Nieuwe Tonge liet zich voorlichten over de Delta-plannen

Het initiatief tot deze Nieuwe Tong se voorlichting gaat uit van het gemeentebestuui en dat zal wel gestimuleerd zijn door het verzoek van G.S. dezer provincie, gedaan aan de gemeentebesturen uit de bij het Deltaplan betrokken gebieden, om hun gevoelens en verwachten aan genoemd college kenbaar te maken, hetgeen uiteraard nogal een zware opgave moet zijn. Voor het gemeentebestuur (de gemeentebesturen) zit er nu niet anders dan zich zo goed mogelijk te oriënteren. B en w van Nieuwe Tonge hebben nu de goede gedachte gehad om de vooi'lichting niet tot zichzelf te beperken, maar deze uit te strekken tot alle plaatselijke organisaties, die daar bclcxng bij kunnen hebben. Dat die er r^ijn en dat er belangstelling voor is kon men al op die eerste voorlichtingsavond vaststellen.

Maandagavond herbergde ,,Ons Dorpshuis" een gemengd gezelschap uit de Nieuwe Tongse gemeenschap; burg en wethouders, raadsleden, bestuurders van diverse org'anrsaties, ambtenaren, onderwijzers en partikuliere belpngstellenden, waarbij wij — en dat is zeker een verheugend verschijnsel — flink wat jeugdige gezichten opmerkten. Men kwam bijeen om te luisteren naar een causerie door hoofdingenieur G. Swiers van Rijkswaterdienst, die een belangrijke functie heeft in de Deltadienst en in het bijzonder belast is met hetgeen de afsluiting van het Haringvliet en het Volkerak betreft. Deze verduidelijkte zijn lezmg met lantaarnplaatjes, films en kaarten van het Deltagebied.

Moeiiyke materie

Burg. van Hofwegen sprak het welkomstwoord en releveerde de zware opdracht van G. S. Hij noemde het te behandelen onderwerp met alles wat er aan vast zrt een moeilrjke materrc, mede omdat velen menen, dat het Deltaplan nog maar in het „lachstadrum" verkeert, terwijl anderen er misschien overdreven verwachtingen van koesteren. Het gemeentebestuur heeft het daarom goed geoordeeld om zich samen op deze aangelegenheid te beramen en om brede voorlichting te organiseren. Dat zal gebeuren met een zestal avonden in Ons Dorpshuis, waar drverse deskuiidrgen het woord zullen voeren .

Deze avond aldus de burg., beginnen we met iemand, die in de keuken van de Deltadienst werkt, daar waar de plannen gebrouwen worden, daarna zullen avonden volgen, waarbij gesproken wordt over de consequenties voor' de landbouw, over recreatiemogelrjkheden, sociale aspecten, stedebouwkundige eisen, kortom over alle gevolgen die hei Deltaplan voor de mens in deze streek kan hebben. Daarna zal men een samenspraak gaan houden over wat men hrer zelf kan en moet doen. Spr. geloofde niet, dat het vijf en

Spr. geloofde niet, dat het vijf en twintig jaar zal duren, voordat men de gevolgen van het Deltaplan gaat gevoelen. Thans bemerkt men al de zuigkracht van de Rotterdamse industrieën op de arbeidsbevolking van deze streek.

Op vrij korte tijd een beslissing over de brug?

Ir. Swiers begon zijn betoog met in te haken op een opmerking van de burgemeester over de brug, waarop Flakkee al zo lang wacht, n.1. dat bij Rrjkswaterstaat drie heren al drie jaar lang gebogen liggen over de brugplannen. Hij verklaarde — ook in het verdere van zijn betoog — dat men nu wel op vrrj korte termijn een beslissing verwachten mag. Dan ving hij aan met een verwijzrng naar de eeuwige strijd, dre de Hollanders Zeeuwen, Groningers, en Friezen tegen het water hebben moeten voeren. Hij greep daarbij terug op een oude beschrijving van het werk in een der oudste gevangenissen van Amsterdam, het Rasphuis, waar a-sociale elementen dwangarbeid moesten verrichten en trachtten zich aan die arbeid te onttrekken, waarna een middeleeuwse bestraffing volgde n.1. onderdompelen in een bak met water, waarbij de gestrafte een pomp in wetkmg moest houden om niet te ver'- drinken; daar gold m alle realitert: pompen of verzuipen!

Dit vond spr. brengen bij de kem van de zaak waarom het thans voor' ons volk gaat.

De natuur speelt met onze lage landen en ook wij moeten, zij het met molens en gemalen al eeuwenlang pompen om het hoofd boven water te kunnen houden. Een groot deel van het Nederlandse grondgebred kan slechts kunstmatig in stand worden gehouden. Oveistromrngen zijn hier feitelijk een natuurlijke zaak, dat wij niet overstroomd worden door de zee is een wonder. In het buitenland vindt men drt een zeer eigenaardige zaak.

De heroïsche strrjd tegen het water' is al begonnen toen de eerste mens zich in deze gebieden vestigde. Deze worsteling kent ook geen einde. De mens moet vechten tegen de natuur, soms slaat dn natuur hard toe en delft de mens het onderspit.

Een nieiuw offensief tegen de aee

Voor een goede verdediging tegen de zee is de totale lengte van onze dijken eigenlijk te groot. De verdediging op de kortste afstand kan niet anders dan de beste zijn. Volgens dit inzicht gaat men nu een nieuw offensief tegen de zee beginnen. Feitelijk is het begin al gemaakt door ir. Lely met de afsluiting van de Zuiderzee, het leggien van de afsluitdijk en het droogmaken van de Wieringermeer.

Het Deltaplan zal een nieuwe zet zijn in dit uitermate spannende en belangrijke schaakspel. Maar het offensief zal pas eindigen als er één doorgaande kunstlijn is verkregen van Cadzand tot aan Roodeschool, waarbij ook de Wadden-eilanden bij het vasteland zullen worden getrokken. Dat wordt een lange weg, met talloze moerlijkheden en problemen. Maar geloof en kracht zullen ons de overwinning brengen. Het doel van alles is: dat de Nederlanders droge voeten houden!

Plannen niet nieuw

In de dertiger jaren, zo vertelde ir Swiers is men vanwege Rijkswaterstaat begonnen met een studie van de waterbewegingen, van zandverplaatsingen, getijhoogten enz. enz. Toen had men al in het achterhoofd, dat er iets diende te gebeuren terzake versterking van onze zeewerrng. In 1935 heeft een jong ingenreur al berekend dat het er met de veiligheid niet zo bijster rooskleurig uitzag. Het was toen echter een slechte tijd en aan uitvoering van plannen kon men niet denken, omdat er eenvoudrgweg geen geld voor beschikbaar was.

Daarna is een stormvloedcommissie opgericht, die toch plannen heeft uitgewerkt. Maar die gingen overhoop door de oorlog, gevolgd door het herstel van Walcheren, de afsluiting van de Brielse Maas en van de BraaJcman.

Zeer treffend en dramatisch noemde ir. Swier het, dat juist in december 1952 — kort voor de ramp dus — door de minister de opdracht was gegeven om een onderzoek in te stellen naar de mogelijkheid van afsluiüng der zeegaten. Helaas, deae opdracht is wel heel snel door de feiten achterhaald, zij het dat men er na 1 febr. 1953 onmiddellijk op door gaan kon en nu in versneld tempo!

Dezelfde opdracht is toen verstrekt aan de Deltacommrssie en de a s. uitvoering van het Deltaplan vergeleek spr. met de afsluiting van de Zuiderzee, die bespoedigd werd door de grote overstroming van Hollands Noordekwartier in 1916.

Aan de hand van kaarten en lantaarnplaatjes kwam ir. Svriers dan nader op de inhoud van het Deltaplan. Het eerste project is de afsluiting van de Hollandse IJssel, die m 1958 tot stand moet komen. Daarna zullen de andere afsluitingen volgen. Spr. meende, dat de afsluiting van het Volkerak voor dre van het Harmgvhet zal moeten gaan teneinde een snelle veizoetrng van de zeegaten te verkrijgen. De dammen en do sluizen in de Maas, in het Haringvliet en het Vol- Kerak zullen een volledige zoetwaterbeheersing tot stand brengen.

De dam rn het Volkerak krijgt de bijzondere functie om het Zeeuwse Meer zoet te houden. Er zullen dan ook inlaatslulzen in komen.

Vrij uitvoerig ging spr. in op de tactiek, dre men het afsluiten der zeegaten denkt toe te passen. Men heeft diepgaande studie gemaakt van de getijverschillen langs de kust; aan de DoUart 2,74 m, brj Den Helder 1,33 m, bij Vlissingen 3,72 m(!) (in het Haringvliet 1,84 m). De hoogte van het getij en de grootte van het achterliggende gebied vormen factoren van grote betekenis.

Na de oorlog heeft men bij het herwinnen van Walcheren en het afsluiten van de Brielse Maas grote ervaring' opgedaan met afsluitelementen, terwijl dit nog meer het geval was bij het dichten van de enorme stroomgaten op Schouwen. Daar heeft men caissons gebruikt van 19 m breed, 62 m lang en 18 m hoog Ook de Braakman leverde belangrijke ervaringen in dezen op.

Maar ibij de afsluiting van het Haringvliet zal men andere typen caissons gebmiken. Deze zullen n.1. het water zolang mogeiyk doorlaten om de stroom geen ongewenste hindernissen in de weg te leggen. De caissons «.luiten pas op het moment, dat daarvoor geschikt is en nauwkeurig moet worden bepaald.

„De gedachte hieromtrent is eenvoudig" aldus ir. Swiers „maar het zal allesbehalve eenvoudig uit te voeren zfln!"

'Intussen is men met de uitvoering van het (Deltaplan al gestart, met het maken van de werkhaven te Hellevoetsluis. Ir. Swiers vertoonde hierbij een foto van de maquette van de Haringvlietdam, annex sluizencomplex. Naast de sluizen — tesamen 1 km lang — komen twee havens en een schutsluis. De dam steekt het Haringvliet over vanaf een punt ten westen van Hellevoetsluis, gaat recht aan op een punt tussen Stellendam en Goedereede maar buigt even voordat hij de Flakkeese wal bereikt met een vrij korte bocht om naar het Goereese hoofd om daar aan te sluiten op de duinenrij ten westen van de Goereese Haven.

Indrukwekkend, zonder meer, was de tekening van de sluizen in de grote dam, welke vervolgens werd geprojecteerd. Hier bereikt men een hoogte van niet minder dan 18 m boven N.A.P.

Het werk is aanbesteed, de start is er, ibinnen enkele weken wordt aan de bouwput begonnen. Rijkswaterstaat verwacht zeer grote belangstelling en talloze kijkers voor dit werk, zodat men ook daarvoor maatregelen moet treffen!

In het verdere van zijn zeer interessante en helder' betoog kondigde ir. Swiers aan, dat Flakkee mettertijd vijf verbindingen met de andere eilanden en met Brabant zal krijgen. Dammen bij Goedereede, Ooltgensplaat ergens tussen Oude- en Nieuwe Tonge en door de Grevelmgen, met daarenboven: DB BRUG! Hij kon thans echter nog niet mededelen wanneer en hoe men die precies te verwerkelijken. MAAR TERZAKE DE HARINGVLIETDAM GELDT ALS STREEFJAAR 1968!

HOE DE BRUG ZAL KOMEN TE LIGGEN STAAT NOG NIET VAST; over de Oostpunt van Tien Gemeten, dan wel helemaal aan de Oostpunt van Flakkee. Er worden ten deze diverse mogelijkheden en wenselijkheden onderzocht.

Brug toch over Tien Gemeten

Spr. meende, dat de brug over Tien Gemeten nog niet van de baan is.

BINNENKORT ZAL DE KEUZE BE­ PAALD WORDEN. OOK T.A.V, DE VOLKERAKDAM IS DE KEUZE NOG NIET BEPAALD.

Spr. vreesde het ontstaan van een zout bekken als men de Volkerakdam teveel naar het zuid-oosten zou aanbrengen. De kansen van meer of minder westelijk van de brug en van meer of minder zuidelijk van de Volkerakdam achtte spr.: FIFTY-FIPTY!

Bij wijze van verrassing had ir. Swiers een tweetal films naar Nieuwe Tonge meegebracht, de eerste een zwartwit betreffende het herstel na de ramp en met indrukwekkende opnamen van de dichting van het gevaarlijke gat bij de Schelphoek op Schouwen, de andere de bekende kleurenfilm van Bert Haanstra over „De zee was niet meer" ofwel de afsluiting en drooglegging van de Zuiderzee met alle gevolgen van dien voor de vissersbevolking van de rond de Zuiderzee gelegen stadjes en dorpen, zonder meer een prachtfilm, die zich kan meten met het allerbeste dat ooit in binnen)- en buitenland op dit gebied is tot stand gebracht en waarmede voor ons volk een kostelijke documentaire is geschapen.

Ir Swiers bood gaarne de gelegenheid vragen te stellen, waarvan na zijn lezing door meerdere aanwezigen dankbaar gebruik werd gemaakt en waarbij meerdere finesses van het Deltaplan onder de loupe werden genomen. Wethouder Ppstelten, als oudbewoner van het gebied van Maas en Waal bleek wel enige ongerustheid te hebben over hoger wordende waterstanden in de rivieren als de afdamming tot stand zijn gekomen, welke ongerustheid door de spreker echter werd weggenomen met een verwijzing naar de grote opnamecapaciteit voor overtollig water van het nieuw te scheppen bekken. De heer Opstelten bracht ook mogelijke inpolderingen ill het geding, waarna de spreker echter stelde, dat zoet maken der tegenwoordige rivierarmen minstens zo belangrijk is, zoals ook blijkt uit de bewering, dat 1 ha zoet water even belangrijk is al'? 1 ha land!

Dr do Man informeerde naar de scheepvaartmogelijkheden tussen Rotterdam en Antwerpen en naar de sluizen in de Volkerakdam, welke vragen de spreker voorzichtig behandelde met op te merken, dat hier politieke kwesties een grote rol in spelen Een bezwaar van het op papier gezette nieuwe Moerdrjkkanaal achtte hij, dat de snellopers — de sterke motorschepen — de voorkeur zullen geven aan de brede stromen boven een kanaal, dat wel van gigantische afmetingen zou moeten zijn om snelle scheepvaart toe te laten.

De ervaringen, die men met afdichting en verzoeting van de Brielse Maas lieeft opgedaan, noemde spr. in antwoord op een andere vraag van dr. de Man, boven verwachting goed.

Des gevraagd naar inpoldermgsplannen van de plaat Scheelhoek noemde ir. Sv.'iers deze, vergeleken bij het geweldige project van het Deltaplan, in het niet zinken.

Deze eerste voorlichtingsavond werd door burgemeester Van Hofwegen met enage toepasselijke woorden besloten, waarbij deze nogmaals aandacht ve.siigde op de uitzonderlijke belangrijkheid van hetgeen er gaat gebeuren, waarin onze bevolking wel inzicht dient te Icrijgen. Spr. kondigde tevens de volgende voorlichtingsavonden aan, waarvan hij hoopte, dat ook die genoegzaam belangstellenden zullen vinden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen