Het optreden van Ds. Fokkema

Een Hervormd predikant op het oorlogspad tegen de groeieivde Hervormde actie!

De leiding der A.R. partij op ons eiland, die de laatste jaren gaat inzien, dat /zij de greep op de Hervormde massa's onzer dorpen langzamerhand gaat verliezen, eener« zijds aan de S.G.P., anderzijds door de toenemende intensiteit der Hervormde ac« tie, meende daartegenover niet beter te kun« nen doen, dan een Hervormd predikant op te* zoeken, die er zich toe leenen wilde, hand« en spandiensten te verrichten voor hef neo«calvinistische machtsinstituut, dat A.R. partij heet en vond daardoe bereid Ds. Fokkema, Ned. Herv. predikant te Am« stelveen een hd van den Geref. Bond. Deze predikant heeft in den loop der laatste jaren een zekere vermaardheid ge« kregen door zijn fanatiek propageeren der A.R. politiek in Hervormde kringen. Waar tientallen Herv. predikanten, vooral onder de jongeren, zich meer ot minder demonstra« tief van de A.R. partij afkeeren en deze derhalve gebrek dreigt te zullen krijgen aan „Hervormde lokvogels," schijnt Ds. Fokkema dit verlies te willen vergoeden door een (te?) groot deel van zijn tijd beschikbaar te stellen voor spreekbeurten in het belang der partij, die de incarnatie is van het religieuze en politieke nieuw«calvi« nisme, uitvinding van Dr. Knijper, Geen wonder; is het, dat hij op de vergadering te Sommelsdijk toegejuicht werd door zijn in hoofdzaak heel of half neo«calvinistisch gehoor. Hij kweet zich immers uitstekend van zijn taak! Het afstraffen der Her« vormde „agitatoren" was niemand beter toe« vertrouwd. Laten de Hervormden elkaar maar bestrijden, zoo is de leus der politieke beeren van de partijleiding, want wij heer= sehen door de verdeeldheid der Hervorm: den.

Verdeel en heersoh! zei reeds Catharina de Medici.

Genoemde spreker dan, die Hervormd Flakkee moet redden voor de aftakelende A.R. partij, had zich deswege tot taak gekozen te wijzen op het gevaar van de splijtzwam in A.R. kring. Wel geloofde hij, dat het „met dit nieuwe partijtje zoo'n vaart niet zal loopen," maar ondanks dit optimisme besteedde hij toCh een groot deel zijner rede aan het fulmineeren tegen de( nieuwe Hervormde actie, wel een be« wSjs, dat zijn optimisme slechts groot« doenerij was. Met een hantain gebaar werd deze actie gekenschetst als „een zaakje van onderwijzers," omdat de voormannen ervan vier hoofden van Hervormde scholen zijn. Hij schijnt echter niet te weten, dat er een grooter aantal predikanten achter deze be« weging staat dan onderwijzers. Dat de laat« sten meer op den voorgrond treden, wordt veroorzaakt door omstandigheden, die ik thans niet wil publiceeren.

De tijden zijn echter wel veranderd.. Dr. Kuijper prees in zijn tijd altijd de „trouwe onderwijzers," die de partij hebben groot« gemaakt en plaatselijk hebben georganiseerd. Zonder er iets aan te verdienen, ja meestal met opoffering van tijd en geld, hebben zij gestaan in de hitte van den strijd. Voor hun spreekbeurten rekenden zij geen f25. En is het nog niet zóó? Het is gemakkelijker voor een partij van hooge „standing," als hoedanig de A.R. partij zich beschouwt, uit spreken te gaan, dan zich te spannen voor een Hervormde actie, die van den grond af moet beginnen om de politiek onverschillige Hervormden te organiseeren. De onderwijzers kunnen in de A.R. partij uitstekende diensten doen als plaatselijke organisatoren en zoekt men een voorzitter der Hulpcentrale, die uit politieke oogmer« ken persé Hervormd moet zijn, dan is e«n. ondevwijzer ook goed, maar züoodi» de::« hebren tooncn, zcl£ ook no(j ecu mcc< ning fc hebben en vooral wanneer zij den ^euvele­n moed hebben de A.R. partij te gaan beitrijden, dan .zijn het „maar" school» meesters!

Nu, het 2ij zoo. Al woi­dii het dan een onderwijzerizaakje, de actie zal er niet min» der om zijn. Ik geloot, dat, de Hervormd Geretormeerde onderwijzers beter het be» lang der Herv. Geret. groep zien dan vele dito predikanten, welke toch eigenlijk nummer één op de bres moesten staan voor de volksgroep, wier geestelijke leidslieden zij zijn. De spreker meende, dat de actie der

De spreker meende, dat de actie der malcontente Hervormden, te Utrecht en Zeist tot openbaring gekomen, ,,schade doet aan dq zaak Gods." Toen ik dit las, versvonderde ik mij voor de zooveelste maal over de vrijmoedigheid, waarmee men de zaak der A.R. partij en de iaak Gods identificeert. Was het maar zoo, dan zou elk Schriftgeloovige de A.R. partij kunnen steunen. Doch 'het is er verre vandaan] Het is met deze partij, gebo» ren, uit de beginselen van Groen van f rin» sterer, een snelle atloop als der wateren. Het neofcalvinistisch staatsrecht der Vrije Universiteit is haaï grondslag geworden en dit voert haar practisch tot een gewoon» liberale politiek. Van een positief Christe» lijke Staal wil men niets weten; gelooi: en ongeloof hebben publiekelijk dezelfde rechten; Godslastering wordt gestraft omdat menschen gekrenkt worden, met omdat God zelf beleedigd wordt (Wet»Donner.) De coii!promis»politiek, gevoerd m bond met Roomschen en vrijzinnigen, is thans tot principieele politiek verheven. Voor pj­in» cipiceie vraagstukken als het kerkelijk pro» bleem der Hervormde Kerk is geen belang» steUing, Liever concentreert men alle par» tyiiiacnt op de beno;min° \an neo»gcretor» meerde burgemeesters lu xiervonuue ge» meenien en siojn men alle colleges zooveel mogelijk vol met geestverwanten. Met name de Crisis»organisaties vormen thans een vruchtbaar plaatsingsobject. En zoo is er van principieel Calvinistische politiek weinig te bespeuren. Het neo»caIvinisme heeft door de A.R. partij een machtspositie verwor» veni in den lande en in vele gemeenten, die het krampachtig wil handhaven, doch welke onverbiddelijk naar den principiee» len ondergang voert. Daarom mag geen en» kei Hervormd Gereformeerde deze partij steunen. Wie dat toch doet, zooah Ds. Fokkema, verloochent zijn eigen godsdienstig e«;, kerkelijk beginsel en laat zich gelijk» schakelen met het neo^calvinisme. Juist die gelijkschakelingspolitiek der gïre»

Juist die gelijkschakelingspolitiek der gïre» formeerden, die èn op politiek èn op ichoolgebied wordt toegepast, is voor onze groep buitengewoon gevaarlijk. Wij moeten ons»zelt zijn, de gelederen sluiten en in ons isolement onze kracht zoeken. Wij moeten ons niet laten spannen voor den zege» ^i/agen der nieuw»anti»revolutionaire leidslie; tien en alzoo door onze steun en onze ^;em hun machtspositie vergrooten, die — i­.i practijk bewijst het telkens — in vete C vallen tegen ons wordt aangewend. Hoe» > el Hervormde scholen zijn er niet tot and gekomen onder felle A.R. tegenwer* ... ­g?

' ­jat een „gelijkgeschakeld" predikant ais 'T­,. Fokkema de mannen, die thans opkomen .>r een principieel gezonde Hervormde .^c'iä; tot behoud 'hunner kerk en van de t^. iieid 'hunner groep, betitelt met de naam: ', .­•­oerders Israels," ligt geheel in zijn lijn. j zyn daarbij echter in goed, gezelschap. meen, dat de man uit het Oude Testa* ~r'~­t, tot Wien dit woord gesproken werd, c',­. trouwe dienstknecht des Heeren was, '.> optreden wel den koning Achab een i .,"nis was, doch die dit sledhtsi deed in ; . V orzaamheid aan zijn roeping. Ook wij I ;cf • a, dat het roeping is enj plicht, ons .>: ermd Gereformeerde volk bijeen te l ' j;;n op den grondslag der Schriftuurlijke L " . :;len en zoo mogelijk een eind te ma» .. ­! a.in de verstrooiing, waarin het nu . ­ ', welke zijn kracht breekt eny het tot ^. '. v'elbal maakt der politieke partijen. / '1 11 we dan berusten ter wille van c: eenheid der A.R. partij, zooals Ds. ., l '.: .­;.T aanbeveelt? Om der wille van i ni"'f­"~insel en om het 'heil onzer kerk: V.' c '.'. Het principe gaat hoog uit boven ^ . . i>:;­.rjtormatie en wy hebben onze Kerk i­ . . , dan dät wij haatj ter wille van de \ ­.! , ': in handen zouden geven van hen, v.. . . :; liever zagen dan haar ondergang, ­s^r.: i)s. Fokkema, dat dit gevaar niet >'.f,.r. , dan blijkt hij een skchi; verdedi* ,.i t: zjri van de Hervormd^ zaak. Ons .­.IV. ^, vret. volk moet losgemaakt worden ^. :i ­;~'­.­ ­ieke leidslieden, die het op, een c . ..­ er brengen en het alleen exploi v.t. 'hunnen bate. Indien Ds. Fokkema .. . ­, J^eren, hieraan mede te werken, ./..c.. ;.'j een 'hoog spel! Niet äUeen^ dat j ^. i^;komst der Herv. Geref. volks* . i.;! t. ; het spel zet, hij zal ervaren, dat .!„_­. ^ . degenen, die 'handelen als hij, 1..L \­­ ­.wen van ons volk geheel zullen ,i pc '". , t

3. i '.'.*I;sma heeft de qualificaties, die !j i. >, limelsdyk bezigde, meer gebruikt .... i ;­> i. 1 vergadering der A.R.J.A. "te ..! r. ^e waar hij als feestredenaar optrad .i v..;,­ 3934. De bekende Ds* Kievit, ...r,v)!.­.a predikant te Baarn, schreef over _.lL (. n I .'"i in het Gereformeerde Week» .'.d ^.­1' i'rof. Visscher); ,^,'.e i­ rdsdominé kent blijkbaar het .­üv'. ^­ :'. volk al heel weinig, gelijk ..IJ e' to ; de tolk niet van kan zijn. Juist u.­se ref c'en werken als een splijtzwam ui!t);r c ­ , vergrooten ide verwarring en uj;n 'c ­.£ ' ^ik zich afkeeten van degenen, i.­­;' ..:­n':­­7;aselvasije leiders moesten zyn. ..^­T"c­cr,'. .­­"plaus kan dit niet beletten, „.i­'sa.' \" ! <­­nwakkeren." Y.. g')j'­\ dät het nuttig kan zyn, dit .1 c. i­.r.­ ^Isdijksche vergadering nog 'ens'over t. bzen. , 1^:1 i:. ;• ­.'( f:zt bovenstaande ter overden«' ^'ng U.u^ a '.­ Hervormden van ons eiland et i­.et Co;; ^-ƒ Woensdag 17 April. TELLEND AM ;A» VAN ECK

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen