Winterse taferelen
Het begrip 'strenge winter' valt niet precies aan te geven. Van tevoren is zo'n winter ook niet te voorspellen. In elk najaar beweren sommige mensen op grond van bepaalde aanwijzingen dat er een strenge winter op komst is. Zij ontlenen dat bijvoorbeeld aan een bijzonder rijke oogst van onder andere beukennootjes en hazelnoten. Daarvan kunnen dan gedurende de naderende winter heel wat vogels en ook zoogdieren profijt hebben.
Nu was de oogst vorig najaar aan noten uitzonderlijk groot te noemen, maar tot nu toe is de winter die erop gevolgd is, in het geheel niet streng geweest. Dit dan in tegenstelling tot de verwachting...
Ook de duur van een strenge winter wordt voor een bepaald tijdvak niet vastgesteld. Trouwens een strenge winter wordt soms onderbroken door een meestal korte periode met dooi waarna het opnieuw gaat vriezen. Op oud ijs vriest het licht, zegt men dan. Soms is er sprake van strenge vorst gedurende slechts één maand, zoals velen die in februari van het jaar 1956 hebben ervaren.
Op de avond van 31 januari van dat jaar (het had die dag geregend) ging ik met wijlen Jan Groenendijk naar een verzetsfilm kijken in Meijer Theater te Middelharnis.
Toen we terug kwamen kraakten reeds de takken van de lindebomen op het Zandpad terwijl het nog regende.
De volgende morgen was heel het land, door een plotselinge koudeinval, veranderd in een enorme ijsvlakte. Die koude veroorzaakte veel ongemak!
Die koude veroorzaakte veel ongemak! Er zijn in die eerste vriesnacht heel wat binnenleidingen van de watertoevoer gesprongen. Buiten kon men amper lopen of eigenlijk meer glijden over de spiegelgladde wegen en paden. Juunpitten moesten overijld extra worden
Juunpitten moesten overijld extra worden gedekt. Men gebruikte daar grote rollen papier voor en uiteraard ook stro. Er stond een harde wind die de werkzaamheden ernstig belemmerde.
Het is begrijpelijk dat vooral het vervoer buitengewoon veel last heeft ondervonden van de weersomstandigheden die eigenlijk meer in het poolgebied te verwachten vielen.
Mijn oom Aart, die overigens klein van postuur was, liep toen op 1 februari op kousenvoeten over de Spui van Sommelsdijk over het ijs van slechts één nacht! Dat wilde hij wel eens proberen en slaagde erin, vliegensvlug de korte overtocht heen en weer te makenz onder door het toch wel krakende ijs te zakken.
Ook in de maand februari van het jaar 1929 werd zeer strenge vorst gemeten. Als strenge winters in de vorige eeuw worden genoemd:
1929
1940 1941
1941
1942
1947
1956
1963
1979
In verschillende publikaties waren de weerkundigen het erover eens dat 1947 de strengste was. Dat houdt verband met het aantal ijsdagen. Een ijsdag houdt in dat de temperatuur het gehele etmaal onder nul graden Celcius blijft. Brrr.
Waar de oude wijsheid vandaan komt dat februari (zonder broeikaseffect) zeven of negen zomerse dagen telt, is in zo'n geval wel een heel groot raadsel. Behalve aan die van 1929, ik lag
Behalve aan die van 1929, ik lag toen nog in de wieg, heb ik zoals velen, persoonlijk heel wat herinneringen aan die winters overgehouden. Aangename zowel als onaangename.
Er zijn over ijs nogal wat gezegden in omloop die overigens nog dagelijks worden gebruikt. De bekendste is wel: niet over het ijs van één nacht te gaan en over onverschilligheid gesproken: het laat hem ijskoud.
Toch wordt er vooral door de jeugd in wintertijden dikwijls naar sneeuw en ijs verlangd. Zij wil genieten van de winterse pracht en verder wil zij zich sportief uitleven op de ijsbaan.
Mooie schaatstochtjes op Flakkee kunnen alleen maar op kreken worden gehouden. Kreken die zich (voorzover ze niet gedempt zijn) al kronkelend door het polderlandschap heen slingeren. Gelukkig zijn er nog 'oude kiekjes'
Gelukkig zijn er nog 'oude kiekjes' van winterse taferelen bewaard gebleven. Die maken de herinneringen nog een beetje tastbaar. Twee van die kiekjes kreeg ik
Twee van die kiekjes kreeg ik onlangs van de familie C. Edewaard uit Sonmielsdijk. Ik hoop dat u ze als lezer zult weten te waarderen.
Voor de jeugd kan het dit jaar op natuurijs toch nog goed komen. Het wachten is dan wel op de maand december. Voor de rest pakt men de rolschaatsen of skeelers maar, doch ook hierbij geldt: rijdt voorzichtig!
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 9 februari 2001
Eilanden-Nieuws | 12 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 9 februari 2001
Eilanden-Nieuws | 12 Pagina's