Betrokken op de gemeente

Het is best een dilemma. Er is al zoveel over geschreven. Allerlei aspecten zijn belicht. Deskundigen geven en gaven hun oordeel. Wat kun je daar nog aan toevoegen? Het zal u duidelijk zijn, ik heb het over Covid-19. De impact op het hele wereldgebeuren is onvoorstelbaar groot. Bij al wat aangedragen wordt om het virus terug te dringen gaat het om praktische oplossingen. Overheden vaardigen wetten en voorschriften uit. Daarbij is het duidelijk dat, menselijk gesproken, iedereen zelf veel kan doen om besmetting te voorkomen, of overdracht op anderen te beperken. De hoop van de internationale beleidsmakers is gericht op een vaccin. Velen zijn van mening dat dit de enige afdoende oplossing is. Ook als kerken en kerkmensen hebben we er nadrukkelijk mee te maken.

Laat in elk geval gezegd zijn dat we onze verantwoordelijkheid moeten nemen, ons houden aan de maatregelen die zijn afgekondigd en geen onverantwoorde risico’s moeten nemen. De dreiging is serieus en het is voor mij onbegrijpelijk dat er na de versoepeling zoveel minder rekening wordt gehouden met de anderhalvemeter afstand. Ik lees dat ongeveer 60% van de besmettingen in de privé sfeer plaatsvindt, op verjaardagsfeestjes e.d. Begrijpelijk dat onze minister-president in zijn persconferentie van 18 augustus jl. daar de nadruk op legde. Helemaal onbegrijpelijk is het dat er groepen zijn die zich tegen de maatregelen verzetten en zich verenigen in actiegroepen als ‘Viruswaanzin’ e.d., ook al heeft de genoemde actiegroep zich nu een nieuwe naam aangemeten, ‘Viruswaarheid’.

Een vaccin, is dat de uiteindelijke oplossing? Moeten we het daarvan verwachten? Als we daarnaar uitzien bekijken we het toch wel erg beperkt. David zegt in Psalm 124: ‘Onze hulp is in de Naam des HEEREN, Die hemel en aarde gemaakt heeft’. In het votum voor de aanvang van de kerkdienst horen we: ‘Onze hulp en onze enige verwachting sta in de Naam des Heeren HEEREN, Die hemel en aarde geschapen heeft. Die trouw houdt en eeuwig leeft en Die nooit laat varen enig werk dat Zijn hand begonnen is’. Dat is een heel andere hoop en verwachting. Die ziet over het tijdelijke heen, dat geeft perspectief voor de toekomst.

Als we een beetje volgen wat er in de wereld gebeurt, dan zien we dat er naast Covid-19 nog heel veel meer aan de hand is. De ramp in Beiroet van 4 augustus kunnen we ons allen nog goed herinneren. Maar wat te denken van de bosbranden in Australië, Amerika, Siberië, het Amazonegebied enzovoorts? Als ik daarover lees moet ik vaak denken aan wat staat in 2 Petrus 3 vers 7: ‘Maar de hemelen die nu zijn, en de aarde, zijn door hetzelfde woord als een schat weggelegd, en worden ten vure bewaard tegen den dag des oordeels en der verderving der goddeloze mensen’. Het gaat in dat hoofdstuk over ‘de jongste dag’, de dag van Christus’ wederkomst. Voor het zover is zal de satan er nog velen verleiden. Hoe machtig hij is in die verleiding lezen we in Genesis 3. Het eerste mensenpaar, geschapen naar Gods beeld en gelijkenis, wordt verleid en van God afgetrokken door middel van wat God geschapen heeft: ‘En de vrouw zag dat die boom goed was tot spijze, en dat hij een lust was voor de ogen, ja een boom die begeerlijk was om verstandig te maken; en zij nam van zijn vrucht en at; en zij gaf ook haar man met haar, en hij at’. De satan is listig. We moeten dat niet onderschatten. Ook in deze ‘corona-tijd’ gaat hij door om aan te zetten tot ongehoorzaamheid aan Gods inzettingen, aan de dienst des Heeren. Ook als kerken en kerkmensen moeten we ons daarvan terdege bewust zijn.

Ik wijs daarbij op twee dingen die aanleiding zijn tot zorg. In de eerste plaats dat het ‘gemeente-zijn’ in veel gevallen niet meer is zoals we dat gewend waren. Slechts een deel van de gemeente kan nog samenkomen. Op zich zijn we daar dankbaar voor, maar tegelijkertijd is een groot deel van de gemeente thuis. De betrokkenheid op elkaar, het samen luisteren, het samen bidden is er niet meer. De mogelijkheden die we hebben om thuis de diensten mee te luisteren kunnen dat niet goed maken, hoe mooi het ook is dat dit kan. In een artikel in het RD van 19 augustus jl. lees ik naar aanleiding van de presentatie van het boek Kerk in tijden van corona ‘de betrokkenheid heeft een flinke dreun gekregen’. Ik hoop van harte dat dit onder ons niet zo is, maar ben bang dat het toch in meerdere of mindere mate het geval zal zijn. ‘Uit het oog, uit het hart’ blijkt vaak meer dan een kern van waarheid te bevatten. Een gevaar dat uit het thuis meeluisteren min of meer voortvloeit is dat we gaan ‘shoppen’. We hebben vandaag een leesdienst, ik luister nu maar mee met een andere gemeente, of ik houd niet zo van de dominee die we nu hebben. Ik luister liever naar die en die. Bijna ongemerkt wordt je zo losgeweekt van de eigen gemeente. Daar komt nog bij, wat ik in hetzelfde artikel las, dat de nieuwigheid van de onlinediensten af is, de aandacht verflauwt.

Iets anders, maar het hangt er wel mee samen, is dat we ook horen en lezen dat het niet elke zondag met regelmaat naar de kerk gaan, leidt tot het meer en meer verzuimen van de diensten. Er zijn kennelijk al genoeg signalen om dit aspect serieus te nemen. Je bent dan als eerste geneigd om te denken dat het bij ons wel zal meevallen. ‘Bij ons zijn ze best trouw in de opkomst, ze zullen niet zo gauw een dienst overslaan.’ Tegelijkertijd hoor ik van gemeenten waar een deel van degenen die uitgenodigd worden om de dienst bij te wonen, zonder enige vorm van kennisgeving, afwezig zijn en, door niet af te melden, ook een ander niet de gelegenheid geven om die plaats te bezetten.

Nog een laatste citaat uit het genoemde artikel in het RD uit de mond van Bram van Beek, emeritus hoogleraar theologie in Amsterdam. Hij stelt dat de eredienst het hart van het (kerkelijk) leven is. ‘Door de coronacrisis konden we er niet bij zijn. Dat kun je niet opvangen door een onlinekerkdienst. Dat is geen kerkdienst. Dat is op afstand een kerkdienst bekijken.’ Voor de meesten onder ons zal het niet ‘bekijken’ zijn, maar ‘beluisteren’. De essentie is dezelfde. Bijkomend punt is, zeker in gezinnen met kinderen, dat het digitaal meeluisteren een heel ander gebruik van de moderne communicatiemiddelen op zondag met zich meebrengt. Was het gebruikelijk om op zondag de computer niet op te starten, de telefoon ongebruikt te laten, nu gebruiken we ze om de kerkdiensten te beluisteren! Hoe klein is de stap naar sociale media, even de mail checken, even het nieuws kijken enzovoorts. Laten we onze ogen niet sluiten voor de listen van de satan en waakzaam zijn! Genoemde zaken mogen ons wel opscherpen in onze betrokkenheid op en bij de gemeente, in het verlangen om met de gemeente op te gaan onder de verkondiging van Gods Woord en die zaken in ootmoedig smeekgebed bij de Heere te brengen. Hij mocht Zich onzer nog eens komen te ontfermen!

Gameren, H. Vos

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen