Boekbespreking

John Charles Ryle (1816-1900) heeft verschillende gemeenten in de Anglicaanse Kerk gediend. Hij werd op vijfenzestigjarige leeftijd bisschop te Liverpool en leider van de Evangelicalen binnen de Engelse staatskerk. Evangelicalen geven aan, behoudend en Bijbelgetrouw te willen zijn. Deze invloedrijke leraar heeft honderden traktaten en meer dan dertig boeken op zijn naam staan. Vooral de laatste jaren worden zijn werken ook in het Nederlands vertaald en veel gelezen. Zijn geschriften kenmerken zich door helderheid in uitleg, eenvoudigheid in woordkeus, en bewogenheid in de aanspraak tot zijn lezers. Dit geldt ook voor het boekje dat we thans recenseren en behoort tot de serie ’Lichtstralen uit het Woord’ van Engelse en Schotse schrijvers uit de zeventiende, achttiende en negentiende eeuw.
De uitgever heeft drie door Ryle geschreven traktaten samengebundeld met als titel Bij U is vergeving. Een uiterst aangrijpend en noodzakelijk onderwerp voor een ieder van ons! Helder en ernstig omschrijft deze leraar hoe vreselijk het is om als zondaar zonder Christus te leven en daardoor niet voor God te kunnen bestaan.
De schrijver wijst de lezer op de noodzakelijkheid om een bewuste zondaar voor God te worden. Hij schrijft het volgende: ’We kunnen erop rekenen dat mensen nooit tot Jezus komen, bij Jezus blijven en voor Jezus leven als ze niet eerst werkelijk weten waarom ze moeten komen en wat zij nodig hebben. Zij die door de Geest tot Jezus getrokken worden, zijn degenen die door de Geest diepgaand van zonde werden overtuigd. Zonder een diepgaande overtuiging van zonde lijkt het dat mensen tot Jezus komen en Hem een tijdlang volgen, maar spoedig zullen ze afvallen en naar de wereld terugkeren.’
Deze leraar legt er de nadruk op dat de mens alleen door de kracht van de Heilige Geest overtuigd wordt een bewuste zondaar te zijn. Zo lezen we: ’Niets, niets zal ooit een mens van zonde overtuigen dan alleen de kracht van de Heilige Geest (…). Er moet kracht uit den hoge neerkomen om het werk te doen. Een mens te laten zien wat hij werkelijk is, dát is het bijzondere werk van God de Heilige Geest.’
Zeer duidelijk is Ryle wanneer hij de weldaad van de vergeving van zonden nader omschrijft. Bij de aangeboden vergeving merkt hij op: ’Het zou een grote troost voor u en mij moeten zijn dát we al over vergeving horen, maar als we horen dat Jezus Zélf ons nodigt, als we zien dat Jezus Zélf Zijn hand naar ons uitstrekt, dat de Heiland de zondaar zoekt voordat de zondaar de Heiland zoekt – dat is een bemoediging!’ Vervolgens geeft hij duidelijke kenmerken aan voor degenen die deze vergeving van zonde deelachtig zijn.
We achten het nodig om Ryle zelf aan het woord te laten om aan te geven dat hij geen vermogen aan de mens toekende om vergeving bij God in Christus te verkrijgen. Toch heeft Ryle volgens ons wel aanleiding gegeven tot enig misverstand, zodat velen menen zich op hem te kunnen beroepen dat het niet noodzakelijk is om eerst door de zaligmakende bediening van de wet een schuldig mens voor God te worden. Zij achten hem een gematigd calvinist omdat hij niet over verkiezing en verbond sprak, maar een ruime verzoeningsleer en een onvoorwaardelijk aanbod van genade voorstond. Zij zien hem als een leraar die alle lezers direct confronteerde met de Goddelijke eis om in Jezus te geloven en met de Goddelijke belofte om vergeving van zonden te kunnen verkrijgen.
Stond Ryle dan de zuivere bevindelijke theologie niet voor zoals we dit bij de puriteinen kunnen lezen? Jazeker, want wanneer Ryle over de zonde heeft geschreven voegt hij het volgende eraan toe: ’Nu ik dit uiterst belangrijke onderwerp ga afronden, heb ik het gevoel dat ik slechts de oppervlakte ervan heb aangeroerd.
Het is een onderwerp dat in een geschrift als dit niet grondig kan worden behandeld. Wie een volledige en uitputtende behandeling wil lezen, moet zich wenden tot de meesters in de bevindelijke theologie, zoals Owen, Burgess, Manton, Charnock en andere groten uit de puriteinse school. Bij een onderwerp als dit valt geen schrijver te vergelijken met de puriteinen.
Mij rest slechts dat ik een paar praktische toepassingen naar voren zal brengen, waardoor de gehele leer van de zonde nuttig gemaakt kan worden voor de dag van vandaag.’
Doch het gevolg hiervan is wel dat de diepgang van de puriteinen in dit boekje helaas wordt gemist. Hij achtte het blijkbaar als zijn roeping om zijn lezers hoofdzakelijk tot het geloof in Christus op te roepen, en niet eerst te wijzen hoe en op welke wijze Christus waarde krijgt voor een zondaar, zoals ook onze catechismus het op grond van Gods Woord leert.
Ryle gaat in zijn liefde tot Christus en zijn naaste zo ver dat hij onderscheid maakt tussen de genoegzaamheid en de krachtdadigheid van Christus’ dood. Met de genoegzaamheid van Christus’ dood bedoelt hij dat Christus de mogelijkheid van verlossing voor alle mensen heeft verdiend, maar dat alleen zij zalig worden die in Hem geloven. Met de krachtdadigheid van Christus’ dood bedoelt hij de zekerheid dat alleen de uitverkorenen zalig zullen worden. Echter, we kunnen over het laatste in dit traktaat weinig lezen, maar wel een herhaalde aansporing van dit en dat te moeten doen en dit en dat tot Christus te moeten zeggen, alsof we er haast vanuit moeten gaan dat de mens zelf nog iets aan zijn zaligheid kan doen. Zo schrijft hij bijvoorbeeld: ’U zult me misschien zeggen dat u niet waardig bent, dat u niet goed genoeg bent, dat u niet uitverkoren bent. Ik antwoord: U bent een zondaar, en het is nodig dat u behouden wordt; wat hebt u dan méér nodig? U bent een van degenen voor wie Jezus kwam om ze zalig te maken. Kom tot Hem en u zult het leven ontvangen.’ Godgeleerden zoals Beza en Voetius hebben dit standpunt echter niet gedeeld. Zij leerden niet dat Christus een mogelijkheid van zaligworden voor alle mensen heeft verdiend, maar dat Hij dit alleen voor Zijn Kerk heeft verworven. Gods Woord leert dat er een verkiezing en verwerping is. Alleen de uitverkorenen zijn in Christus. Hij leed en stierf voor hen. Hij ging de dood in voor hen. Ook al moet Christus aan allen verkondigd worden met bevel van bekering en geloof, toch mag niet verzwegen worden dat Hij alleen waarde krijgt voor zondaren die door genade bewust zondaren worden door de zaligmakende bediening van Gods wét. Alleen op deze wijze krijgt Christus en het Evangelie alle waarde voor een zonde-zieke zondaar.
Om bevindelijke kennis van zonde en vergeving moet men volgens Ryle de werken van de puriteinen raadplegen, doch hij acht het blijkbaar meer nodig de zondaar hoofdzakelijk op zijn verantwoordelijkheid te wijzen om in Christus te geloven. Op zich zouden we hem nog kunnen volgen ware het niet dat hij de verantwoordelijkheid van de mens uitlegt als een mogelijkheid om zalig te worden omdat Christus’ dood genoegzaam is voor alle mensen. Het Evangelie krijgt bij Ryle meer de functie van de wet toebedeeld, zodat hij het volgende schrijft: ’Het Evangelie gebiedt u te komen zoals u bent.
Volgens ons wordt daardoor het evenwicht tussen wet en evangelie, het onderscheid tussen uit- en inwendige roeping, en het verschil tussen historisch en zaligmakend geloof niet uiteengezet zoals we dit bij de puriteinen kunnen vinden. Het gevolg kan levensgevaarlijk zijn!
We gaan ervan uit dat Ryle het goed bedoeld heeft, maar hij heeft niet goed onderkend dat de Evangelicals de diepgang van de puriteinen misten, en hij heeft nog minder kunnen bedenken dat Evangelische stromingen in 2012 met alle graagte zijn geschriften lezen.
We begrijpen dat er heden ten dage veel vraag is naar dit soort lectuur, maar laat men niet vergeten dat Ryle de bevindelijke theologie van de puriteinen over de zaligmakende kennis van zonde en schuld zeer hoog had staan.
Enerzijds willen we in deze boekbespreking voorzichtig zijn in onze mening over deze zeer geleerde bisschop van Liverpool, maar anderzijds achten we het als onze plicht om onze lezers ertoe op te roepen het bovenvermelde in acht te nemen. Het baart ons zorgen wanneer we in toenemende mate een ongezond activisme in de godsdienstige schrijf- en preekwereld waarnemen alsof Jezus alle zondaren liefheeft, en men het niet nodig vindt om te wijzen op de noodzakelijke kennis van een vertoornd God, een eisende wet, en een verdoemelijke zondaar. Het zalig worden wordt alleen een eeuwig wonder als wij bij God in Christus vandaan mogen leren:
Bij U is vergeving.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen