Terugblik Op De Verkiezingen

Leegloop

De verkiezingsuitslag bevestigde dat beeld, want meer dan de helft van de gekozen Kamerleden is nieuw. Een recordaantal. Daardoor, en door het vertrek van onze zeer gewaardeerde Kees van der Staaij (ruim 25 jaar ervaring!), daalt de gemiddelde ‘ervaringsleeftijd’ van de Tweede Kamer flink. En die was na de vorige Kamerverkiezing met 3,9 jaar al laag – minder dan een zittingsperiode dus. Dat zegt iets over de continuïteit en stabiliteit van de Kamer.

De leegloop wordt echter niet in de eerste plaats veroorzaakt door de wisselingen op de kieslijsten van de zittende partijen, hoewel die daar zeker aan bijgedragen hebben. Met name bij de PVV treden veel nieuwe Kamerleden aan. Door haar onverwachte monsterzege komt ze terug met een meer dan verdubbelde fractie en werd ze de grootste. Daarnaast is de partij Nieuw Sociaal Contract (NSC) gegroeid van één lid naar twintig leden. Op de lijsttrekker na eigenlijk allemaal nieuw.

Ondanks de aanvankelijk positieve peilingen, kwam de BBB van een éénpersoonsfractie niet verder dan een fractie van zeven leden. Electoraal een mooie score, maar ook een opmerkelijke. Want bij de verkiezingen voor de Provinciale Staten in het voorjaar werd ze in alle provincies nog de grootste. Als gevolg daarvan is ze nu ook de grootste fractie in de Eerste Kamer. Iets waarmee een nieuwe coalitieregering toch terdege rekening zal moeten houden.

Bij de stemmenaantallen op deze partijen lijken verschillende factoren een rol te spelen. Zoals de boosheid van kiezers die zich niet gehoord voelen en geen relatie meer ervaren met bestuurders die naar hen luisteren. Van ‘afgehaakt Nederland’, zoals die groep treffend wordt omschreven. Of de onvrede van kiezers over de tegenstelling tussen de Randstad en de regio.

Continuïteit En Stabiliteit

Verder boekte ook GroenLinks/ PvdA winst en eindigde ze als tweede grote partij. Het zal voor de lijsttrekker echter een domper zijn dat meer dan de helft van haar kiezers de voorkeur gaven aan iemand lager op de lijst. Wat dat betekent voor de interne stabiliteit van deze gecombineerde fractie zal de toekomst moeten uitwijzen. Deze nieuwe Kamerperiode begint met vijftien fracties.

Alle coalitiepartijen hebben fors moeten inleveren. Daarmee heeft de kiezer het beleid van Rutte-IV stevig afgestraft. Bovendien zijn enkele kleine fracties en vrijwel alle afgesplitste Kamerleden weggevaagd.

Je zou dit kunnen beschouwen als het zelfreinigende vermogen van onze parlementaire democratie, maar dat lijkt wat te simpel. Dan onderschat je de rol van politieke partijen, die soms te snel wisselen van kandidaten op hun lijst, en van de wisselvalligheid van de kiezers. Doordat geloofs- of levensovertuiging steeds minder richting geeft aan hun leven, wordt het aandeel ‘zwevende kiezers’ bij elke verkiezing groter. De vraag welke partij het beste ‘mijn’ belang dient wordt dan bepalend – met alle gevolgen voor de continuïteit en stabiliteit van bestuur en beleid.

Gevolg

Helaas heeft ook het CDA opnieuw een klap gekregen en heeft de CU veel stemmen verloren. Dat de SGP als een van de weinige partijen stabiel is gebleven met opnieuw drie Kamerleden, stemt tot dankbaarheid. Dankbaarheid tegenover de achterban, die hiermee zijn vertrouwen in de Kamerfractie van de SGP heeft uitgesproken, maar bovenal dankbaarheid tegenover de Heere God, Die ons dit geeft. Ondertussen is de realiteit dat het christelijk smaldeel in de Tweede Kamer nog slechts uit elf leden bestaat, afgezien van christenen die mogelijk in andere fracties actief zijn. Hoe dan ook, de christelijke Kamerleden zijn een minderheid in een overwegend geseculariseerde omgeving. Dat kan ons met grote zorg vervullen. Is het nog mogelijk om als christen-politici een ‘weerhoudende kracht’ te zijn, waardoor allerlei seculiere plannen en machten afgeremd worden?

We moeten niet overschatten wat de SGP daarin kan betekenen. Tegelijk mogen we weten dat het niet afhangt van de inspanningen van haar vertegenwoordigers of van andere christelijke politici. God regeert, en het loopt Hem niet uit de hand, ook al wordt het voor Zijn kinderen soms moeilijk. Laten we Zijn zorg dus niet onderschatten, maar er op vertrouwen. Al moeten de christen-politici ook in deze situatie alles doen wat in hun vermogen ligt om het kwade te weren.

Onderwijs

Op het terrein van het onderwijs staat er veel op het spel. Het schoolonderwijs wordt door de overheid gefinancierd, maar is een wezenlijk onderdeel van de opvoeding die ouders hun kinderen willen geven. Die opvoeding is hun onvervreemdbaar recht en onvervreemdbare plicht – tenzij het welzijn van het kind in gevaar is. Daarom is de huidige vrijheid van onderwijs zo’n groot goed.

Al jaren probeert de overheid echter steeds meer greep te krijgen op de inhoud van het onderwijs, want dat moet natuurlijk wel ‘modelburgers’ vormen. Dus zijn er zelfs plannen (als gevolg van de ongewenste koranscholen) om het informeel onderwijs onder toezicht te stellen. Betekent dat op termijn dus controle op zondagscholen, catechisatielessen, kerkelijke jeugdclubs? De positie van het gezin hangt hiermee nauw samen. Wordt het staatstoezicht daarop vergroot, óf wordt de maatschappelijk functie ervan versterkt?

Medische Ethiek

Een ander belangrijk thema betreft medisch-ethische kwesties. D66 diende nog snel de ‘voltooid leven-wet’ in, ondanks grote juridische en maatschappelijke bedenkingen. Onderzoek met behulp van gekweekte menselijke embryo’s staat eveneens hoog op haar wensenlijstje, evenals bevordering van de genderideologie en LHBT-acceptatie. Het kabinetsvoorstel Wijziging Transgenderwet (zelfidentificatie) ligt nog bij de Tweede Kamer. Iemand die alle biologische kenmerken van een man vertoont maar die zich subjectief vrouw voelt, zou zijn geslachtsregistratie zonder tussenkomst van deskundigen officieel moeten kunnen laten veranderen. En dan de initiatiefwet die conversiehandelingen verbiedt, ook een initiatief van onder meer D66 en gekraakt door de Raad van State. Wordt een pastor die op verzoek van betrokkene een gesprek heeft over zijn/ haar gevoelens dan strafbaar?

Agrarische Sector

Spannend wordt het ook voor de toekomst van de agrarische sector. Het coalitieakkoord van het vorige kabinet bevatte een wurgend hoofdstuk met betrekking tot de landbouw. Hoofdzakelijk afkomstig uit het D66-verkiezingsprogramma. Dat heeft binnen de landbouwsector ongelooflijk veel onzekerheid en ellende veroorzaakt, tot zelfdodingen toe.

Komt er nu in plaats van de eenzijdige focus op stikstofdepositie een beleid dat werkelijk de kwaliteit van de natuur centraal stelt? En dat dus ook rekening houdt met bodemgesteldheid, weersinvloeden, hydrologie, recreatiedruk en terreinbeheer, om maar een paar aspecten te noemen? Of wordt onder het mom van ‘dierenwelzijn’ het oude beleid voortgezet?

Asiel En Migratie

Een belangrijk thema in de komende jaren is asiel en migratie. Te lang is weggekeken van de problemen die deze veroorzaken en zijn feiten en kosten ervan verdoezeld of genegeerd. Het vorige kabinet beloofde een ‘fundamentele heroriëntatie’ – maar er kwam niets. Slaagt de nieuwe regering er nu in om een balans te vinden tussen barmhartigheid enerzijds en rechtvaardigheid anderzijds? Vluchtelingen verdienen een ruimhartige opvang, onuitgenodigde migranten horen met het eerstvolgende vliegtuig teruggestuurd worden. Wordt dat geregeld?

Onze Houding

Al deze vragen maken duidelijk dat het gebed voor de overheid van toenemend belang is. Voor christelijke politici – lokaal, provinciaal, nationaal, maar ook op Europees niveau (volgend jaar verkiezingen voor Europees Parlement). Maar misschien ook wel juist voor niet-christelijke politici. Opdat ook zij weerhouden worden van verkeerde besluiten.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen