Synode 2020-2021 (2)

Mededelingen

In de achterliggende periode (na de synodevergadering van 19 juni 2019) zijn overleden: oud-ouderling D. de Wit (Gouda-Gerbrandyweg), ouderling I. de Jong (Gouda-Stationsplein), diaken A. Pieffers (Rijssen), oud-diaken J.H. Hoegée (Utrecht- De Bilt), oud-diaken A.A. Demmers (Alblasserdam), oud-ouder ling D. de Jong (Gouda-Stationsplein), diaken J. Nuijt (Bruinisse), oud-diaken L.M.P. Scholten (Nieuwerkerk a/d IJssel), oud-ouderling H.J. Boers (Vriezenveen), ouderling D. Hendriks van Warbij (Opheusden), oud-ouderling A. van Lente (IJsselmuiden), oud-ouderling F.J. Kwetters (Aalburg), oud-koster K. van Zanten (Nieuwaal).

De Heere gedenke de achtergelaten betrekkingen. Verschillenden onder hen hebben een grote plaats ingenomen binnen ons kerkelijk leven.

Predikanten: ds. A. Schultink is op 5 januari 2020 met emeritaat gegaan. Ds. A. Geuze herdacht op 11 april zijn 12½-jarig ambtsjubileum. Ds. J.A. Weststrate verwisselde van standplaats. Op 4 en 5 april 2021 werd afscheid genomen van de gemeente van Elspeet. Op 22 april vond bevestiging en intrede plaats in de gemeente van Gouda-Stationsplein. De bevestigingsdienst werd geleid door ds. A. Geuze. Ds. en mevr. Van Voorden herdachten op 20 juni 2019 hun 40-jarig huwelijk. Gemeenten: De gemeenten van IJsselmuiden en Urk herdachten hun 40- jarig bestaan, respectievelijk op 19 en 29 juli 2019. De gemeente van ’s-Gravendeel herdacht op 11 februari 2021 haar 50-jarig bestaan. De gemeente van Leerdam nam op 19 december 2019 haar nieuwe kerkgebouw aan de Drossaardslaan in gebruik.

Ambtsjubilea: De navolgende ambtsdragers herdachten hun 25-jarige ambtsbediening: de diakenen P. Reijm (Nieuwerkerk a/d IJssel), H. van Dam (Alblasserdam), F.A. Dekker (Vriezenveen), M. Goedegebuure (Sint-Annaland), H. de Bruin (Aalsmeer), P. Quik (Hedel), H.W. Willemsen (Ederveen), en de ouderlingen B. van den Berge (Kruiningen), W. Verboom (Vriezenveen), S. van de Pol (Veenendaal), A.C. van Rinsum (Scherpenzeel), A. Kraaijeveld (Hendrik-Ido-Ambacht), M. den Besten (Leerdam), J. Rozendaal (Gouda-Gerbrandyweg) en M.J. Visser (Gouda- Gerbrandyweg). De navolgende ouderlingen herdachten hun 40-jarige ambtsbediening: C. de Vries (Urk), W. Schults (Krimpen a/d IJssel) en J. van Zijverden (Aalsmeer). Ouderling A. Groeneweg (’s-Gravendeel) stond 50 jaar in het ambt, evenals oudouderling G. Mulder (De Beek-Uddel). Ouderling J.A. Don (Veenendaal) en zijn echtgenote herdachten hun 40-jarig huwelijk. De heer B. Geerts (Veenendaal) was 40 jaar kerkorganist. Een koninklijke onderscheiding werd uitgereikt aan ouderling M. den Besten (Leerdam) en ouderling G.G.M. Janssen (’s-Gravendeel). De Heere gedenke een ieder en geve in het verdere wat nodig is.

Samenstelling moderamen

Ds. Van Voorden is bij toerbeurt voorzitter. Tot assessoren worden gekozen: ds. D.E. van de Kieft, ds. O.M. van der Tang, ouderling G.R.J. van Heukelom (Nieuwerkerk) en ouderling W. Verboom (Vriezenveen).

Eerste scriba-quaestor is ouderling C. Dubbeld (Gouda-Gerbrandyweg); als tweede scriba wordt herkozen ouderling M.W. Stouten (Terneuzen). Deze benoeming geldt voor drie jaar.

Ingekomen stukken

Naast de gebruikelijke rapporten en verslagen zijn er enkele voorstellen ter behandeling.

Verder is er een brief ontvangen van een bewoner van Huize Winterdijk. Deze brief is niet via de kerkelijke weg ingediend en daarom niet-ontvankelijk. Bovendien is de betrokkene geen lid van een van onze gemeenten. Twee jaar geleden heeft deze bewoner ook al een brief aan de synode gericht. Het voorstel is om de brief door te geleiden naar de Raad van Toezicht van Huize Winterdijk zodat de bezwaren toch ergens een plekje krijgen. Hiertegen bestaat geen bezwaar.

Rapporten

De gebruikelijke rapporten van de verschillende deputaatschappen komen bij de onderscheiden agendapunten aan de orde.

Deputaatschap Algemene kerkelijke zaken (Akz)

Doordat de secretaris, ouderling H. van de Beek, verhinderd is, brengt deputaat ouderling R.A. van der Garde verslag uit.

VOG (Verklaring Omtrent Gedrag) - Visitatiereglement

Om te bereiken dat de aanvraag van een VOG-verklaring blijvend aandacht krijgt bij kerkvisitaties, wordt besloten hiertoe een aanvullende bepaling op te nemen in kerkvisitatiereglement.

In verband met de ANBI-richtlijnen is het Deputaatschap Kerk & Overheid bezig om te inventariseren of er in het kader van kerkvisitatie toereikend onderzoek wordt gedaan naar de wijze van beheer en verantwoording van gelden. Zodra dit onderzoek gereed is, zal worden beoordeeld of het huidige visitatiereglement moet worden aangepast.

Voorzitterschap synode

De classis-Zuid heeft gevraagd of het niet beter is de voorzitter van de synode voortaan door stemming aan te wijzen, in plaats van de huidige praktijk van het bij toerbeurt vervullen van het voorzitterschap door de predikanten. Het deputaatschap Akz adviseert de synode om deze methode te handhaven voor de dienstdoende predikanten die zich hiervoor beschikbaar stellen. Enkele predikanten hebben namelijk aangegeven dat zij voortaan liever geen voorzitter meer zijn. Uiteraard moet een predikant wel afgevaardigde zijn om voorzitter te kunnen zijn.

Aan het begin van een synodevergadering wordt de predikant die aan de beurt is om voorzitter te zijn aan de synode voorgedragen en vindt in principe verkiezing plaats bij acclamatie. Het leiden van de bidstond zal wel bij toerbeurt blijven plaatsvinden door alle dienstdoende predikanten.

Enkele afgevaardigden hebben bedenkingen tegen het bij toerbeurt vervullen van het voorzitterschap. Maken we op deze manier niet meteen weer een uitzondering op regels van de DKO?

Ds. Van de Kieft benadrukt niet alleen het belang dat een voorzitter zich vooraf extra grondig in de agenda heeft kunnen verdiepen. Maar ook dat hij heeft nagedacht hoe organisatorisch alles in goede banen kan worden geleid. Bij een verkiezing aan het begin van de vergadering zou dit betekenen dat alle predikanten dit van tevoren moeten doen, terwijl ze niet weten of ze tot voorzitter worden gekozen. Ook moet worden voorkomen dat – soms jaren achtereen – steeds dezelfde predikant voorzitter is. Een predikant wordt dan een soort ’boegbeeld’ van het kerkverband. Deze argumenten waren voor Akz zwaarwegend om de huidige methode van vervulling bij toerbeurt te handhaven.

Ds. Van der Tang vult aan dat artikel 34 lid 1 van de vast te stellen herziening van de Dordtse Kerkorde ruimte laat voor invulling van het voorzitterschap bij toerbeurt. Na deze toelichting gaat de vergadering met het voorstel akkoord.

Herziening DKO - appelregeling

Door de heer mr. A. Weggeman wordt namens de werkgroep Kerk-recht een toelichting gegeven op de voorstellen tot herziening van de Dordtse Kerkorde (DKO) en de invoering van een appelregeling. Er zijn twee besprekingsrondes geweest met de drie classes. Aan de hand van de vragen en opmerkingen die daaruit naar voren kwamen, heeft opnieuw overleg plaatsgevonden met het Deputaatschap Kerkrecht van de Gereformeerde Gemeenten. Bij genoemd deputaatschap waren op dat moment de reacties uit de eerste consultatie van de generale synode ontvangen. Het geheel aan reacties heeft geleid tot een intensieve en constructieve bespreking. De conclusie daarvan was dat er bij beide kerkverbanden een breed draagvlak is voor de hoofdlijnen van de voorstellen. Tevens is vastgesteld dat de voorstellen op verschillende punten nader moesten worden bezien, aangepast en/of verduidelijkt.

In vervolg hierop is een nieuwe versie van de voorstellen gemaakt. Daarbij is tussen het Deputaatschap Kerkrecht van de Gereformeerde Gemeenten en onze werkgroep de afspraak gemaakt dat de teksten van de voorstellen tot aanpassing van de DKO en de appelregeling zoveel mogelijk gelijkluidend zullen zijn. Concreet betekent dit dat er slechts op een enkel punt sprake is van een afwijking, namelijk in de appelregeling wat betreft het appel op de synode. Binnen ons kerkverband kennen wij namelijk geen particuliere synode naast de generale synode. De particuliere synode is tevens de generale synode. Ten aanzien van de toelichtingen is afgesproken dat die voor de beide kerkverbanden (op meer ondergeschikte punten) kan verschillen in verband met de gebruiken of gewoonten in het kerkelijk leven.

In aanvulling op de nu voorliggende concepttekst worden door de werkgroep nog twee aanpassingen voorgesteld. Dit betreft een aanvulling op de toelichting bij artikel 5 en heeft betrekking op de termijn waarbinnen een predikant kan worden beroepen. De Synode van 2011 heeft bepaald dat een predikant niet eerder kan worden beroepen dan minimaal twee jaar na zijn intrede in een gemeente. Voor een predikant die in zijn eerste standplaats werkzaam is, bedraagt deze termijn drie jaar.

De tweede aanvulling heeft betrekking op artikel 50. Daarin is wel geregeld welke procedure moet worden gevolgd om een synode vervroegd bijeen te roepen, maar niet welke procedure moet worden toegepast als een synode onverhoopt uitgesteld moet worden. De classis West heeft hierover een punt van Gouda-Gerbrandyweg doorgestuurd ter behandeling op deze synode. De werkgroep acht het van belang om hierover in de toelichting bij lid 3 van artikel 50 een aanvulling op te nemen. Deze aanvulling houdt in dat bij een dringende noodzaak om de synodevergadering uit te stellen, dezelfde procedure wordt gevolgd als in lid 3 van artikel 50 is omschreven. Wanneer de tijd om de classis bijeen te roepen te kort is of het houden van een classisvergadering onmogelijk is, neemt de roepende kerk een beslissing nadat zij hierover deputaten ex artikel 49 DKO heeft gehoord.

Naast deze voorstellen worden gelijktijdig ook enkele andere voorstellen ter goedkeuring aan de synode voorgelegd. Dit betreft de vaststelling van een ondertekeningsformulier voor ambtsdragers en een regeling waarin de taken en bevoegdheden van de consulent zijn beschreven.

Uit de hierna volgende bespreking blijkt dat de voorstellen breed worden gedragen. Bij enkele onderdelen worden verhelderingsvragen gesteld, die naar tevredenheid worden beantwoord.

Moderamenlid ouderling W. Verboom vraagt of de toelichting bij artikel 56 lid d. nu betekent dat de doop die bediend is door een vrouwelijke ambtsdrager, wordt erkend. Het lijkt hem wel goed als hierover duidelijkheid is of komt.

De preses ds. Van Voorden zegt dat ons kerkverband zich hierover niet eerder heeft uitgesproken. Scriba ouderling C. Dubbeld is van mening dat het erom gaat of de doop is bediend door een binnen een bepaald kerkverband wettig geordende ambtsdrager. Dat dit ook vrouwelijke ambtsdragers kunnen zijn is niet onze verantwoordelijkheid. De doop door een bisschop vinden we net zo erg, terwijl we die ook erkennen. Bovendien is er vanouds grote aarzeling bij herdoop.

Op voorstel van de preses stemt de vergadering ermee in, deze vraag voor te leggen aan het nieuw in te stellen Deputaatschap Kerkrecht, met het verzoek daarover aan de volgende synode rapport uit te brengen.

De eindconclusie van de bespreking is dat de synode unaniem instemt met herziening van de Dordtse Kerkorde en invoering van een appelregeling. Beide regelingen zullen in werking treden op D.V. 1 januari 2022. Ook wordt akkoord gegaan met de instelling van een Deputaatschap Kerkrecht. Dit nieuwe deputaatschap krijgt een beleidsmatige rol en is verantwoordelijk voor de invoering van de vernieuwde DKO en de nieuwe bezwaarprocedure, alsook voor het evalueren van voorstellen tot aanpassingen van deze procedures. Het deputaatschap kan tevens de classes van dienst zijn bij beleidsmatige vragen rondom kerkrecht en het vormen van de voorbereidingscommissies. Het is uitdrukkelijk niet de bedoeling dat dit deputaatschap een inhoudelijke rol krijgt in concrete bezwaarprocedures.

Verder zal het deputaatschap regelmatig contact onderhouden met verwante kerkverbanden inzake kerkrecht. Op deze wijze kunnen ontwikkelingen op dit punt, ook in het licht van de toenemende secularisatie, kerkverband-overstijgend gevolgd worden.

De huidige leden van de werkgroep, ds. O.M. van der Tang, diaken J.W. van Berkum en de heer mr. A. Weggeman, worden als leden van dit deputaatschap benoemd. Het deputaatschap zal volgend jaar een voorstel doen tot uitbreiding van het deputaatschap.

Om de ambtsdragers vertrouwd te maken met de herziene DKO en de appelregeling, zal er per classis een voorlichtingsbijeenkomst worden belegd. Het voornemen is om dit D.V. ergens in september of begin oktober te doen. Voor de leden die in de voorbereidingscommissies appelzaken worden benoemd, zal een gezamenlijke landelijke bijeenkomst worden belegd. In die vergadering zal specifiek worden ingegaan op de verschillende aspecten van de appelregeling en welke aandachtspunten daarbij van belang zijn. Aan de classes wordt nadrukkelijk gevraagd om zo snel mogelijk de leden en plaatsvervangende leden van deze voorbereidingscommissies te benoemen. Ten slotte is het de bedoeling om ook voor gemeenteleden in enkele artikelen in De Wachter Sions een toelichting te geven op de kerkordelijke regels, zowel wat betreft de DKO als de appelregeling.

Te zijner tijd zal de herziene DKO en de Appelregeling in een boekje worden uitgegeven en ook voor belangstellende gemeenteleden verkrijgbaar zijn.

Op verzoek van de voorzitter eindigt ouderling G.R.J. van Heukelom de morgenvergadering met gebed, waarin tevens een zegen wordt gevraagd voor de broodmaaltijd.

Na de lunch opent ds. D.E. van de Kieft de middagvergadering met het lezen van Psalm 130 en gebed.

Op voorstel van het moderamen zal namens de synode een groet van meeleven worden gezonden aan de beide predikanten die niet aanwezig kunnen zijn, ds. J. Roos en ds. A. Schultink.

Predikantsopleiding

Curatorium

De voorzitter van het curatorium, ds. M. Krijgsman, deelt mee dat op de curatoriumvergadering van 1 juni jongstleden helaas geen studenten konden worden toegelaten tot de opleiding. Er mocht in onderlinge verbondenheid worden vergaderd. In juni 2020 werd de heer G.M. van Putten uit Gouda toegelaten tot de opleiding. De studie van student Van Putten is in september 2020 begonnen. De andere student, de heer W.J. van Meijeren, heeft op 28 september 2020 tot volle tevredenheid de examens over het eerste studiejaar afgelegd. Op D.V. 29 september 2021 hoopt het curatorium weer te vergaderen om examens af te nemen. De Heere gedenke ook onze hoofddocent, ds. J. Roos, die door de breuk die hij opliep helaas nu niet in ons midden kan zijn. Mocht de Heere hem weer in staat stellen om zijn werkzaamheden te hervatten.

Ouderling D. Hendriks van Warbij overleed op 17 december 2020. Vanaf 2004 was hij als curator aan de Theologische School verbonden, waarvan de laatste jaren ook als penningmeester. Op bescheiden en innemende wijze heeft hij met de hem geschonken gaven zijn werk in ons midden gedaan. In dankbaarheid gedenken wij zijn bijdrage. In de hierdoor ontstane vacature wordt uit het gestelde tweetal ouderling A. Wondergem (Arnemuiden) gekozen.

Studievoortgang en studieduur

Gedurende het najaar en de winter van 2020-2021 heeft student Van Meijeren te kampen gehad met lichamelijke zwakte en ernstige vermoeidheidsklachten, waardoor hij niet alle lessen heeft kunnen volgen. Hierom is in goed overleg tussen docenten en student Van Meijeren besloten om ziekteverlof te verlenen tot mei 2021. Hierdoor is studievertraging ontstaan. Ds. Krijgsman wenst student Van Meijeren van harte nieuwe krachten toe en ’s Heeren zegen in deze moeilijke weg. Bij curatoren en docenten leefde al langer de wens om de studieduur van studenten aan onze Theologische School te verlengen van drie naar vier jaar. De studiestof is voor onze studenten, ook gelet op het onderwijs in de Hebreeuwse en Griekse taal, omvangrijk. Het is de bedoeling dat het proponeren na het derde studiejaar gaat plaatsvinden. Dit besluit geldt ook voor de huidige studenten Van Meijeren en Van Putten. Het betekent dat voortaan een totale studieduur geldt van vier jaar.

De preses ds. Van Voorden onderstreept het belang om de studieduur van drie naar vier jaar te verlengen. De huidige studielast is erg zwaar om die binnen drie jaar te kunnen afronden. Het betekent wel dat dit jaar geen student de gelegenheid krijgt om in de gemeenten een stichtelijk woord te gaan spreken (proponeren).

Enkele afgevaardigden vinden het voor een student, en met name voor zijn gezin, erg zwaar als de student een jaar lang iedere zondag van huis is om in een andere gemeente te proponeren. Vandaar hun voorstel om de proponentsperiode te spreiden over de laatste twee jaren van de studie. Ds. Krijgsman zegt toe dit punt binnen het curatorium en met de docenten te bespreken. De synode gaat akkoord met verlenging van de studieduur naar vier jaar.

Financiën

De financiële verslaglegging heeft betrekking op de jaren 2019 en 2020. De inkomsten over 2019 waren € 77.117 en de uitgaven € 47.253 zodat er een resultaat is van € 29.864. In 2020 bedroegen de inkomsten € 135.617 en de uitgaven € 133.193 zodat het resultaat € 2.424 bedraagt. De synode stemt in met de financiële verslaglegging.

Deputaatschap Emerituskas

Het Deputaatschap heeft de noodzaak gezien om het beleid ten aanzien van uitkeringen uit de Emerituskas nader te formuleren. Het aantal predikanten is de laatste jaren toegenomen en verschillende predikanten zijn al wat ouder. Inmiddels is aan ds. A. Schultink emeritaat verleend. Ds. Schultink verricht na zijn emeritaat hulpdiensten voor de gemeente Rhenen en wordt nog door die gemeente onderhouden.

Uitgangspunt van beleid is dat emerituspredikanten in aanmerking komen voor een vaste vergoeding uit de Emerituskas, ongeacht het aantal dienstjaren dat men gediend heeft, rekening houdend met het feit of men al dan niet zelf moet voorzien in een woonruimte, en ook rekening houdend met eventuele pensioenuitkeringen uit eerdere dienstbetrekkingen of (vervangende) AOW-uitkeringen. Ook voor predikantsweduwen wordt een vaste uitkering voorgesteld. Wel moet steeds voor ogen worden gehouden dat de Emerituskas geen pensioenregeling is. Op grond van Gods Woord en de Dordtse Kerkorde heeft de kerk de opdracht om ervoor te zorgen dat onze emeritipredikanten en de predikantsweduwen goed in hun levensonderhoud moeten kunnen voorzien. Het uitgangspunt daarbij is dat niet bovenmatig, maar zeker ook niet karig gehandeld wordt.

Ouderling G.G.M. Janssen (’s-Gravendeel) vraagt zich af of de verlaging die wordt toegepast als een predikant weduwnaar wordt, terecht is. Ouderling A. van Maren (Alblasserdam) pleit ervoor dat er ruimte blijft voor het laten meewegen van de persoonlijke omstandigheden.

Penningmeester diaken M.A. Rozendaal licht toe dat er uiteraard ruimte blijft om maatwerk te leveren, maar dat anderzijds moet worden gestreefd naar een zoveel mogelijk gelijkwaardige behandeling.

Hij wijst erop dat in het maatschappelijk leven bij het wegvallen van een echtgenoot of echtgenote, de pen sioenuitkering van de achterblijvende echtgeno(o)te ook wordt verlaagd. De preses zegt dat een predikant die weduwnaar wordt, meestal ook verzorging nodig zal hebben. Gelet op de gemaakte opmerkingen zegt diaken Rozendaal toe dit aspect binnen het deputaatschap opnieuw te bespreken.

Samenstelling deputaatschap

Ds. A. Schultink is per 1 januari 2020 afgetreden als lid van het deputaatschap in verband met zijn emeritaat per die datum. Ds. Schultink wordt hartelijk dank gezegd voor het werk dat hij voor het deputaatschap heeft verricht en tevens wordt hem Gods zegen toegewenst voor het toekomende. In de hierdoor ontstane vacature wordt uit het gestelde tweetal diaken W.H. Kerst (Gouda-Gerbrandyweg) gekozen.

Financiën

Het jaar 2019 is afgesloten met een positief resultaat van € 2.648 en het jaar 2020 met een negatief resultaat van € 4.815. Doordat de periodieke uitgaven gering zijn en de vermogenspositie ruim voldoende, is in 2019 en 2020 geen adviesbijdrage per lid en dooplid vastgesteld. Het wordt aan de vrijheid van de kerkenraden overgelaten om voor de Emerituskas een collecte te houden of een financiële bijdrage te verlenen. Uiteraard zijn alle giften en collecten welkom.

De preses constateert dat de synode instemt met de financiële verslaglegging en met de opgestelde notitie ’Beleid Deputaatschap Emerituskas GGiN’.

(wordt vervolgd)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen