Refo in onze religieuze smeltkroes

De traditionele kerken, met name de Rooms-Katholieke Kerk en de Protestantse Kerk in Nederland (PKN), hebben al jaren te maken met een enorme teruggang van (doop)leden. Deze kaalslag vond het sterkst in de grote steden plaats. Hoewel de Gereformeerde Gemeenten in de steden nooit erg sterk aanwezig waren, spreken ook de cijfers bij ons kerkverband boekdelen. Terwijl het inwoneraantal in de tien grootste steden sinds 1950 met 40% steeg, nam het aantal (doop)leden van de Gereformeerde Gemeenten in deze steden met 80% af.

Eigen potje godsdienst

Tegelijkertijd signaleren sociologen dat religie allerminst uit de stad is verdwenen. Geert Mak beschreef deze trend al in zijn boek ”De eeuw van mijn vader”: ‘Geloof is nu meestal individueel en persoonlijk gericht, heel anders dan het gemeenschappelijk geloven van mijn vaders afscheidingskerkje in Den Briel en het bulderend samen zingen in de Friese dorpsgemeenten. Een kerk heeft men niet meer nodig: de meesten scharrelen hun eigen potje godsdienst wel bij elkaar’.

Dat veel - voor ons tegenstrijdige - dingen samen kunnen gaan, bleek bijvoorbeeld vorig jaar. Groot was de verbazing in de media toen bleek dat meer dan de helft van de Oranje-voetballers openlijk ‘gelovig’ was. De NOS vroeg zich zelfs af: Waar komt deze massale coming-out vandaan? In een interview gaf een van de Feyenoord-spelers een rondleiding in zijn hotelkamer. Uit zijn koffer - vol met voetbalshirtjes - haalt de rijkelijk getatoeëerde Feyenoorder een Bijbel tevoorschijn. Welke versie? ”De Bijbel met uitleg…”. Vrijmoedig vertelt hij vervolgens dat de moeder van een van zijn vrienden - hun voetbalmama - hen regelmatig naar de kerk meenam.

Religieuze smeltkroes

Als jongeren vanuit hun reformatorische bubbel in deze religieuze smeltkroes komen, kan dat verwarring geven. In de kerk en op de reformatorische school zijn ze gewaarschuwd voor de invloeden van de wereld.

Ze zijn opgegroeid met het verhaal van de jongen van wie de broodtrommel tijdens zijn gebed in een volle kantine werd weggegrist.

Als jongeren echter de grote, boze buitenwereld binnenstappen, is de kans groot dat ze geen vijandschap tegenkomen, maar oprechte interesse. Sterker nog, het kan zomaar voorkomen dat ze openhartig horen spreken over religieuze ervaringen. Ze ontmoeten moslims die zelfbewust vertellen dat ze tijdens de ramadan vasten en ze spreken medestudenten die hen uitnodigen voor een dienst in een van de vele migrantenkerken.

Helder en hartelijk

Deze veranderende houding tegenover religie stelt ons voor nieuwe uitdagingen. Hoe blijven we voluit gereformeerd in een samenleving waarin allerlei seculiere en religieuze invloeden zich met elkaar vermengen? De begrippen ‘helder’ en ‘hartelijk’ kunnen hierbij helpen.

Veel reformatorische jongeren vinden het spannend om kleur te bekennen. Het helpt hen onvoldoende als in gezin, kerk en school vooral wordt gewaarschuwd tegen een wereld vol verleidingen en vijandschap. Jongeren kennen de huidige tijdgeest vaak beter dan hun opvoeders. Regelmatig geven zij aan dat zij zich te weinig herkennen in gedateerde en soms negatief getoonzette voorbeelden.

Wat hebben jongeren dan wel nodig? Het helpt hen als ze toegerust worden op een heldere, begrijpelijke manier hun Bijbelse standpunten te verwoorden. Vaak vinden ze het lastig om de kern van het christelijk geloof duidelijk uit te leggen. De pas uitgegeven brochure ”Bijbel in een notendop” van de EVGG voorziet hierin. Zeker in de oudere catechisatiegroepen mag aandacht voor het apologetische gesprek niet ontbreken. Want één ding is zeker: onze gezindte heeft jongeren nodig die bescheiden en beslist participeren in onze samenleving.

Meerwaarde van een minderheid

Nederland is een land van minderheden geworden. Het aantal politieke partijen laat zien dat geen enkele stroming de meerderheid heeft. Deze gedachte kan jongeren helpen in de ontmoeting met andersdenkenden. Ze staan niet tegenover een grote, niet-reformatorische meerderheid, maar ze behoren tot een van de vele minderheden in ons land. Onze jongeren behoren echter wel tot een minderheid met een rijke traditie, die ons land diepgaand beïnvloed heeft. Dat besef mag best wat meer vrijmoedigheid geven.

De religieuze verscheidenheid heeft ook een andere kant. Religieuze tolerantie kent haar grenzen. Zolang alle invalshoeken naast elkaar mogen bestaan, is er geen vuiltje aan de lucht. Het wordt echter problematisch als de Bijbelse waarheid de norm voor iedereen zou moeten zijn. Spreken over Christus als de enige Weg tot behoud, vraagt moed en afhankelijkheid.

Bewogen en betrokken

Hartelijke betrokkenheid op onze naaste is in deze tijd broodnodig. Binnen onze reformatorische kring met haar sterke gemeenschapszin beseffen we veel te weinig hoeveel eenzaamheid, pijn en leegte er om ons heen is. Een hartelijk kaartje, een arm om de schouder of een uitnodiging om mee te eten, zijn openingen voor de Bijbelse boodschap. Als de Heere Jezus al predikende en genezende de steden en dorpen doortrok, was Hij met innerlijke ontferming over de scharen bewogen, ‘omdat zij vermoeid en verstrooid waren, gelijk schapen die geen herder hebben’ (Matth. 9:36).

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen