Geboekstaafd

Het leerstuk van de verwerping is vaak een groot struikelblok voor niet-calvinisten. De stelling van de auteur is dat dit leerstuk een belangrijke overtuiging is geweest door de kerkgeschiedenis heen. Gods Woord is er duidelijk over: God is volkomen heilig en soeverein en de mens is verantwoordelijk voor elke zondige daad. God is geen auteur van de zonde noch oefent Hij dwang uit op de wil. God maakt de mens niet slecht noch slechter. Verwerping is een verharding van de mens op grond van zijn eigen boosheid.

Augustinus was volgens Sammons de eerste die sprak van een dubbele predestinatie. In de Reformatie werden verkiezing en verwerping gezien als daden van Gods soevereine wil. Toch ontstonden er scheurtjes in dit bastion. Bullinger kritiseerde Calvijn dat wanneer hij stelde dat de zonde(val) door God besloten was, Hij daarmee auteur van de zonde is. Bullinger noemde zijn standpunt “hard”. Hij distantieerde zich overigens ook van Melanchtons synergisme waarin vrije wil en genade weer te onkritisch met elkaar verbonden waren. Bullinger werkte met het begrip toelating: God laat de mens toe te zondigen zonder hem hiertoe te dwingen. De verwerping ligt niet in Gods wil besloten, maar in de verwerping van het Evangelie door de mens.

In Nederland kreeg Bullinger veel invloed en een grote menigte van anticalvinisten zorgde ervoor dat de opvattingen van Arminius zich enorm verbreidden. Gomarus stelt dat God in zekere zin de auteur van de zonde is, maar dan vooral als oorzaak, niet als verantwoordelijke. De Engelse theoloog Johannes Piscator ontwikkelde zijn visie vooral in het voetspoor van Beza. Verwerping is de belangrijkste oorzaak van ongeloof, ja, Piscator stelde zelfs dat God de meerderheid van het menselijk geslacht bestemde voor de verdoemenis.

Het boek laat zien hoe weerbarstig dit leerstuk is. Alle gereformeerde theologen hebben volgens Sammons gewezen op Gods glorie die verheerlijkt wordt in verkiezing en verwerping. Maar juist bij dit leerstuk werd ook gewaarschuwd om geen harde en fatalistische uitdrukkingen te bezigen die van de zonde een lot maken en van de verwerping slechts de uitvoering van een eeuwig besluit, zonder de zonde daarbij te verdisconteren. Ook de symmetrie van verkiezing en verwerping heeft Dordt immers verworpen. Al met al een onthullend boek dat wel een beetje in het opsommerige blijft steken.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen