De verjaardag van Prinses Beatrix

(HAAR NAAM).

Het is nu al weer 19 jaar geleden dat Z.K.H. Prins Bernhard in een mooi vertrek van het paleis te Soestdijk aangifte deed van de geboorte van prinses Beatnx, Wilhelmina Armgard aan de ambtenaar van de burgerlijke stand der gemeente Baarn, Jhr. mr. G. C. J. van Reenen, burgemeester dier gemeente.

Wanneer wij de geboorte-akte van Prinses Beatrix lezen, zien wij dat deze akte op enkele punten afwijkt van de sedert 1 januari 1935 bij de wet gestelde regelingen met betrekking tot het opmaken van de akten van de burgerlijke stand.

Bö de wet van 31 mei 1934, Stbl. nr. 276 IS met ingang van 1 januari 1935 het vereiste van twee getuigen bij de geboorte-aangiften afgeschaft, zodat na deze datum bij de geboorte-aangiften geen getuigen meer tegenwoordig zijn geweest. Uitzonderingen bevestigen echter de

Uitzonderingen bevestigen echter de regel. Bg de geboorte-aangifte van Prinses Beatrix waren twee van de hoogste staatsfunctionarissen tegenwoordig. Men heeft aan deze voor het gehele land zo belangrijke gebeurtenis een bijzonder officieel en plechtig karakter willen verlenen.

In de geboorte-akte van prinses Beatrix lezen wij o.a.: „Een en ander is geschied in tegenwoordigheid van Hendrikus Colijn, oud acht en zestig jaren Minister van Staat, Minister van Algemene Zaken, wonende te 's-Gravenhage en Jonkheer Frans Beelaerts van Blokland, oud zes en zestig jaren, Kamerheer in buitengewone dienst van Hare Majesteit de Koningin, Minister van Staat, Vice-President van de Raad van State, wonende te 's-Gravenhage.

Vervolgens schrijft art. 18 van het Burg. Wetboek uitdrukkelijk voor dat sedert 1 januari 1935 in een akte van de burgerlijke stand steeds de namen geplaatst moeten worden vóór de voornamen. De namen worden steeds door een komma van de voornamen afgescheiden.

Ook in dit opzicht zijn de voorschrifkn van de burgerlijke stand zoals deze ni 1 januari 1935 golden bij het opmaken van deze konlfikUjke geboorte-akte met toegepast. Dit zal zijn oorzaak wel vinden in het feit dat het moeilijk is in de registers vóór de voornamen te plaatsen.

Voorts wordt in bovengenoemde geboorte-akte nog melding gemaakt van ten feit, dat bij de inschrijving van een jong geborene geen algemeen verschijnsel IS n.1. dat Z.K.H. Zijn dochter aan die .imbtenaar van de burgerlijke stand Heeft vertoond. Ook dit houdt blijkbaar verband met het officiële karakter van itze voor het gehele Rijk belangrijke geiieurtenis.

De geboorte van een kind is, en is altyd geweest, een allerbelangrijkste gebeurtenis in het leven der mensen. Bij de geboorte-aangifte moeten ook de voornamen, welke dit kind zal dragen, worden opgegeven. Goethe zegt ergens: ,Name ist Schall und Rauch", d.w.z. een r.iam IS klank en rook, betekent dus niets. De naamgeving staat echter niet los van de gebeurtenis, maar maakt er een deel van uit, vormt er in zekere zin de bekroning van. De geboorte is dan pas voltooid, als het kind zijn naam heeft gekregen. Wanneer dames elkander vertellen dat bij iemand een kind is geboren, luidt onmiddellijk de vraag: „En hoe heet het?"

In vroegere tijden toen de namen nog I en duidelijk sprekende betekenis hadden, gaven de ouders bij de geboorte van hun kind uiting aan de gevoelens van vreugde en dankbaarheid, van hoopvolle verwachtingen voor de toekomst van hun kind en soms ook wel van teleurstelling. Een stuk in het oog springende eigenschap kon tot de naam leiden, als ook allerlei omstandigheden van tijd, plaats en bijzonderheid der geboorte.

Maar ook kwam het oudtijds veel voor dat de ouders hun kinderen namen gaven, die een beeldend karakter droegen. Zij hebben zich dan bij hun keuze laten leiden door de wens, dat hun kind de eigenschap zou hebben van wat sterk en machtig, goed en schoon, liefelijk en bevallig in de natuur en in de wereld is.

De ouders van de kroonprinses hebben hun eerste kind een wensnaam gegeven: Beatrix, dat betekent: „zij die geluk brengt". De wereld hunkert naar geluk, maar de kansen er op waren bij de geboorte van Prinses Beatrix niet groot.

Evenals haar zusters draagt prinses Beatrix de titels: Prinses der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau, Prinses van Lippe-Biesterfeld. De eerste en de laatste titel spreken voor zichzelf. Als kinderen van de regerende koningin der Nederlanden dragen zij de eerste, als wettige nakomelingen van hun vader de laatste titel. Het dragen van de naam 'Oranje-Nassau, is een minder vanzelfsprekende zaak.

Krachtens familie-akkoorden van 1732 en 1756 werd de naam Oranje aan alle nakomelingen van Prins WiUem IV, zowel in de vrouwelijke als in de mannelijke lijn verbonden. Voor de voortzetting vaij de naam Nassau ook in de vrouwelijke Ifln, dus voor de nakomelingen van Koningin Wilhelmina, moest echter nog'in 1901 de toestemming van de Groothertog van Luxemburg als hoofd van het geslacht Nassau worden verkregen.

Toen dit geschied was, is bij K.B. van 8 febr. 1901, Stbld. nr, 50 kort voor de geboorte van de tegenwoordige koningin in het Staatsblad van 31 december 1908, no. 425 bekend gemaakt, een voorziening getroffen. „Verlangende, dat de naam" van het geslacht, waaruit Wij zijn gesproten en waaraan voor ons en voor het Nederlandse volk zo dierbare herinneringen zijn verbonden, ook voor onze nakomelingen behouden zal blijven" — zo luidt de aanhef van dit besluit. Daarbij bepaalde de Vorstin, dat alle haar wettelijke nakomelingen, naast de naam, die zij aan het geslacht van hun vader ontleenden, de naam „Oranje-Nassau" zouden dragen en dat deze zou worden gevoerd vóór die van de vader. Op 2 okt. 1937 heeft de koningin hetzelfde bepaald voor de kinderen van Haar doöhter, de tegenwoordige Koningin.

Bij de 19e verjaardag van onze kroonprinses Beatrix spreken wij de wens uit dat de wensnaam, die haar ouders haar hebben gegeven in vervulling moge gaan.

Meer dan op de klank hebben onze Koningin en Prins Bernhard aandacht gehad voor de zinvolle betekenis bij het kiezen van de namen voor de beide oudste prinsesjes. Men weet nog hoe aangenaam verrast het land was bij het vernemen van de naam van de oudste prinses geboreJi 31 januari 1938: Beatrix Wilhelmina Armgard. De naam Beatrix (naar Lat. beate =: gelukkig, gelukzalig) was nog door geen enkel lid der koninklijke familie gedragen, ging dus helemaal buiten de traditie om, maar werd gekozen wegens de mooie betekenis „Beatrix, een naam rijk aan beloften", sprak de voorzitter van de Eerste Kamer, „n.1. zij die gelukkig maakt".

Wij spreken de wens uit dat waimeer in de toekomst prinses Beatrix geroepen zal worden Haar Moeder op te volgen, dat zij in staat zal zijn de mooie betekenis van haar naam te realiseren.

Maar de jeugd, de hope van het vaderland, die opgroeit, om van ons de levenstaak eens over te nemen, zien wij het goed, gaat geen gemakkelijke toekomst tegemoet.

Onze Koningin heeft in haar vele radiotoespraken haar onderdanen, inzonderheid de jongeren, die zich gereed maken voor het leven met grote klem op hun verantwoordelijkheid gewezen.

Wij eindigen met de woorden van H.M. de Koningin, gesproken op een oficiële bijeenkomst, ter gelegenheid van de 18e verjaardag van H.K.H. Prinses Beatrix: „Een wereldgemeenschap wil geboren worden en geweldige belemmeringen moeten daarvoor uit de weg worden geruimd. Wij kunnen ons nog geen voorstelling maken van de technische mogelijkheden, die ten dienste van de komende generaties zullen staan.

Moge dit alles in vrede en in harmonie en tot heil en ter vereniging van de mensheid geschieden — dit is nu onze zorg, onze wens, ons gebed".

Ooltgensplaat P. Bom.

25 januari 1957 ambt. ter secr.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen