Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

De Schotse visser der mensen

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

De Schotse visser der mensen

Over Thomas Boston

7 minuten leestijd Arcering uitzetten

Wanneer je thuis de boekenkast eens van dichtbij bekijkt, kom je misschien wel een boek van Boston tegen. 'Een beschouwing van het Verbond der genade', 'De Viervoudige Staat', 'Het kromme in het levenslot', 'De kunst van mensen vangen' of 'De weg des Heeren met Thomas Boston', een autobiografie. De laatste jaren zijn er ook boeken over Thomas Boston verschenen, zoals 'Thomas Boston, een visser der mensen', geschreven door L. ]. van Valen. Daarom is het de moeite waard om iets meer van Boston te weten.

Thomas Boston werd geboren in 1676 in Duns in Schotland. Hij kwam uit een geslacht van calvinisten. Vader Boston heeft nog gevangen gezeten, omdat hij het niet eens was met de nieuwe wetten, die in Schotland werden ingevoerd: predikanten werden niet meer gekozen door de gemeenten, maar door de koning en de leiders van de kerk. Enkele nachten bracht Thomas bij zijn vader door in de gevangenis. Dat heeft een onuitwisbaar stempel gezet op zijn verdere leven.

De jeugd van Thomas

Thomas Boston had een goed verstand. Al op zevenjarige leeftijd kon hij de Bijbel vlot lezen. 'Ik deed dit met groot vermaak, ik werd daartoe voornamelijk gedreven door nieuwsgierigheid naar de Bijbelse verhalen.' Zijn gezondheid in de eerste jaren van zijn leven liet nogal te wensen over: hij las liever, dan te spelen met schoolkameraden. Later kwam hij onder invloed van verkeerde vrienden. Maar de Heere liet hem niet doorbreken in de zonden. In zijn dagboek schreef hij: 'Ik herinner mij de plek waar ik bitter weende vanwege mijn onvoorzichtigheid.' Deze indrukken ontdekten hem echter niet aan zijn verdorven aard.

Dagboek bijhouden

Thomas Boston hield ook een dagboek bij. Hierin schreef hij over zijn persoonlijke omgang met God. Zo weten we iets over zijn persoonlijk leven. Boston leefde (aldus zijn dagboek) tot zijn twaalfde jaar zorgeloos en onbekommerd. Hij zag er ook geen kwaad in om in de bisschoppelijke kerk een predikant te horen, die door de koning was aangesteld. Zijn vader dacht daar anders over en had ook bezwaren tegen de leer van deze predikanten.

Zijn bekering

In de zomer van 1687 nam z'n vader hem mee naar een presbyteriaanse kerkdienst. Daar hoorde Thomas Henry Erskine preken, de vader van de bekende dominees Ralph en Ebenezer Erskine.

Het was duidelijk een andere prediking die de Heere zegende. 'De ernstige en tegelijk zeer uitlokkende preek, werd het middel tot een opwekking uit de geestelijke dood.'

Voortaan liep hij liever twee uur om de zuivere prediking te horen, dan in zijn woonplaats de 'gevestigde' kerk te bezoeken.

Twee preken van Henry Erskine zijn Boston bijzonder bijgebleven. De ene preek ging over johannes 1 : 29 'Zie het Lam Gods, dat de zonde der wereld wegneemt!'. Deze preek gebruikte de Heere om hem te laten zien, dat in Christus alles te vinden is, dat hij tot zaligheid nodig had.

Een tweede preek over Mattheüs 3 : 1 7 'Gij adderengebroedsels, wie heeft u aangewezen te vlieden van de toekomende toorn'was nodig om hem te laten beseffen, dat wat hij in Christus zag niet genoeg was. Hij moest persoonlijk deel hebben aan die

Zaligmaker, om vrede met God te verkrijgen. 'Hier voelde ik de absolute noodzakelijkheid van Christus door het dieper gevoelen van mijn verdorven staat.'

Zijn strijd

Ging het bij Thomas Boston dan altijd over rozen? Natuurlijk had hij ook zijn geestelijke strijd. 'Mijn hart was zo verdorven, dat het mij telkens van de wegen van God probeerde af te trekken. 'Van twee zonden kon hij maar geen afscheid nemen: het zondige kegelspel en een bepaalde zonde, die hij niet met name noemt. Eens was hij (na zijn bekering) bijna tot zedeloosheid gebracht. Op het laatste moment deed God hem die strik ontkomen. Oprecht zegt

Boston later, dat hij die plaats nooit kon passeren, zonder met schaamte aan dit voorval te denken. 'Ik verliet deze plaats wenende.'

Zijn studie

Enkele jaren heeft hij onderwijs gehad op de Latijnse school en op dertienjarige leeftijd beheerste hij het Latijn en kon hij gedeelten van het Nieuwe Testament vertalen in het Grieks. Hij liet zich inschrijven

voor de universiteit. Ook hier werd zijn geduld en geloof op de proef gesteld, want het duurde nog twee jaar voor hij werd toegelaten. Dit kwam omdat zijn vader geen geld had om de studie te bekostigen. Er moest naar andere wegen gezocht worden om toegang tot de lessen te krijgen. Dat viel niet mee en soms was Thomas moedeloos en bang, dat hij nooit op de universiteit terecht zou komen. 'Temidden van de moeilijkheden waarmee ik te worstelen had, in de weg tot mijn doel, werd ik gebracht tot het gebed en ik riep tot God of Hij Zelf wilde voorzien in middelen, waardoor mijn begeerte kon worden vervuld'. In deze periode overleed ook nog zijn moeder en werd zijn vader ernstig ziek.

Toch naar de universiteit

Toen Boston 15 jaar oud was, werd hij als door een wonder toegelaten tot de universiteit van Edinburgh. Een regent van de universiteit had zijn vertaling van het Griekse Nieuwe Testament gezien en brak een lans voor de jonge Boston. Na een korte voorbereidende studie begon hij aan zijn theologische opleiding. Ook aan praktische vorming ontbrak het hem niet. In het plaatsje Kennet kwam hij in een welgesteld gezin terecht en daar moest hij door afwezigheid van de heer des huizes, huisgodsdienstoefeningen leiden en catechisatie geven aan het personeel. Voor de verlegen en moeilijk in het openbaar sprekende Boston is dit een prima leerschool geweest.

Predikant worden... maar wanneer?

Na het afronden van zijn studie, moest Boston twee jaar wachten op een beroep. Dat gaf opnieuw veel strijd en aanvechtingen. Toch is deze tijd voor zijn geestelijk leven niet ongezegend geweest. Zijn omgeving toonde weinig begrip. Een uitzondering was zijn oudste broer Andrew. Zijn zwakke gezondheid beroofde hem ook nog eens van alle krachten, maar anderzijds mocht hij met liefde preken over Christus. Tijdens een preek over Psalm 45 werd zijn hart vervuld met de liefde van Christus. 'Mijn hart werd aan In 1699 kreeg hij een beroep naar Simprin, acht kilometer van Duns verwijderd. In eerste instantie voelde hij niet veel voor deze plaats, maar de boog zijn hart over en nam HEERE alle bezwaren weg en wees duidelijk de weg naar deze plaats.

Het persoonlijk verbondmaken

Het was in die tijd onder Gods kinderen in Engeland, Schotland en ook in Nederland niet ongewoon, om een persoonlijk verbond met God te maken. Ze schreven dan een verklaring die soms zelfs ondertekend werd met hun eigen bloed. Ze beloofden plechtig om God te dienen, de zaligheid in Christus te zoeken en liever alles prijs te geven, dat dit verbond ooit te verbreken. Herhaalde malen werd dit verbond ook vernieuwd. Dan werd de verbreking beleden en opnieuw plechtig beloofd met de hulp van Gods genade om de Heere Jezus Christus te blijven volgen en het verbond met Hem nooit op te geven.

Ook Thomas Boston heeft zo'n persoonlijk verbondmaken gekend. Hij deed dit met het uitzicht op zijn aanstaande huwelijk. 'Ik, Thomas Boston, voor zoveel ik enigszins gevoelig ben van mijn snode, afschuwelijke en menigvuldige afwijkingen van de Heere, sinds de tijd dat ik met God in een verbond kwam en in het bijzonder gedurende enige tijd, toen ik in een dodige en ingeslagen gesteldheid verkeerde. Om deze oorzaak en andere oorzaken, die ik elders genoemd heb, zonder ik deze dag af tot vasten en bidden. Daar ik mij geroepen voel om mijn verbond met God te vernieuwen, wat het doel is van de oefening van deze dag, om mijn ziel meer aan God verbonden te krijgen, om te worstelen door de moeilijkheden tussen mij en de hemel, blijf ik getrouw, zoals ik het gebed deed en het nu met mijn hand neerschrijf aan al mijn vorige verbonden en verbintenissen om het eigendom van de Heere jezus Christus te zijn, in het bijzonder het verbond dat ik op 14 augustus 1699 heb ondertekend. Nu onderwerp ik mij met mijn gehele hart en ziel; ik geef mij met al mijn lichamelijke en geestelijke belangen aan Christus over. Ik neem Hem met hart en ziel op Zijn eigen voorwaarden aan, en geen andere, op grond waarvan Hij in het Evangelie wordt aangeboden, met het besluit en de verbintenis om in Zijn kracht, Hem en Zijn waarheden zolang ik leef aan te kleven, in wat voor gevaar ik ook mag verkeren. Zoals ik heb voorgenomen en hierbij voorneem, om mij plechtig aan dezelfde Heere Christus toe te vertrouwen en te onderwerpen, waarbij ik mij geheel aan Hem overgeef, om voor eeuwig de Zijne te zijn. Ik onderteken dit voor de Heere, de Kenner der harten, met alle gewilligheid, op 25 maart van het jaar 1700’.

Ik hoop dat dit artikel mag uitnodigen om zelf eens een boek van deze predikant ter hand te nemen. Zij zijn er in overvloed en ze zijn het lezen meer dan waard.

Dit artikel werd u aangeboden door: Jeugdbond Gereformeerde Gemeenten

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 17 maart 1995

Daniel | 32 Pagina's

De Schotse visser der mensen

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 17 maart 1995

Daniel | 32 Pagina's