Samen duurzaam sterk

De school had te maken met twee zorgaanbieders die de kinderen met een verstandelijke beperking en medischlichamelijke problemen ondersteunden. Een van de partners opende een kinderdagcentrum binnen de school en gaf aan dat zij alle benodigde ondersteuning kon bieden. Dat bleek niet zo te zijn. De school vond de huidige situatie ongemakkelijk en wilde graag naar één kind, één plan. Proactief stelt school een onderzoeksvraag, met daaraan gekoppeld een aantal deelvragen. Het onderzoek omvat literatuuronderzoek, interviews met school, zorgaanbieders en ouders.

Om het onderzoek te verdiepen, vraagt De Jong aan Neely Anne de Ronde-Davidse om vanuit het onderzoekscentrum van Driestar educatief mee te denken. De Ronde: ‘Vanuit mijn rol als lector passend leraarschap vind ik dit een interessante vraag. Deze vraag heeft betrekking op passend onderwijs aan kwetsbare kinderen, en omvat diverse gebieden. Je hebt te maken met verschillende financieringsstromen en verschillende rollen binnen onderwijs en zorg. Ik heb gekeken hoe andere landen dat doen. Ik ervaar het als een grote uitdaging. Hoe kunnen we de leerlingen zo goed mogelijk begeleiden? Daarover is veel geschreven, maar ik heb moeten spelen met zoektermen om de juiste literatuur te vinden. En hoe kunnen we ervoor zorgen dat de samenwerking voor leraren in hun klas goed uit te voeren is?

Leerkrachten van de Obadjaschool verwoorden hun drive als volgt: Ondanks de beperkingen proberen we toch ontwikkeling in gang te zetten. We kijken naar de kwaliteiten die de leerlingen wel hebben en wat wij hen kunnen bieden om zich te kunnen ontwikkelen naar mensen die zo zelfstandig mogelijk hun plekje in kunnen nemen in de maatschappij. Desnoods onder begeleiding. We moeten de term leren en de leerlijnen loslaten en uitgaan van ontwikkeling. De vraag moet zijn: wat kan een kind wel?’

De Jong merkt dat de Obadjaschool kinderen bijna onbegrensd ondersteuning aanbiedt. Als er al een grens getrokken wordt, dan ligt die bij zeer ernstige psychiatrische problematiek.

Inclusief onderwijs

De Ronde vertelt wat haar denken rond het onderwerp inclusie heeft beïnvloed: ‘Ik bezocht een conferentie op Canterbury Christ Church University en daar liep ik tegen een bijzonder interessant boek aan: Reconsidering inclusion. Sustaining and building inclusive practices in schools, geschreven door Alison Ekins (2017). Zij heeft als onderzoeker de ontwikkeling naar meer inclusieve praktijken op twee scholen gevolgd in Engeland. Ze kwam dus niet de school in om te vertellen hoe het moest, maar wilde van de andere kant eens bezien hoe scholen dat nou aanpakken. Ik zie het speciaal onderwijs als een middel om leerlingen te includeren in de samenleving. Dat is een moeilijke missie, waarmee we tegen de stroom inroeien. Om ons heen klinkt de vraag naar de waarde van het leven met bijvoorbeeld het syndroom van Down. Het werk binnen het speciaal onderwijs is zwaar. Er is vaak sprake van moeilijk en moeilijk verstaanbaar gedrag. Hoe houd je dit vol? Hierin is de hechte cohesie binnen het team cruciaal. Je draagt samen de verantwoordelijkheid voor alle leerlingen. Je doet het met elkaar.’

Attitude

‘Het gaat erom welke attitude en vissie de school heeft’, vervolgt De Ronde. ‘Jouw idee over de dingen wordt gevoed door dingen die je kent. Wat verwacht je van een leerling? Een positieve kijk zorgt ervoor dat je een tandje bij wilt zetten. Dan ben je bereid een andere aanpak te proberen en zoek je literatuur om je in te lezen in het probleem. Ik kom die houding tegen op reguliere basisscholen die weinig doorverwijzen. Zij werken vanuit het perspectief van de leerling. Je kunt zeggen: deze leerling heeft ADHD en daar valt weinig aan te veranderen. Je kunt ook kijken naar de momenten waarop een kind storend gedrag vertoont: “Oké, we zien vaak storend gedrag wanneer hij naast Kelvin zit.” Ga daar dan creatief mee aan de slag.’ De Jong sluit zich hierbij aan en zegt: ‘De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat het reguliere onderwijs handen tekort komt. Anderzijds gaat het om het maken van bewuste keuzes. De vraag is eigenlijk niet: wat kun je? Maar: wat durf je?’

Duurzaamheid

De Jong illustreert de andere manier van denken en kijken binnen onderwijs en zorg met een voorbeeld over hoe het een aantal jaren geleden ging op een kinderdagcentrum. ‘Vroeger lag een kind op het kinderdagcentrum de hele dag in de box. Nu wordt het kind eruit gehaald en gaat bijvoorbeeld mee naar het zwembad. Al zou het kind alleen maar glimlachen omdat het zich fijn voelt in het water, dan is de dag voor de begeleider goed.’

In het onderzoek dat gedaan is voor de school in Zwolle gaat het over duurzaam combineren van zorg en onderwijs. De school wil het liefst werken met één zorgaanbieder. De school houdt zelfbewust de regie; de school is dus leidend. De zorg is dienend. De Jong: ‘Per kind is er maar één plan. Ook ouders voelen zich ontlast door dit concept. Zij hoeven niet achter verpleegkundige zorg aan. Een goed voorbeeld hiervan zagen we op Rehoboth OZ in Barneveld.

Het liefst zie ik dat ook basisscholen hun winst doen met dit onderzoek. Het vraagt een andere manier van denken en kijken. We zijn geroepen om kinderen in een veilige omgeving te laten opgroeien. Als we zeggen dat elk kind een unieke gave van God is, moeten we het accepteren zoals het is. Met het huidige gelijkheidsstreven komen we er niet uit. Het van God ontvangen kind mogen we laten ontwikkelen tot wie het in feite is.’

ANTON DE JONG

Onderwijsadviseur Driestar onderwijsadvies

NEELY ANNE DE RONDE-DAVIDSE

Lector passend leraarschap bij Driestar educatief. Ze houdt zich binnen het onderzoekscentrum Christelijk leraarschap bezig met de vraag hoe leraren in het (christelijk) onderwijs beter toegerust kunnen worden om passend onderwijs te bieden.

Kijk voor tips om zorg en onderwijs duurzaam te combineren op www.driestar-educatief.nl/tips-samenwerking

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen