorstin werd omdat haar moeder was overleden! Een ander had het over Greet Hofmans als een " hij" en "meneer"enals"deNederlandse Raspoetin". En Juliana zou in 1980 tot aftreden zijn gedwongen door de Lockheed-affaire. En de inhuldiging van Beatrix zou geschied zijn in zeeën van rookbommen, ME'ers en veldslagen. En Claus zou een onbeduidende neuroot zijn aan de leiband van een dictatoriale koningin. Hij zou nog steeds uiterst slechts Nederlands spreken, enzovoorts! Genoeg hierover. De prins roemde dit staatsbezoek als een van de betere, was zeer goed te spreken over de allerhartelijkste ontvangsten — en niet alleen die door de Nederiandse gemeenschappen en verenigingen - en de Koningin liet haar humeur niet bederven door wat wanklanken. Ironisch merkte prins Claus ook op, dat hij helaas niet alle mensen meer kende die Beatrix en hij op hun vorige bezoek aan dit land, tien jaar geleden, hadden ontmoet.,,Maar ze zeiden dan tegen mij: we herkennen ü wel...". Natuurlijk lieten Koningin en prins er zich in hun ontmoetingen met de pers niet over uit, wat ze als hoogtepunten van hun bezoek beschouwden en wat ze minder de moeite waard vonden. Wel hadden ze graag ook andere delen van het land bezocht, maar afgezien van een paar dagen privé op HamiltonEiland in het Groot Barrière Rif waren ook zij gehouden aan een vrij vol en strak programma. Dat bracht hen van het Abel-Tasmanmonument in Hobart (Tasmanië) tot kermisachtige toestanden tijdens de paardenrennen in Melbourne en op het Holland Festival in Fairfield buiten Sydney. Daar ontI moetten ze overigens op de i valreep Sinterklaas, die zich i hier — bijna zomer en bij O temperaturen van boven de 30 graden Celsius— al een maand voor zijn naam^ dag presenteerde. Hij moet in december tenslotte geducht concurreren met de Kerstman, want behalve de Hollandse immigranten kennen ze hier wel Father Christmas, maar geen St. Nicolaas.

Schapen scheren
Als Beatrix en Claus niet hardop (kunnen) zeggen wat zij het leukste of mooiste of vervelendste vonden in deze uitputtende reis kan ïk natuurlijk wel m'n eigen opvattingen in dezen weergeven, maar die zijn erg subjectief. Leuk en leerzaam vond ik het schapenscheren op een grote farm en de wolfabriek op Tasmanië, in Ross en Launceston. Een hoogtepunt was de dag varen aan boord van de Nederlandse marinefregatten en de tocht met een Australische helikopter boven dit smaldeel, het overbrengen van prins Claus en zijn neef, de marineman prins Maurits, met een zogeheten "broek" van het fregat Witte de With naar het bevoorradingsschip Zuiderkruis. Hoogtepunt waren ~in elk geval voor de immigranten— ook diverse ontmoetingen met de oud-landgenoten. Dat waren vooral oudindisch-mensen die in de ooriog en tijdens de politionele acties in het koude Holland niet meer konden aarden en daarom in de buurt van de Indische Oceaan hun nieuwe tehuis vonden. Er waren ontroerende en grappige momenten te beleven.

Strenge dienders
Zoals van de verzetsman die bij het oorlogsmonument in Canberra tegen de vorstin geen woord kon uitbrengen. Of de immigrant die mij opgetogen vertelde dat zijn vrouw vroeger Bea trix in Canada nog had meegemaakt en dat ze dit tegen de Koningin zou vertellen. Of de oud-marechaussee, die in 1952 vertrok, toen Beatrix pas 14 was. Hij was vroeger paleiswacht geweest op de Dam en had nu ver gereisd om het meisje van toen nog een keer terug te zien. Of de bejaarden van het Julianadorp buiten Sydney, die de dag van hun leven hadden toen de dochter van "hun" Koningin zomaar binnen handbereik kwam. Vervelend vond ik nogal wat Australische officials en veiligheidsdienders, die veel strenger optraden tegen de pers, die gewoon zijn werk trachtte te doen, dan hun Nederlandse collega's. Dat gaf irritaties en spanningen. Maar we hadden soms ook medelijden met Koningin en prins. Het lijkt niet gemakkelijk om vele honderden handen te moeten schudden en toch te blijven glimlachen. Of om -voor prins Claus- te moeten genieten van een foeilelijk modern ballet met onvoorstelbaar veel lawaai van de Griekse componist lannis Xenakis, terwijl de prins juist een groot liefhebber van klassieke muziek is. Hij kwam wel aan zijn trekken bij een concert met Mendelssohn, Purcell, Mozart, Schuberten Janacek.

Kunst en techniek
Voorde Koningin, die erg van kunst houdt, zaten er ook veel waardevolle momenten in haar "dienstreis": Aboriginal volkskunst in Adelaide, 200 jaar Australië in de kunst, een museum van energie en dagelijks leven in Sydney, ontmoetingen met kunstenaars op Tasmanië en in Sydney. Ook wetenschap en techniek kregen hun aandeel: de sterrenwacht buiten Canberra en de nieuwste medische ontwikkelingen in het Oog- en Oorziekenhuis van Melbourne. Kortom, voor elk wat wils. Maar het ballet '' Kraanerg'' in Sydney zal wel niemand de moeite waard gevonden hebben. Dat was een verschrikkelijker spektakel dan de paardenrennen in Melbourne, waar Beatrix de winnende beker uitreikte.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen