Stichting Flakkeese Hulpgoederen Polen zet punt achter hartverwarmende acties

De stichting dateert van 15 maart 1989. Rien van Dijk en zijn vrouw Cock - twee van de initiatiefnemers en allebei altijd bij de activiteiten betrokken gebleven - waren enkele jaren eerder al als particulieren gestart met hulp aan Polen. "Vrienden van ons in Zeeland waren bezig om pakketjes te maken voor een kindertehuis. Daar zijn we aan mee gaan doen. Toen waren er trouwens ook al Flakkeese faimlies die een Pools gezin 'adopteerden' door ze regelmatig voedsel en kleding te sturen."

Echte armoede oon Daniel.

oon Polen Daniel. verkeerde in een politieke, economi­ sche en sociale crisis. Er was gebrek aan alles en er was echte armoede. Het land was constant in het meuws. Rien en Cock van Dijk hoorden de berichten en lazen de krantenartikelen. "Hulp was hard nodig. We waren direct enthousiast om wat te doen. En dat zijn we ook altijd gebleven. Ja, anders hou je het ook met vijftien jaar vol." Cock: "De stichting is altijd een begnp geweest op het eiland. We zijn vanaf het begin in het nieuws geweest en we hoefden nooit actie te ondernemen. Eigenlijk ging het vanzelf. Elk dorp had een eigen contactadres. Daar konden alle spullen worden ingeleverd. Vervolgens kwam het naar Oude-Tonge en van hier gingen de transporten naar Polen " Een jaar na de oprichting kwam Jantje Roos

in het bestuur. "De was in Polen geweest en het liet me niet meer los. Het was triest, het was heel arm. Daar zag ik met eigen ogen waar je het allemaal voor doet," Ze spreekt over het sneeuwbaleffect van begin jaren negentig. Talloze eilanders gingen zich inzetten voor het geteisterde Polen. Door pakketten te maken, door te collecteren, geld en goederen te geven, truien te breien, speelgoed beschikbaar te stellen, als chauffeur te fungeren of door gastgezin te zijn voor Poolse weeskinderen.

Collectes en giften

Financien ontving het bestuur van de SFHP vooral via collectes - per keer werd gerust 20.000 tot 25.000 gulden opgehaald - en giften. Het Nederlandse Rode Kruis verstrekte in 1990 een subsidie van 35.000 gulden, die de stichting moest besteden aan medicijnen, verbandmiddelen en andere medische artikelen. De gemeente Oostflakkee stelde, als enige gemeente op het eiland, een startsubsidie beschikbaar van 500 gulden.

Maar er kwam in de loop der jaren ook het nodige in natura binnen. Rien van Dijk noemt een ambulance van het ziekenhuis in Dirksland, dokters- en verplegersuniformen van een wasserij uit Goes en vijf vrachtwagens vol hoog-/laagbedden uit Amsterdam. Tientallen dames breiden warme truien om de koude Poolse winter door te komen. Een knuffelbeestenactie had een verpletterend resultaat: een hele lading pluchen beesten verhuisde van Flakkee naar Polen. Toen de SFHP actie ging voeren voor het zieke meisje Barbara, kwam er binnen korte tijd voldoende geld binnen om voor haar de dure medicamenten te kunnen aanschaffen. En ga zo maar door.

Rien en Cock van Dijk en Jantje Roos roemen de enorme betrokkenheid en steun die er altijd voor hun Polen-acties zijn geweest. "Eindjaren negentig had Polen twee keer te maken met watersnood, eerst in het zuidwesten, later in centraal Polen. Daar hebben we veel geld voor ingezameld om verf, schoonmaakmiddelen en laarzen van te kopen. Je kon merken dat het heel erg leefde op het eiland; zelf hebben we hier natuurlijk in 1953 ook een watersnood meegemaakt."

Kindertehuizen

Aanvankelijk gingen de transporten naar het westen van Polen. Maar later kreeg de SFHP, via de Poolse ambassade, contacten in het oosten, niet ver van de grens met de Oekraïne. De hulp kwam terecht bij ziekenhuizen, een psychiatnsche kliniek en kindertehuizen. "Ónze ontvangst was altijd hartverwarmend", zegt Jantje Roos. "Ik zie nog de smoeltjes van die kindertjes voor me..." Rien van Dijk: "Aangrijpend, mensen hadden tranen in hun ogen."

In een reisverslag m Eilanden-Nieuws van 28 september 1990 stond het zo: "Polen, een land vol verrassingen en hartelijkheid, daarnaast zeer tnest, troosteloos en grauw ogend, heeft de hulp uit Nederland en dan met name van Flakkee, zeer gewaardeerd. Wij, hulpverleners, beseffen dat elk transport een druppel op de gloeiende plaat is. Tevens zijn wij ondanks de vele tegenslagen op deze reis weer thuisgekomen met de wetenschap dat elke hulp, in wat voor vorm dan ook, voor de Polen een sterretje aan een donkere hemel is. De Poolse dankbaarheid heeft ons dan ook een steuntje in de rug gegeven om met dit werk door te gaan."

Gastvrijheid

De contacten die ze opbouwden - bijvoorbeeld met gezinnen die pakketten ontvingen - waren warm en hartelijk. Jantje Roos: "We zijn ons een stukje van de familie gaan voelen, en dat terwijl het allemaal begonnen is met een schoenendoosje... Met niks m de pan en niks op tafel is daar een gastvrijheid waar we hier nog veel van kunnen leren."

Mensen van de SFHP gingen altijd mee om de transporten te begeleiden en om controle te houden op de verdelmg. Pakketten werden persoonlijk afgeleverd. "Ik zie ons nog lopen, met een slee door de sneeuw", zegt Cock van Dijk. "We moesten ook van die grauwe flats in, vier hoog even een pakketje brengen." Ovengens was de SFHP niet te beroerd om tussen de bedrijven door ook buiten de Poolse grenzen te treden en een inzamelingsactie te houden voor Kosovo. Rien van Dijk: "Radio Rijnmond belde me en ze vroegen of wij mets op touw gingen zetten voor Kosovo. Ik zei nee, maar toen we er nog eens over door gingen denken besloot het bestuur om toch maar wat te doen. In ieder dorp hadden we een geluidswagen en een heel leger van vnjwilligers. Men kon de spullen bij de oude Formido in Middelhamis brengen Wat een happening!"

'Adoptiekindje' Heeft de stichting in die vijftien jaren van

Heeft de stichting in die vijftien jaren van gevarieerde actie nu wat bereikt? Cock van Dijk: "We hebben veel gedaan in een psychiatrische kliniek. Dat was eigenlijk ons 'adoptiekindje'. Met het geld dat we ingezameld hadden, hebben ze bijvoorbeeld een dak kunnen maken op een nieuw paviljoen van die kliniek. Hetzelfde geldt voor de vloeren." De hoog-/laagbedden en de mooie witte uniformen in de ziekenhuizen worden genoemd, een Pools brandweerkorps dat 'nieuw' mateneel kreeg uit Oostflakkee, de blije gezichten van de mensen die een pakket ontvingen. De situatie in Polen veranderde geleidelijk.

De situatie in Polen veranderde geleidelijk. "Maar er is nog een groot contrast met hier", aldus Rien van Dijk, die het land tientallen keren bezocht. "Zeker in het oosten, waar we de laatste jaren actief waren In de steden lijkt de situatie op die bij ons, maar op het platteland is nog veel armoe. Alleen zit het achter de voordeur, en dat wordt vaak vergeten."

Desondanks is nu de tijd gekomen om een punt achter de activiteiten van de SFHP te zetten. "De bodem is in zicht", zegt de voorzitter. Er zijn minder vrijwilligers, er is minder geld; organisatorisch en financieel is de rek eruit. "Mensen zeggen, hulp aan Polen is niet meer zo nodig. De animo onder de bevolking loopt terug, collectes houden we met meer. Daar komt nog bij dat ook de invoerregels strenger zijn geworden. Bovendien behoort Polen nu tot de Europese Unie. Wij hebben gezegd: in het jaar van toetreding bouwen we af en zetten we er een punt achter. Zonder dat we het gevoel hebben dat het niet meer nodig is. Wel is men nu beter m staat zichzelf te bedruipen." De SFHP was een van de laatste nog overgebleven Nederlandse hulpstichtingen voor Polen

Afscheid Het bestuur van de SFHP ging in oktober

Het bestuur van de SFHP ging in oktober naar Polen om afscheid te nemen van alle tehuizen en projecten waarmee zolang een relatie heeft bestaan. Cock van Dijk: "Dat was natuurlijk zwaar. Afscheid nemen is altijd moeilijk, zeker als je al diejarenje hart erin hebt gelegd." Jantje Roos: "De motivatie IS er nog steeds. Maar als je dan stopt is het wel goed om op zo'n manier af te sluiten. Voor mij IS dat bezoek in oktober heel belangnjk geweest." Rien van Dijk: "Het is moeilijk. Je Iaat zoveel vnenden achter, je bent van die mensen gaan houden." De stichting stopt, maar Rien en Cock van Dijk gaan wel door met het maken en verzenden van pakketten; tussen de zestig en zeventig Flakkeese gezinnen hebben immers nog altijd een 'adoptiefamilie' in Polen. "We gaan ermee door zolang het nodig is."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen